Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2015

30 βιβλία που μόλις κυκλοφόρησαν

1. ΦΛΑΝΝΕΡΥ Ο'ΚΟΝΟΡ Ημερολόγιο Προσευχής Μτφρ.: Γιάννης Παλαβός Εκδόσεις Αντίποδες Σελ.: 80 Η αποτύπωση της πορείας μέσα από την οποία συγκροτείται η συγγραφική αυτοσυνείδηση της Φλάννερυ Ο'Κόννορ. Στις εγγραφές αυτού του νεανικού τετραδίου, το οποίο ανακαλύφθηκε πρόσφατα, η Ο'Κόννορ συνειδητοποιεί σταδιακά τον προορισμό της, μέσα από μια ιδιότυπη και απολύτως προσωπική μορφή προσευχής. 2. ΡΕΝΕ ΝΑΪΤ Δήλωση Αποποίησης Μτφρ.: Χρήστος Καψάλης Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 360 Όταν ένα μυθιστόρημα που δεν το έχει ξαναδεί ποτέ εμφανίζεται στο κομοδίνο της Κάθριν, εκείνη αρχίζει να το διαβάζει με περιέργεια. Αλλά καθώς γυρνά τις σελίδες, τρομοκρατείται, συνειδητοποιώντας ότι η ιστορία αυτή πρόκειται να αποκαλύψει το πιο σκοτεινό μυστικό της. Ένα μυστικό που νόμιζε ότι κανείς δεν ήξερε... 3. ΣΩΛ ΜΠΕΛΛΟΟΥ Οι περιπέτειες του Ώγκι Μαρτς Μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος Εκδόσεις Καστανιώτη Σελ.: 864 Οι περιπέτειες ενός νεαρού Αμερικανοεβραίου από τη δεκαετία του '20 ως τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, από το Σικάγο του Μεσοπολέμου ως το Μεξικό και την Ευρώπη. Ο Ώγκι περιπλανιέται από δουλειά σε δουλειά και από σχέση σε σχέση, γίνεται ένα με το περιβάλλον του σαν χαμαιλέοντας και, χωρίς να έχει ιδιαίτερες βλέψεις, παραμένει αισιόδοξος.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. ΜΙΚΕΛ ΣΑΝΤΙΑΓΟ Η τελευταία νύχτα στο Τρέμορ Μπιτς Μτφρ.: Βασιλική Κνήτου Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 416 Ο Πίτερ Χάρπερ είναι ένας διάσημος συνθέτης σάουντρακ, που έπειτα από ένα τραυματικό διαζύγιο καταφεύγει σε μια απόμερη γωνιά του κόσμου, στις ακτές της Ιρλανδίας, προκειμένου να ξαναβρεί τη χαμένη του έμπνευση. Το σπίτι στο Τρέμορ Μπιτς, απομονωμένο σε μια τεράστια και μοναχική παραλία, φαίνεται ο καταλληλότερος τόπος γι' αυτό. Όλα φαντάζουν ιδανικά... 2. ΔΗΜΗΤΡΗΣ (ΛΩΡΗΣ) ΘΕΟΦΑΝΗΣ Γήπεδο Αλεξάνδρας & «πράσινης τσόχας» Εκδόσεις Gutenberg-Δαρδανός Σελ.: 395 Ένα βιβλίο στο οποίο ο άσος του ΠΑΟ Δημήτρης Θεοφάνης, με επίκεντρο το γήπεδο του Παναθηναϊκού, «μάζεψε θησαυρούς, τους φύλαξε με ευλάβεια και, όπως πάντα, μας αιφνιδίασε και κατόρθωσε να μας καθηλώσει, όπως έκανε με τις δημιουργίες του μέσα στα γήπεδα» (από τον πρόλογο του Αριστείδη Καμάρα). 3. FERNANDO PESSOA Η ουσία του εμπορίου Μτφρ.: Μαρία Παπαδήμα Εκδόσεις Gutenberg-Δαρδανός Σελ.: 144 Ο Φερνάντο Πεσσόα παρακολούθησε μαθήματα στην Εμπορική Σχολή του Ντέρμπαν που του απέφεραν μια σίγουρη επαγγελματική διέξοδο. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται άρθρα του σχετικά με τον ελεύθερο ανταγωνισμό, τον κρατικό έλεγχο, τα μονοπώλια, τα είδη εμπορίου, τους εμπόρους, τους πελάτες, τους δημόσιους υπαλλήλους. Παράλληλα, εξηγεί με τρόπο απλουστευμένο και ζωντανό, παραθέτοντας γλαφυρά παραδείγματα, την ουσία και την ιστορική εξέλιξη του εμπορίου.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. IDEA VILARINO Το άνθος της στάχτης Μτφρ.: Έλενα Σταγκουράκη Εκδόσεις Gutenberg-Δαρδανός Σελ.: 395 Η Βιλαρίνιο είχε αναγνωριστεί ως μία από τις σπουδαιότερες φωνές της ισπανικής ποίησης αλλά και στην πατρίδα της, την Ουρουγουάη. Η μοναξιά της, οι έρωτές της, η πολιτική της δραστηριοποίηση και το ήθος της αντανακλώνται με καθαρότητα στους στίχους της. 2. GASTON LEROUX Το μυστήριο του κίτρινου δωματίου Μτφρ.: Κυριάκος Αθανασιάδης Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 312 Μια γυναίκα κοιμάται στην κρεβατοκάμαρά της. Το δωμάτιο δεν ανοίγει απέξω. Ξαφνικά, κάποιος προσπαθεί να τη δολοφονήσει. Πριν φτάσει η αστυνομία, εκείνος το έχει ήδη σκάσει. Ποιος είναι ο δολοφόνος και πώς κατάφερε να μπει στο δωμάτιο; Ένα από τα 100 καλύτερα βιβλία μυστηρίου που έχουν γραφτεί ποτέ! 3. ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ Επείγουσα ανάγκη ελέου Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας Σελ.: 128 «Υπόμνηση της μοναδικής μας εξόδου στην Αρκαδία: το γεύμα στο χάνι Κοσκινά στο Δραγούνι και ύστερα το κατέβασμα στην πηγή που ανάβλυζε χαμηλότερα μέσα στα βούρλα. Εκείνη η τεράστια σιγαλιά και εγώ από θέση υπτία, με τους μηρούς έκθετους στην ψύχρα του δειλινού, να βυθομετρώ τον ατέρμονα διάφανο ουρανό. Τέλη Σεπτεμβρίου – του πρώτου μας».   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ Οι κόρες της Ελλάδας - Η Επιστροφή Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 456 Η Φιλομήλα Λαπατά σκιαγραφεί το πορτρέτο της Αθήνας του 1800, με ολοκληρωμένους χαρακτήρες που ξεδιπλώνονται σε μια ρεαλιστική και συναρπαστική πλοκή, θίγοντας θέματα ανθρωπίνων σχέσεων και υπαρξιακής αναζήτησης. Ανασυνθέτει, με έναν δικό της τρόπο, την ατμόσφαιρα μιας ολόκληρης εποχής της Ιστορίας μας. Μιλάει για τη ζωή, τη μοίρα και τη λύτρωση. 2. FERNANDO PESSOA Marginalia, Αφορισμοί και Αποφθέγματα Μτφρ.: Μαρία Παπαδήμα - Χάρης Βλαβιανός Εκδόσεις Gutenberg-Δαρδανός Σελ.: 67 Συλλογή από αφορισμούς και αποφθέγματα με το ειρωνικό, αιρετικό πνεύμα του Πεσσόα. Φράσεις αυτοτελείς στο περιθώριο των χειρογράφων του, σημειώματα γραμμένα βιαστικά, εναρκτήριοι στίχοι ποιημάτων, σελίδες με αφορισμούς και αποφθέγματα, με κεντρικούς άξονες της κοσμοθεωρίας του Πεσσόα τον θεό ή τους θεούς, τον άνθρωπο, τη ζωή, την επιστήμη, την τέχνη, τον έρωτα. 3. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΟΥΛΗΣ Η επιβίωση της Ελλάδας μέσα από διαδοχικά θαύματα Εκδόσεις Ψυχογιός Σελ.: 472 Ο συγγραφέας, με προδιάθεση φιλιστορίας και παιδιόθεν αγάπη για τα ιστορικά κείμενα, οδηγήθηκε στη συγγραφή της παρούσας μελέτης, γνωρίζοντας καλά ότι μπορεί να πλησιάσει την αλήθεια με ειλικρίνεια και ρεαλισμό, πολύ περισσότερο από εκείνους που έχουν κάθε είδους φιλοδοξίες και δογματικές πολιτικές τοποθετήσεις.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ - Σ. ΜΗΤΡΟΥΣΗΣ Το ημερολόγιο ενός UFO Eκδόσεις Άγκυρα Σελ.: 192 Σε αυτό το βιβλίο μαζέψαμε απίστευτες ιστορίες. Μας τις διηγήθηκαν ή μας τις έστειλαν με e-mail παιδιά από όλη την Ελλάδα. Τις επεξεργαστήκαμε και τις εικονογραφήσαμε, χωρίς να αφαιρέσουμε την ουσία της κάθε ιστορίας. Αντέχεις να τις διαβάσεις; UFO... Άπαιχτη φάση! 2. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Δ. ΜΑΚΡΗ 18 συναρπαστικές ιστορίες από την ελληνική μυθολογία Eκδόσεις Άγκυρα Σελ.: 284 Οι μύθοι της ελληνικής μυθολογίας δεν θα πάψουν ποτέ να συναρπάζουν μικρούς και μεγάλους. Ήρωες όπως ο Ηρακλής, ο Θησέας, ο Ιάσονας, ο Οδυσσέας, μένουν ανεξίτηλα χαραγμένοι στη μνήμη κάθε αναγνώστη, εμπνέοντας θαυμασμό. Το βιβλίο αυτό περιέχει μερικές από τις πιο αγαπημένες και γνωστές ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας. 3. CHEVY STEVENS Η Εξαφάνιση Μτφρ.: Μαρίνα Κολιτσοπούλου Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 440 Την ηµέρα που την απήγαγαν, η Aνν Ο' Σάλιβαν, µεσίτρια ακινήτων είχε κάποια ραντεβού για να δείξει ένα σπίτι, που ήλπιζε να πουλήσει. Καθώς ετοιμαζόταν να φύγει, καταφθάνει ο τελευταίος της επισκέπτης µε ένα βαν και η Aνν σκέφτεται ότι ίσως είναι η τυχερή της µέρα. Έκανε πολύ µεγάλο λάθος...   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. ΕΛΕΝΑ ΑΚΡΙΤΑ Φόνος 5 αστέρων Εκδόσεις Διόπτρα Σελ.: 432 Δεκέμβριος 2004. Ένα κοριτσάκι ξεφεύγει από τους γονείς του και πνίγεται. Μερικά μέτρα πιο πέρα μια άγνωστη φιγούρα το παρατηρεί. Δεκέμβριος 2014. Ο μεγιστάνας του τουρισμού Ασλάνογλου οργανώνει ένα μεγαλειώδες οικογενειακό δείπνο στην έπαυλή του. Φέτος, ακριβώς τα μεσάνυχτα, βρίσκεται νεκρός στο δωμάτιό του, με την πόρτα κλειδωμένη από μέσα. Λόγοι υγείας; Ατύχημα; Φόνος;   2. ΧΟΡΧΕ ΜΠΟΥΚΑΪ Γράμματα στην Κλαούντια Μτφρ.: Μαρία Μπεζαντάκου Εκδόσεις Opera Σελ.: 272 Η αλληλογραφία του τότε νεαρού ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή Χόρχε Μπουκάι με μια ασθενή και επιστήθια φίλη του, την Κλαούντια, alter ego της μικρής του κόρης. Τα κείμενα άρχισαν εν αγνοία του να διακινούνται και να διαβάζονται μανιωδώς από τους ασθενείς του, που ανακάλυψαν τις πρώτες του αναζητήσεις γύρω από τα μυστήρια της ανθρώπινης ψυχολογίας. 3. ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ Ο αδιάφορος και άλλα κείμενα των νεανικών χρόνων Μτφρ.: Βάσω Νικολοπούλου, Νίκη Καρακίτσου-Dougé Εκδόσεις Πατάκη Σελ.: 104 Από το 1893 µέχρι το 1896 ο νεαρός Προυστ δοκιμάζεται ως συγγραφέας στο περιοδικό «La Revue Βlanche». Αποσπασµατικά, προσχεδιάζει ένα προσωπικό, µελλοντικό ακόµη, σύµπαν. Τα κείµενα αυτά, που δεν θα συµπεριληφθούν στο πρώτο του βιβλίο, προσεγγίζουν θέµατα που θα διατρέξουν συνολικά ολόκληρο το έργο του «Αναζητώντας τον χαµένο χρόνο».   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ Βερονάλ Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 168 Ο Ιωάννης Συκουτρής υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της κλασικής αρχαιότητας, όμως οι προοδευτικές αντιλήψεις του προκάλεσαν το μένος της συντηρητικής πανεπιστημιακής κοινότητας. Όταν πέθανε, οι ιατροδικαστικές αρχές διέγνωσαν καρδιακή προσβολή. Ποιος, όμως, ο ρόλος του Βερονάλ που βρέθηκε στα προσωπικά του αντικείμενα; 2. ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ Πούσι Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 64 Με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων από τον θάνατο του Νίκου Καββαδία, οι εκδόσεις Άγρα τιμούν τη μνήμη του ποιητή με τη φωτολιθογραφική ανατύπωση της πολυτελούς καλλιτεχνικής έκδοσης της συγκεκριμένης συλλογής. Δεκατέσσερα ποιήματα της συλλογής φιλοτεχνήθηκαν σε τετρασέλιδο με ξυλογραφίες, κοσμήματα και πρωτογράμματα με ειδικά επιλεγμένα χρώματα. 3. BRIAN RICHARDSON Τυπογραφία, συγγραφείς και αναγνώστες στην Ιταλία της Αναγέννησης Μτφρ.: Ειρήνη Παπαδάκη Εκδόσεις ΜΙΕΤ Σελ.: 509   Ο συγγραφέας παρουσιάζει τις συνθήκες παραγωγής και κυκλοφορίας των εντύπων, εξετάζει τις αλλαγές που η τυπογραφία επέφερε στην εκδοτική διαδικασία και ανάμεσα στους συγγραφείς, επισημαίνει τις επιβιώσεις παλαιότερων πρακτικών και τις καινοτομίες που αντιμετώπισαν κατά τη μετάβαση από το χειρόγραφο στο έντυπο, ενώ παράλληλα σταθμίζει τη συμβολή της τυπογραφίας στη σταδιοδρομία τους.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. INGEBORG SCHEIBLER Αρχαία ελληνική ζωγραφική Μτφρ.: Χρήστος Καρβούνης Εκδόσεις ΜΙΕΤ Σελ.: 343 Η Σάιμπλερ εξετάζει την αρχαία ελληνική ζωγραφική από διάφορες οπτικές γωνίες. Μελετά την επίδραση που άσκησαν τα κορυφαία έργα της, το θεματικό μήνυμα και την αρχική σημασία των πινάκων .Το βιβλίο της φανερώνει την αξία, το υψηλό ποιόν και τη διαχρονική σαγήνη μιας τέχνης χαμένης στη ροή του ιστορικού χρόνου. 2. ΣΑΒΒΑΣ ΚΟΝΤΑΡΑΤΟΣ Ουτοπία και πολεοδομία Εκδόσεις ΜΙΕΤ Σελ.: τ. Α' 571 & τ. Β' 471 Η συνάφεια της πολεοδομίας με την ουτοπία έχει ήδη επισημανθεί και σχολιαστεί από έγκριτους μελετητές. Στη μελέτη αυτή επιχειρείται μια διερεύνηση της συνάφειας ανάμεσα στην πολεοδομία και στην ουτοπία, προκειμένου να αναδειχθούν τα κοινά θεμελιακά γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν διαχρονικά τον κοινωνικό ουτοπισμό και τον πολεοδομικό σχεδιασμό. 3. ΝΕΛΛΗ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ Η ζαλάδα των χρωμάτων. Η σαγήνη της γραμμής Εκδόσεις ΜΙΕΤ Σελ.: 191 Η έκδοση με έργα από τη συλλογή της Νέλλης Ανδρικοπούλου, που χρονολογούνται από τα νεανικά της χρόνια μέχρι και σήμερα. Τα έργα είναι διαχωρισμένα σε ενότητες από την ίδια, με τη βαθιά συναίσθηση ότι πρόκειται για σημαντικό κομμάτι της ζωής της, παρά τον ευκαιριακό, εν τέλει, χαρακτήρα της εικαστικής της δημιουργίας.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO   1. ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΡΟΥΣΣΟΥ Ντουλμπέρα Εκδόσεις Μεταίχμιο Σελ.: 520 H πολυκύμαντη ζωή της Αορίκας Ζιώππα-Κωνσταντίνου, μαζί με την ιστορία δύο οικογενειών, απ' τις αρχές του 19ου μέχρι το ξημέρωμα του 21ου αιώνα. Η όμορφη, πανέξυπνη ντουλμπέρα, όπως την αποκαλούσαν στα βλάχικα, κατορθώνει να επιβληθεί και να κατακτήσει τον σεβασμό και την αποδοχή του ανδροκρατούμενου κόσμου του εμπορίου. 2. W. SOMERSET MAUGHAM Χονολουλού και άλλα διηγήματα Μτφρ.: Παλμύρα Ισμυρίδου Εκδόσεις Άγρα Σελ.: 336 «Από τις απαρχές της ιστορίας, οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν γύρω από υπαίθριες φωτιές ή στην αγορά για να ακούσουν ιστορίες [...] Ουδέποτε αποκρίθηκα ότι ήμουν κάτι άλλο πέρα από παραμυθάς. Χαίρομαι να αφηγούμαι ιστορίες και έχω πει πολλές. Δυστυχώς για μένα, η αφήγηση μιας ιστορίας χάριν της ιστορίας και μόνο αποδοκιμάζεται από τη διανόηση. Προσπαθώ να υπομείνω σθεναρά την κακοτυχία μου». 3. ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ Μαύρο Εκλεκτό Εκδόσεις Μελάνι Σελ.: 112 Δεκατέσσερις ιστορίες όπου το κλασικό εναλλάσσεται με το αντισυμβατικό, το ρεαλιστικό με το παράλογο, σε ενιαία στυλιστική άποψη. Δεκατέσσερα διηγήματα με άξονες τον έρωτα, τη μοναξιά, τον χρόνο και τον θάνατο.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO 1. ΓIAΓΚΟΣ ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ Τσουνάμι Εκδόσεις Τόπος Μοτίβο Σελ.: 312 Από το τσουνάμι στη Νοτιανατολική Ασία τα Χριστούγεννα του 2004 στο πολύ μικρότερο τσουνάμι της Αμοργού και από εκεί στη χούντα και όσα ακολούθησαν. Έτσι ξεκίνησε ένα βιβλίο με θερμό πόθο την έλευση μιας καθαρτήριας συντέλειας. Τώρα, με το τσουνάμι της κρίσης και των μνημονίων, η δεύτερη έκδοση τελειώνει με την ευχή: εδώ που βρισκόμαστε είμαστε καταδικασμένοι να βρούμε τη σωτηρία. 2. ΚΩΣΤΗΣ ΚΟΡΝΕΤΗΣ Τα παιδιά της Δικτατορίας Μτφρ.: Πελαγία Μαρκέτου Εκδόσεις Πόλις Σελ.: 720 Ποια ήταν η σχέση των νέων στην Ελλάδα της δικτατορίας με την κουλτούρα της διαμαρτυρίας του Μάη του '68; Μια μελέτη που ανιχνεύει τις πολιτισμικές επιρροές και τη διάδραση ανάμεσα στις διεθνείς και στις τοπικές διαστάσεις του ελληνικού φοιτητικού κινήματος κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του εξήντα. 3. AΝDRΕΑS ΖΑCHΑRΑΤΟS Jazz Moments Εκδόσεις Τόπος Μοτίβο Σελ.: 104 To δεύτερο φωτογραφικό λεύκωμα του Ζαχαράτου για την ελληνική και διεθνή τζαζ σκηνή. Φωτογραφίες από στιγμές κατά τις οποίες κυριαρχούν το συναίσθημα και ο δυναμισμός της τζαζ μουσικής. Κάθε νότα μεταφράζεται σε κλικ και κάθε ακουστικό συναίσθημα σε μια φωτογραφική σύνθεση.   Επεξεργασία: Ατελιέ/ LIFO ΣΠΥΡΟΣ ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗΣ Κροκό: Συγκατοικίδια Εκδόσεις Τόπος Μοτίβο Σελ.: 64 Oι περιπέτειες των τριών ερπετών, του Αρμάντο, του Δαρείου και του Ιάκωβου, με τη Βασιλική, μια μοναχική Αθηναία. Μαζί θα αντιμετωπίσουν ό,τι ρίχνει στο διάβα τους η μνημονιακή Ελλάδα:εξαγριωμένους Αθηναίους, πολιτικάντηδες, «Ομάδες Αλήθειας», atenistas. Ποιος, άραγε, είναι ο πιο κατάλληλος για να επιβιώσει στην Ελλάδα της κρίσης;

 Πηγή: www.lifo.gr

Mikael Delta: «Μου μιλάει περισσότερο ο ήχος από τα τραγούδια...»

Πέντε χρόνια μετά το προηγούμενο album του επιστρέφει με ακόμα ένα δείγμα «ακαταχώρητης» electronica. Με τη διακριτική, αλλά καθοριστική παρουσία των βιολοντσέλων του Νίκου Βελιώτη και του Σταύρου Παργινού και της κιθάρας και του μεταλλόφωνου του Χρήστου Λαϊνά, το «Life Is Now» περιδινίζεται στο εξωτερικό σύμπαν, στροβιλίζεται στο έσωθεν του δημιουργού του, αφουγκράζεται τους ήχους τού περιβάλλοντος αλλά και τις σκέψεις των ανθρώπων, κάνει σύντομα και ταχύτατα ταξίδια μετ' επιστροφής στο Βερολίνο και επανέρχεται για να καταβυθιστεί και να αναβαπτιστεί στα βάθη της ψυχής που το γέννησε, για να καταλήξει στο μυαλό, το οποίο ως νοερή θερμοκοιτίδα το φρόντισε, ώστε να στοχαστεί σοφότερο για την υφή των ηλεκτρονικών συχνοτήτων και τις κρυφές ιδιότητες και δυνατότητές τους.
Μίλησα μαζί του για το γιατί προτιμά τους ορχηστρικούς δίσκους από τα τραγούδια, αλλά και για τη σαγήνη που του ασκεί κάθε μεμονωμένος ήχος και συχνότητα.

ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΜΑΝΤΖΑΝΑ

Προσεγγίζεις διαφορετικά τόσο τη σύνθεση όσο και την ηχογράφηση / παραγωγή σε σχέση με δέκα χρόνια πριν ή είναι οι ίδιες μέθοδοι, απλά με διαφορετικά και πιο εξελιγμένα μέσα;

Αλίμονό μου αν έπειτα από δέκα χρόνια δεν είχα μετατοπιστεί ως μουσικός και παραγωγός! Αυτό που συμβαίνει ουσιαστικά στο «Life Is Now» είναι το ότι αφετηρία των συνθέσεων υπήρξε μια νέα προσέγγιση στη μουσική μου. Επέλεξα συγκεκριμένες τονικότητες, οι οποίες δονούνται συναισθηματικά, ενεργειακά και καθαρά, ολιστικά στον ακροατή. Αυτό σημαίνει ότι, εκτός από το συναισθηματικό του πεδίο, ενδεχομένως να συντονιστούν εμπειρικά με τη βιωματική ακρόαση του δίσκου το ίδιο το φυσικό σώμα του, το νοητικό πεδίο και σαφώς το ενεργειακό. Αυτή η πυραμίδα των αντιστοιχιών φέρνει στο τέλος τον ακροατή σε μια εσωτερική γαλήνη ή, αλλιώς, σε εσωτερική ακινησία. Αν κάτι τέτοιο λειτουργήσει, τότε ίσως να έχουμε μια διαλογιστική εμπειρία ακρόασης της μουσικής. Ο στόχος μου ήταν αυτός και βλέπω με χαρά πως εκπληρώνεται από το feedback που παίρνω. Επίσης, η εμπειρία μου στη μουσική παραγωγή, δηλαδή την ενορχήστρωση, την επιλογή των ήχων και την τελική μείξη μαζί με νέους τεχνικούς εξοπλισμούς μονάχα θετικά μπορεί να επηρεάσει το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα του έργου μου.

Αν και δεν υπάρχουν φωνητικά, νομίζω ότι το album, τόσο ως ήχος όσο και σαν ατμόσφαιρα, είναι πολύ πιο κοντά στο «Forbidden Poetry», παρά στα τελευταία σου στην Klik Records, συμφωνείς; Και τι σε κάνει, αλήθεια, κάθε φορά να αποφασίζεις αν θα είναι ένας δίσκος με ορχηστρικά κομμάτια ή με τραγούδια;

Στη δική μου αίσθηση δεν υπάρχουν αυτές οι αναφορές. Θα συμφωνήσω όσον αφορά την επιλογή τού να είναι χωρίς φωνητικά ή τραγούδια το album, αλλά ο ήχος του είναι ιδιαίτερος για εμένα προσωπικά και έχει να κάνει με το εδώ και το τώρα. Γενικά, δεν γράφω συνήθως δίσκους με τραγούδια. Μου αρέσει να ακούω τραγούδια άλλων ή να έχω ένα ή δύο σε δικό μου δίσκο, αλλά προτιμώ τα instrumentals. Για να είμαι ειλικρινής, τα περισσότερα τραγούδια μού ακούγονται κατασκευασμένα και ψεύτικα, δεν μπορώ να ταυτιστώ με όσα περιγράφουν. Τα περισσότερα που γράφονται σήμερα τα βαριέμαι. Οι ήχοι, από την άλλη, είτε είναι ηλεκτρονικοί είτε φυσικοί, δημιουργούν πολύ πιο ενδιαφέροντες κραδασμούς στην προσωπική μου βιωματική ακρόαση. Με συνδέουν με τους αόρατους κόσμους και με μια βαθύτερη επίγνωση του εαυτού μου.

Είσαι από τους ελάχιστους που κινούνται σε τόσα πολλά διαφορετικά στιλ της electronica. Σου προκύπτει αυθόρμητα ή επιδιώκεις συνειδητά να έχει η δουλειά σου τόση ποικιλία;

Χαίρομαι που το επισημαίνεις. Αυτό προκύπτει από μια εσωτερική ανάγκη, το ότι επιλέγω να μην επαναλαμβάνομαι δηλαδή. Ο κεντρικός άξονας γύρω από τον οποίον περιστρέφομαι είναι το ότι θέλω να εξελίσσομαι και να μη με βαριέμαι ο ίδιος.
Όπως και να έχει, το πλαίσιο είναι πάντοτε η ηλεκτρονική μουσική σκηνή. Και πιστεύω ότι μελέτησα όλα της τα είδη με πάθος, όπως και ως άνθρωπος ερευνώ τις πτυχές μου και τις δυνατότητές μου. Με ενδιαφέρει απόλυτα το να δημιουργώ μια μουσική γλώσσα που να ανταποκρίνεται στο σήμερα, στο εδώ και το τώρα.
Η μόνη καινούργια παράμετρος που προστίθεται στη σχέση μου με τη μουσική είναι το να γίνεται συνειδητά αφυπνιστική και όχι «ταξιδιάρικη». Αυτός είναι ένας χαρακτηρισμός που προσωπικά θεωρώ περιοριστικό και αφελή...

Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2015

Η ομιλία του Νέσμπο στο Μεγ. Μουσικής: Η αστυνομική λογοτεχνία πρέπει να μιλά για τα κοινωνικοπολιτικά

Μέσα στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής ο νορβηγός συγγραφέας, Τζο Νέσμπο, συνομίλησε με το αθηναϊκό κοινό με αφορμή την κυκλοφορία στα ελληνικά του βιβλίου του «Περισσότερο αίμα». Επηρεασμένος από τον Ντοστογιέφσκι, τον Χέμινγουέϊ και τον Μπουκόφσκι μίλησε για τα πράγματα που τον εμπνέουν, για το Όσλο και για την αστυνομική λογοτεχνία.

«Στα περισσότερα βιβλία μου γράφω για το Όσλο, που πριν από 30 χρόνια ήταν υπεράνω πάσης υποψίας. Σήμερα το Όσλο είναι μια από τις χειρότερες πόλεις της Ευρώπης κι εγώ προτιμώ τα σκοτεινά του κομμάτια τα οποία κάνω ακόμα πιο σκοτεινά και μπερδεμένα. Υπάρχουν γειτονιές του Όσλο εντελώς άγνωστες για τον περισσότερο κόσμο. Αυτές οι γειτονιές πρωταγωνιστούν στα μυθιστορήματά μου».

Ύστερα από μια εντυπωσιακή είσοδο στην αίθουσα του Μεγάρου, με το πολυπληθές ακροατήριο να τον καταχειροκροτεί ενθουσιασμένο, ο Νέσμπο μίλησε όχι μόνο για τα δικά του αστυνομικά μυθιστορήματα, αλλά γενικότερα για τη σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία: «Οι αστυνομικοί συγγραφείς της Σκανδιναβίας είναι υποχρεωμένοι στις ημέρες μας να μιλήσουν για σοβαρά κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, κάτι που παλιότερα ανήκε στις αρμοδιότητες της μη αστυνομικής λογοτεχνίας. Πολλά σκανδιναβικά μυθιστορήματα καταπιάνονται με τα προβλήματα που άλλαξαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών τις κοινωνίες μας. Ένα από τα σημαντικότερα είναι η μετανάστευση και η συνακόλουθη κοινωνική ανομοιογένεια, που ξεκίνησαν ήδη από το 1970. Με την πάροδο των ετών η κατάσταση οξύνθηκε και τίποτε δεν έχει λυθεί μέχρι τώρα. Αν, όμως, με ρωτήσετε πιστεύω πως η Νορβηγία έχει εκ των πραγμάτων ανοίξει τις πύλες της στον κόσμο και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την πολυφωνία και την πολυπολιτισμικότητα».

Ερωτώμενος για το πώς γράφει, ο Νέσμπο είπε πως όλα ξεκινούν από τις σημειώσεις του στο πρόχειρο: «Αρχίζω με κάποιες σκηνές και με περιγραφές των χαρακτήρων χωρίς να ξεχνώ τους διαλόγους. Εν συνεχεία καταστρώνω μια περίληψη που θα μου χρησιμεύσει ως σκελετός της πλοκής. Πάνω σ' αυτό το υλικό θα στηρίξω κατόπιν ολόκληρο το βιβλίο, αλλά η διαδικασία του πρόχειρου μπορεί να μου πάρει από έξι μήνες μέχρι ενάμιση χρόνο. Κατ' αυτόν τον τρόπο, όμως, η ιστορία μου έχει προετοιμαστεί σωστά και όταν ολοκληρώνεται μπορώ να ενθαρρύνω τους αναγνώστες να την εμπιστευτούν γιατί έχει πολλά και σημαντικά να τους πει. Όταν γυρίζει μια ταινία ο σκηνοθέτης έχει στη διάθεσή του διάφορα πράγματα: εικόνες, ήχο, σενάριο. Ο συγγραφέας έχει μόνο τον λόγο του και πρέπει να σκηνοθετήσει τον εαυτό του. Όσο για τον λόγο, οφείλει να αφαιρεί και όχι να προσθέτει».

Και οι επιρροές που δέχεται ο μυθιστοριογράφος; «Δεν επηρεάστηκα από αστυνομικούς συγγραφείς, αλλά από τον Ντοστογιέφσκι, τον Χέμινγουέϊ και τον Μπουκόφσκι».

Νωρίτερα, στη συνάντηση που είχε με τους δημοσιογράφους, ο Νέσμπο εξομολογήθηκε πως όλοι οι μυθιστορηματικοί του χαρακτήρες έχουν κάτι το αυτοβιογραφικό: «Ο συγγραφέας αντλεί από την προσωπική του εμπειρία για να εργαστεί κι όταν τελειώνει τη λογοτεχνική του εργασία έχει ανακατασκευάσει και την προσωπική του εμπειρία».

Ο Νέσμπο μίλησε επίσης για την πορεία την οποία ακολούθησε μέχρι να γίνει συγγραφέας: «Ένα ατύχημα με απέτρεψε από το να κάνω καριέρα ως ποδοσφαιριστής. Τότε έπρεπε να αλλάξουν όλα, αλλά εγώ σπούδασα οικονομικά. Μου άρεσαν, όμως, πολύ η μουσική, το διάβασμα και το γράψιμο. Όταν συνειδητοποίησα πόσο πολύ μου άρεσαν τα δύο τελευταία, άρχισα να γράφω αστυνομικά».
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015

Η Μακρόνησος του Θανάση Βέγγου

«Έφεραν τον Θανάση Βέγγο στη Μακρόνησο τον Μάρτη του 1949. Ήταν νευρικός, αεικίνητος, αγχώδης με όλα. Ήταν όμως και καρτερικός και βοηθούσε. Το λιγότερο που φοβήθηκε ήταν η Μακρόνησος. Πιο πολύ φοβόταν τη σκόνη, όχι τα μικρόβια.
Στα μακαρόνια μέσα έκοβε ένα κρεμμύδι κι έτρωγε ό,τι περίσσευε από την καραβάνα του άλλου χωρίς να σιχαίνεται. 

Αλλά δεν μπορούσε να ανεχτεί τη σκόνη. Και την αταξία. Έτυχε να κοιμόμαστε στο ίδιο τσαντίρι. Το καλοκαίρι έκανε αφόρητη ζέστη, οι σκηνές πύρωναν κι έτσι ανεβάζαμε τα πλαϊνά παραπέτα να μπει λίγος αέρας. Μαζί με τον αέρα όμως έμπαινε και σκόνη. Ο Θανάσης δεν μπορούσε να την υποφέρει. Μόλις γλαρώναμε, πήγαινε και τα ‘κλεινε. Τον τιμωρούσαμε μόλις κοιμόταν. Του βάζαμε στη μούρη τις κάλτσες που δεν τις πλέναμε ποτέ. 


Με φώναζε λιγδοτάμπαρο γιατί μέσα στις άλλες αντιδράσεις μας ήταν και κάτι περίεργες, π.χ. η βρώμα. Ο στρατός θέλει να είσαι άψογος. Πολλοί από εμάς όμως δεν πλενόμαστε, ως πράξη αντίστασης. Βγάζαμε από τον μπερέ τη λίγδα με το σουγιά.


Ο Θανάσης ήταν επίσης ο τρεχαντήρης. Έτρεχε τότε και τρέχει ακόμα. Τρέχει και δεν φτάνει. Μια φορά είχα πάρει γράμμα από τον πατέρα μου που ήταν κατάκοιτος. Είχα ήδη τα εχέγγυα του τρελού, κάτι που μπορεί να το πιστοποιήσει κι ο Βέγγος, γιατί όταν βγήκα στην αναφορά αυτός ήταν μπροστά μου στη γραμμή.


Είπα μήπως μπορέσω και πάρω καμιά άδεια.
Ο καταυλισμός ήταν σε μια κατηφόρα που κατέληγε στη θάλασσα, από την οποία οι πιο κοντινές σκηνές απείχαν πενήντα μέτρα. Η δικιά μας απείχε γύρω στα εκατόν πενήντα.
Του λέω: «Θανάση εγώ θα τρέξω ουρλιάζοντας, τάχα να πέσω στη θάλασσα. Εσύ τρέξε να με σώσεις γιατί αλλιώς βράχια είναι θα πέσω και θα τσακιστώ». 


Πράγματι έτρεξε και μ’ έσωσε. Πήγα πάλι στο αναρρωτήριο που λειτουργούσε ως δικλίδα ασφαλείας, αλλά άδεια δεν πήρα.
Όταν έφυγαν οι πολιτικοί από τη Μακρόνησο, μας χάρισαν τα κρεβατάκια τους, διότι αυτοί ως μη στρατιώτες είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο, το δικαίωμα να ετοιμάζουν το φαγητό τους και να κάνουν κατασκευές. 


Ένα βράδυ λοιπόν καθόμαστε σ’ αυτά τα κρεβατάκια, είχαμε οικονομήσει και δυο παγούρια κρασί και τα είχαμε πιει. Είχε σημάνει το σιωπητήριο αλλά εμάς μας είχε πιάσει το κρασί κι αρχίσαμε το τραγούδι. Μαζί μας είχαμε τον Νίκο Χατζηνικολάου που έκανε καριέρα τενόρου αργότερα. Με τον Θανάση, που ήταν θεατρόφιλος και γνώστης της θεατρικής κουλτούρας από τον πατέρα του, τραγουδούσαν κάτι από τον «Βαφτιστικό». Κι επάνω εκεί που τραγουδούσαν ντουέτο άνοιξε η μπάντα της σκηνής και φάνηκε ένα ζευγάρι αρβύλες σε πολύ καλή κατάσταση. Ήταν ξεκάθαρο πως έμπαινε μέσα αξιωματικός. 


Ο Θανάσης σταμάτησε αυτόματα το τραγούδι και λες κι είμαστε σε γύρισμα ταινίας, έκανε με τα μάτια του ένα κατακόρυφο πλάνο από τις μπότες ως το κεφάλι, συνοδεύοντάς το με τον ανάλογο ήχο. 


Είχε μπει μέσα ο Τριανταφύλλου, ο επονομαζόμενος και Σάμπας, διότι είχε ζητήσει από τον συνστρατιώτη Νίκο Παπαδόπουλο να του μάθει σάμπα. Ήταν κι αυτός στρατιώτης, αλλά είχε γίνει εξ απονομής ανθυπολοχαγός. Εννοείται πως δρούσε υπέρ της εξουσίας και όπως ήταν φυσικό μας έβγαλε στην αναφορά. 


Εγώ είπα πως ευχάριστα παρακολουθούσα το τραγούδι γιατί ήταν πολύ ωραίο. Και με απάλλαξαν. 


Ο Βέγγος δικαιολογήθηκε πως ήθελε να γίνει ηθοποιός και πως είχε καλή φωνή και παρασύρθηκε. Τον απάλλαξαν επίσης.
Ο Χατζηνικολάου ένα παιδί που είχε σπουδάσει με υποτροφία του Δήμου Αλεξανδρούπολης στο Ωδείο, λίγο πιο φοβισμένος είπε πως τραγουδούσε γιατί είχε πεθάνει ο πατέρας του πριν σαράντα μέρες και είχε μέσα του ένα πλάκωμα.


Του λέει ο διοικητής, ο Θεολογίτης: «Πέθανε ο πατέρας σου και τραγούδαγες; Είκοσι μέρες φυλακή».
Ο Θεολογίτης μετέπειτα έγινε φίλος μας. Όταν έκανε τις «Ταινίες γέλιου»  ο Θανάσης, στην αρχή της χούντας, τον είχαν αποστρατεύσει λόγω δημοκρατικών φρονημάτων. Πήγε τότε και τον βρήκε και ζήτησε να γίνει διευθυντής παραγωγής αφού όπως είπε ήξερε να διοικεί.


Ο Θανάσης, εγώ κι ο Κούνδουρος μπορώ να πω ότι αόριστα δεθήκαμε με κάτι. Ο Κούνδουρος έλεγε πως ήθελε να κάνει ταινίες κι εγώ είχα αρχίσει να δουλεύω στο θέατρο ενώ ήξερα πως ο κινηματογράφος ήταν η συνέχειά του. Όσο για τον Θανάση, με τα καμώματά του, με το πώς μιλούσε, με το πώς έτρωγε, με το πώς έτρεχε, με πώς έλεγε ότι πεινούσε, και με το πώς αντιδρούσε στα αφηγήσεις του Νίκου Παπαδόπουλου που μας ξενυχτούσε τρία βράδια λέγοντάς μας ιστορίες, φαινόταν πως θα γίνει ηθοποιός.


[…] Παρέα έκανα με τον κολέγα μου τον Πατραμάνη με τον οποίο κοιμόματε αρχικά στην ίδια σκηνή. Είμαστε πολύ επιφυλακτικοί, γιατί δεν ήξερες ποτέ ποιος ήταν ο ρουφιάνος. Μαζί κοιμόμαστε και όταν έφεραν τις μεγάλες αμερικάνικες σκηνές. Και μαζί μας είχαμε τον Νίκο Χατζηνικολάου, έναν τενόρο της Λυρικής και τον Θανάση Βέγγο. Εννοείται πως αδελφός ήταν ο Κούνδουρος.


Ο Βέγγος ήταν όπως είναι και τώρα. Μανιώδης με την καθαριότητα, δεν είχαμε νερό να πιούμε κι αυτός κοίταζε πώς να ξεσκονίσει και να γυρίσει τις τσέπες του ανάποδα μην έχουν μέσα χνούδι. Εννοείται τσέπες αμεταχείριστες, παρθένες, γιατί δεν είχαμε δα να βάλουμε κάτι μέσα. Όταν ήρθε ο Θανάσης, ο Γιάννης Γκούμας μου είπε πως είχε έρθει ένα γειτονάκι του που είχε μεγάλη πλάκα. Πρόσθεσε ακόμα ότι ο Θανάσης ήθελε να γίνει ηθοποιός και πως έπρεπε να του βρίσκουμε ψωμί γιατί δεν χόρταινε με τίποτα. Κι έτσι ό,τι περίσσευε από του καθενός την κουραμάνα το δίναμε στον Βέγγο. Ο οποίος ήταν όπως και τώρα αεικίνητος, πρωταθλητής ανώμαλου δρόμου στη Μακρόνησο, έκανε το νησί πάνω κάτω τρέχοντας. Δεν κάπνιζε κιόλας όπως οι περισσότεροι από μας. 


Τα πακέτα τα μικρά τότε είχαν έντεκα τσιγάρα και τα μεγάλα είκοσι δύο. Η Φρειδερίκη έκοψε ένα τσιγάρο από τα μικρά και δύο από τα μεγάλα για να τα δίνουν στο στρατό. Τα παίρναμε τζάμπα. Και μέχρι να φτιάξουν καινούρια πακέτα έβαζαν στα υπάρχοντα τυλιγμένο μέσα ένα χαρτονάκι για να μην κουνιούνται τα τσιγάρα. Παίρναμε κι εμείς καθημερινά, τα δέκα τσιγάρα που έδιναν σ’ όλους τους στρατιώτες. Ο Βέγγος μας τα μοίραζε και του δίναμε ψωμί.»


Από τις αναμνήσεις του σκηνογράφου - εικαστικού καλλιτέχνη Τάσου Ζωγράφου, όπως καταγράφηκαν στο βιβλίο του Χρήστου Σιάφκου "ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ – ΣΚΗΝΙΚΟ ΖΩΗΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ", εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2009.


e-oikodomos.blogspot.gr

Τρίτη 2 Ιουνίου 2015

Μαρκήσιος ντε Σαντ: Είμαι ένας ακόλαστος αλλά όχι εγκληματίας

Ο Μαρκήσιος ντε Σαντ υπήρξε φιλόσοφος και συγγραφέας. Εξαιτίας της προκλητικής γραφής και των ιδεών του, πέρασε είκοσι εννέα χρόνια έγκλειστος σε άσυλα και σωφρονιστικά ιδρύματα. Το έργο του προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί αντιμαχόμενες κριτικές ενώ κατέστη πόλος έμπνευσης για άλλους συγγραφείς και καλλιτέχνες διαχρονικά.
Γεννημένος στις 2 Ιουνίου του 1740 στο Παρίσι από αριστοκρατική οικογένεια, ο Δονάτος Αλφόνσος Φραγκίσκος Μαρκήσιος του Σαντ από μικρός ήρθε σε επαφή με το θέατρο και τη δραματική τέχνη, που τον γοήτευσαν και έκτοτε αποτέλεσαν τις αγαπημένες του ασχολήσεις.
Τη βιογραφία του συνθέτουν ένας γάμος το 1763 με τη Ρενέ-Πελαζί ντε Μοντρέιγ, γόνο μιας οικογένειας της ανώτερης αστικής τάξης, ερωμένες, όργια με πόρνες τις οποίες αρεσκόταν να κακοποιεί, καταδίκη σε θάνατο για σοδομισμό και απόπειρα δηλητηριασμού, δραπέτευση στην Ιταλία, νέα σύλληψη, νέα απόδραση στο σπίτι της γυναίκας του στην Προβηγκία, απανωτά σκάνδαλα και δίκες, καθώς και αδιάκοπες φυλακίσεις από τα 23 του χρόνια ως το θάνατό του, το 1814.

Στη φυλακή, ο Μαρκήσιος ντε Σαντ ασχολείται με τη συγγραφή διηγημάτων, θεατρικών έργων και μυθιστορημάτων. Ουσιαστικά, τα κελιά όπου πέρασε πολλά χρόνια από τη ζωή του «γέννησαν» και έδωσαν νόημα στα έργα του, τα οποία, αν και ιδιαίτερα αξιόλογα, ήταν άγνωστα για αρκετά χρόνια στο ευρύ κοινό καθώς η έκδοση των βιβλίων του συναντούσε την αντίδραση των συντηρητικών κύκλων. Στο έργο του ανακαλύπτουμε έναν αντισυμβατικό συγγραφέα που μάχεται την καθεστηκυία τάξη και έναν φανατικό αντιθεϊστή. Υπερασπίζεται το δικαίωμα των γυναικών στον έρωτα και στη σεξουαλική απόλαυση, γεγονός επαναστατικό για την εποχή του.
Τα «Ζιστίν» (1791), «Ζιλιέτ» (1798) και «120 μέρες στα Σόδομα» (1780) –μερικά από τα πιο γνωστά του έργα– παραβαίνουν τους ηθικούς νόμους της τότε συντηρητικής κοινωνίας και παρουσιάζουν ως ανώτατη αξία στη ζωή την ηδονή και την ατομική ικανοποίηση γενικότερα. Πρόκειται για έργα που εξυμνούν την ακραία μορφή της ελευθερίας –κάτι για το οποίο καταδικάστηκε να περάσει πολλά χρόνια από τη ζωή του φυλακισμένος.

Ο Σαντ θεωρήθηκε μέγας πορνογράφος και μαζί ένας φιλόσοφος της ελευθεριότητας, ένας εξερευνητής των ανθρώπινων ορίων. Όμως η ασέλγεια, στο έργο του, δεν είναι παρά γλωσσική πραγματικότητα. Το πραγματικό και το βιβλίο διαχωρίζονται, κι εκείνος επιχειρεί εμφατικά να τονίσει αυτή τη συνθήκη. «Ναι», γράφει, «είμαι ένας ακόλαστος, το παραδέχομαι: συνέλαβα ό,τι μπορεί να συλλάβει κανείς σχετικά με την ασέλγεια, αλλά σίγουρα δεν έκανα όλα όσα συνέλαβα και σίγουρα δεν θα τα κάνω ποτέ. Είμαι ένας ακόλαστος, αλλά δεν είμαι εγκληματίας ούτε φονιάς».
O σαδισμός
Τον όρο σαδισμό (sadisme) εισήγαγε ο γερμανός ψυχίατρος Richard von Krafft-Ebing και χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1886 στο έργο του Psychopathia Sexualis. Η σημασία του έχει να κάνει με την επίδραση της σκληρότητας στη σεξουαλική διέγερση με την επιβολή σωματικού ή νοητικού πόνου ή και των δύο παράλληλα. Η αίσθηση σεξουαλικής ευχαρίστησης παράγεται από μία αρχική επιθυμία του υποκειμένου να πονέσει, να πληγώσει ή ακόμα και να καταστρέψει το σεξουαλικό αντικείμενο, ώστε να επιτευχθεί η σεξουαλική ευχαρίστηση.
«Η σκληρότητα είναι απλώς η ανθρώπινη ενέργεια που ο πολιτισμός δεν αλλοίωσε ακόμα ολότελα: είναι λοιπόν αρετή, όχι βίτσιο». Απόψεις, όπως αυτή, του Μαρκησίου ντε Σαντ, καθώς και η σεξουαλική δράση σε έργα του συνέτειναν στο να δανείσει μεταθανάτια το όνομά του στον ψυχοπαθολογικό αυτό όρο.
Ο Σαντ, το έργο του και ο όρος σαδισμός έχουν επηρεάσει ψυχολόγους, λογοτέχνες και καλλιτέχνες και συνεχίζουν να επηρεάζουν ακόμα και σήμερα.

Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Τα κροκοδείλια δάκρυα χύνονται πάνω από την Παλμύρα

H Παλμύρα έπεσε… Είναι πλέον στα χέρια τους. Τα αγάλματα της Μοσούλης κατακρεουργήθηκαν, η Βιβλιοθήκη της Μοσούλης – 112.000 χειρόγραφα και 8.000 βιβλία – έγιναν στάχτη. Η Χάτρα καταστράφηκε. Χιλιάδες αντικείμενα μακραίωνου πολιτισμού του ανθρώπου, όταν δεν σπάνε με βαριοπούλες, βρίσκουν διεξόδους στους διεθνείς διαδρόμους αρχαιοκαπηλείας, αποθηκεύονται για λίγο διάστημα, μέχρι δηλαδή να αποκτήσουν πλαστά πιστοποιητικά μονιμότητας και μετά εμφανίζονται στις αγορές της Ευρώπης και κυρίως των ΗΠΑ.
Αλλά σε ποιών πραγματικά καταστροφικά χέρια βρέθηκαν όλα αυτά τα αναντικατάστατα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς; Ποιος είναι ο αληθινός δράστης αυτών των «εγκλημάτων πολέμου», όπως τα έχει χαρακτηρίσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν.
Είναι ο ίδιος που το 2003 «εξαφάνισε» 32.000 αντικείμενα από 12.000 αρχαιολογικούς χώρους στο Ιράκ, που έκλεψε 15.000 αντικείμενα από το Εθνικό Μουσείο της Βαγδάτης, που είχε μετατρέψει την αρχαία Βαβυλώνα σε στρατόπεδο 2.000 στρατιωτών των ΗΠΑ και των συμμάχων τους και χώρο διέλευσης βαρέων οχημάτων. Είναι ο ίδιος που τον Οκτώβρη του 2011 «εξαφάνισε» από τη Λιβύη το «Θησαυρό της Βεγγάζης», δηλαδή 8.000 χρυσά και ασημένια νομίσματα, κοσμήματα, κοσμήματα και άλλα αντικείμενα ανεκτίμητης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας.
Το ισλαμικό κράτος, οι «τζιχαντιστές», είναι το πιο δολοφονικό και αιμοσταγές χέρι του ιμπεριαλισμού, αυτού δηλαδή που ισοπέδωνε κράτη, κατακρεουργούσε λαούς και μαζί κατέστρεφε και κατέκλεβε μνημεία και αρχαιότητες στο Ιράκ και τη Λιβύη. Ο στόχος διπλός: για να «σβήσεις» από το χάρτη ένα λαό, προκειμένου να εκμεταλλευτείς κάθε σπιθαμή πλούτου που διαθέτει η πατρίδα του, πρέπει να απαλείψεις οποιοδήποτε ίχνος τον φέρνει σε επαφή με την ιστορική του μνήμη και συνέχεια, την κληρονομιά, τον πολιτισμό του. Εάν αυτή η πράξη «ιμπεριαλιστικού εκπολιτισμού» μπορεί να συνδυαστεί – και μπορεί – με παράλληλη τροφοδοσία του διεθνούς κυκλώματος αρχαιοκαπηλείας και παράνομης εμπορίας αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, τότε τόσο το καλύτερο.
Η Ουνέσκο κάνει έκκληση στη διεθνή κοινότητα να λάβει μέτρα για να σωθεί η Παλμύρα – μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς – αλλά σε ποια ακριβώς διεθνή κοινότητα απευθύνεται; Μήπως στην ίδια που τον Μάρτιο του 2011, δηλαδή λίγο πριν την ιμπεριαλιστική εισβολή του ΝΑΤΟ στη Λιβύη, την κατατόπιζε για τις ακριβείς θέσεις των αρχαιολογικών χώρων της Λιβύης, προκειμένου να μην χτυπηθούν; Και για να καταλαβαίνουμε για τι ακριβώς μιλάμε: η Ουνέσκο αποδεχόταν την ιμπεριαλιστική εισβολή στη Λιβύη, αλλά….προνοούσε ώστε από την εισβολή να μην πληγούν μνημεία (για τους ανθρώπους δεν πειράζει….) και κατέγραφε τις θέσεις των μνημείων προς ενημέρωση των ίδιων που λίγα χρόνια πριν λεηλατούσαν την πολιτιστική κληρονομιά του Ιράκ! Στην ίδια διεθνή κοινότητα ανήκει άλλωστε και ο κατ’ εξοχήν μακελάρης των λαών, το ΝΑΤΟ, το οποίο, αφού είχε ήδη ισοπεδώσει το Ιράκ, λίγους μήνες μετά την εισβολή στη Λιβύη ανέβαζε στην επίσημη ιστοσελίδα του άρθρο με τον προκλητικό τίτλο «Προστατεύοντας την κληρονομιά της Λιβύης»! Η υποκρισία είναι ανάλογη του να τραγουδούν οι υπουργοί του ΝΑΤΟ “We are the world”!!
Βέβαια, τους χρειάζεται η προπαγάνδα για να κρύβουν τα αίσχη τους, τα οποία όμως δεν κρύβονται. Το έκαναν και στην περίπτωση του Ιράκ. Τότε επιστράτευσαν ένα συνταγματάρχη των αμερικανών πεζοναυτών, τον Μάθιου Μπογκντάνος, ο οποίος τον Απρίλιο του 2008 μίλησε σε συνέδριο της Ουνέσκο, που έγινε στην Αθήνα, για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας, ως εκείνος που είχε αναλάβει να καταγράψει τις κλοπές και λεηλασίες που έγιναν στο Μουσείο της Βαγδάτης! Στο μεταξύ είχαν ήδη αρχίσει να επιστρέφονται στο Ιράκ κάποιες λίγες χιλιάδες από τις εκατοντάδες χιλιάδες αρχαία αντικείμενα που εξαφανίστηκαν και αυτό μόνο για να υπάρχει μία έξωθεν μαρτυρία ότι οι μακελάρηδες φροντίζουν για την πολιτιστική κληρονομιά. Και ενώ οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ ήταν σε πλήρη ανάπτυξη, στα τέλη Απριλίου του 2008 ο σύμβουλος του ιρακινού υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, δρ. Μπαχάα Μαγιάχ, σε συνέντευξή του στο Λονδίνο, ενώπιων αρχαιολόγων, κατήγγειλε ότι ο αμερικανικός στρατός έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτες καταστροφές σε μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας περιοχές και επιπλέον επιτρέπει σε Αμερικανούς αρχαιοπώλες να εμπορεύονται ελεύθερα θησαυρούς που έχουν κλαπεί από το Ιράκ. Κι επειδή οι αρχαιολόγοι τεκμηριώνουν πάντα αυτά που λένε, ο Μπαχάα Μαγιάχ παρουσίασε μια σειρά από αεροφωτογραφίας οι οποίες αποδείκνυαν το μέγεθος της λεηλασίας. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «στις ΗΠΑ βλέπουμε αρχαιοπώλες να εμπορεύονται τις αρχαιότητες χωρίς να λαμβάνεται κανένα μέτρο». Επρόκειτο για αρχαιότητες που προέρχοταν από παράνομες ανασκαφές και επομένως ήταν σχεδόν ακατόρθωτο για το Ιρακ να αποδείξει ότι του ανήκουν.
Για να επιστρέψουμε, λοιπόν, στην Παλμύρα και τους «τζιχαντιστές», ας έχουμε στο μυαλό μας ότι: ο διοικητής του ισλαμικού κράτους, ο λεγόμενος «χαλίφης Ιμπραήμ», ήταν επιφανές μέλος του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, δηλαδή του στρατού που εξόπλιζε πλουσιοπάροχα η Δύση για να ανατρέψει τον Ασαντ. Ας έχουμε στο μυαλό μας ότι οι ΗΠΑ στήριξαν με όλα τα μέσα τον UCK για να μακελέψει την πρώην Γιουγκοσλαβία στην οποία θυμίζουμε ότι, εκτός από τον ανθρώπινο φόρο αίματος, λεηλατήθηκαν και πολλά μνημεία.
Ας έχουμε δηλαδή στο μυαλό μας ποιος βρίσκεται πίσω από πληρωμένους μακελάρηδες και δολοφόνους, είτε ονομάζονται «τζιχαντιστές», είτε ονομάζονται «UCKάδες», είτε ονομάζονται «μουτζαχεντίν»…. Ενας εσμός αδίστακτων ιμπεριαλιστών. 

ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ

Μάρκος Βαμβακάρης: Ο πατριάρχης του λαϊκού τραγουδιού

Ρεμπέτης, από τους ακρογωνιαίους λίθους της λαϊκής μουσικής. Γεννήθηκε στις 10 Μαΐου του 1905 στον συνοικισμό Σκαλί της Άνω Χώρας της Σύρου από οικογένεια καθολικών και ήταν ο πρώτος από τα έξι παιδιά του Δομένικου και της Ελπίδας Βαμβακάρη. Η οικογένειά του ήταν φτωχή, έφερε όμως το «μικρόβιο» της μουσικής. Ο πατέρας του έπαιζε γκάιντα και ο παππούς του έγραφε τραγούδια.
Πριν καλά – καλά ξεκινήσει το σχολείο, ο Μάρκος αναγκάστηκε να διακόψει, διότι πήραν τον πατέρα του στο στρατό, και έπιασε δουλειά με τη μητέρα του σε ένα κλωστήριο. Τα επόμενα χρόνια δούλεψε ως χασάπης, εφημεριδοπώλης, οπωροπώλης, λούστρος, και το 1917, σε ηλικία 12 ετών, έφυγε για τον Πειραιά. Αρχικά, εγκαταστάθηκε στα Ταμπούρια κι έπιασε δουλειά ως γαιανθρακεργάτης. Δούλεψε ακόμα ως λιμενεργάτης και ως εκδορέας στα σφαγεία, ενώ τα βράδια σύχναζε στους τεκέδες, όπου το 1924 άκουσε για πρώτη φορά στη ζωή του μπουζούκι. Εντυπωσιάστηκε και μέσα σε ελάχιστους μήνες έγινε ένας από τους καλύτερους αυτοδίδακτους μπουζουξήδες. Την περίοδο αυτή έκανε και τον πρώτο του γάμο με τη Ζιγκοάλα, την οποία όπως έλεγε μίσησε στο τέλος όσο καμία άλλη γυναίκα στον κόσμο.
Το 1925 κατατάχθηκε στο στρατό και όταν απολύθηκε άρχισε να γράφει τα πρώτα του τραγούδια. Έως το 1933 είχε γράψει πάνω από 50 τραγούδια και με την πιεστική παρότρυνση του Σπύρου Περιστέρη, o Μάρκος Βαμβακάρης γραμμοφώνησε στην Odeon τον πρώτο δίσκο με μπουζούκι στην Ελλάδα, που από τη μία μεριά είχε το «Καραντουζένι» (Έπρεπε να “ρχόσουνα μάγκα μες στον τεκέ μας) και από την άλλη μεριά το «Αράπ» (ένα σόλο ζεϊμπέκικο).
Την επόμενη χρονιά δημιούργησε με τρεις φίλους του -τον Γιώργο Μπάτη, τον Στράτο Παγιουμτζή και τον Ανέστη Δελιά- ένα πρωτοποριακό για την εποχή μουσικό σχήμα που ονομάστηκε «Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς». Ο Μάρκος άνοιξε το δικό του μαγαζί στα Άσπρα Χώματα. Η αστυνομία, όμως, δεν του έδωσε άδεια. Έτσι αναγκάστηκε να το κλείσει και για πρώτη φορά έπειτα από 20 χρόνια ταξίδεψε με τον Μπάτη στη Σύρο. Έπαιξαν μαζί για περίπου δύο μήνες σ” ένα μαγαζί της παραλίας και όταν γύρισε στον Πειραιά έγραψε τη Φραγκοσυριανή, ίσως το πιο γνωστό τραγούδι του.
Η περίοδος λίγο πριν από τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν και η πιο παραγωγική. Τα τραγούδια του έβγαιναν σε δίσκους και ο Μάρκος έγινε περιζήτητος. Αφού περιόδευσε στη Θεσσαλονίκη, στο Βόλο, στη Λάρισα, στα Τρίκαλα και σε πολλές ακόμα πόλεις, άρχισε εμφανίσεις στον Βοτανικό, μαζί με τον Γιάννη Παπαιωάννου, τον Κώστα Καρίπη και τον Στέλιο Κερομύτη.
Με την έναρξη του πολέμου, ο Βοτανικός έκλεισε και ακολούθησαν δύσκολα χρόνια. Το 1941 πέθανε ο αδερφός του Λεονάρδος και το 1942 η μητέρα του Ελπίδα. Την εποχή εκείνη, έπειτα από παρότρυνση της μεγάλης του αδελφής, ο Μάρκος παντρεύτηκε με ορθόδοξο γάμο τη δεύτερη σύζυγό του, τη Βαγγελιώ. Για το γεγονός αυτό αφορίστηκε από την καθολική εκκλησία και μόλις το 1966 του δόθηκε και πάλι η κοινωνία των Καθολικών. Τα δύο πρώτα παιδιά τους χάθηκαν πρόωρα. Το 1944 η Βαγγελιώ γέννησε τον Βασίλη και ακολούθησαν άλλα δύο αγόρια, ο Στέλιος το 1947 και ο Δομένικος το 1949.
Μετά τον πόλεμο, ο Μάρκος Βαμβακάρης άρχισε να βγάζει ξανά δίσκους σε διάφορες εταιρίες και όλοι γίνονταν ανάρπαστοι. Το 1954 αρρώστησε με βαριά αρθρίτιδα και σταμάτησε να παίζει. Όταν θέλησε να επιστρέψει στο πάλκο, όλοι τον είχαν ξεχάσει. Η ελληνική μουσική βιομηχανία τον θεωρούσε «ξεπερασμένο» και δεν τον έπαιρνε κανένας σε κάποιο μαγαζί.
Η κατάσταση άλλαξε δραματικά το 1960, όταν έπειτα από πρωτοβουλία του Βασίλη Τσιτσάνη, κυκλοφορούν από την Columbia παλιά και καινούρια τραγούδια του Βαμβακάρη, τραγουδισμένα από τον ίδιο και από καλλιτέχνες όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Καίτη Γκρέι, η Άντζελα Γκρέκα, ο Στράτος Διονυσίου, κ.ά. Το εγχείρημα σημείωσε τεράστια επιτυχία και ο Μάρκος είχε την ευκαιρία να ξαναδουλέψει στα λαϊκά πάλκα, αλλά και να δώσει συναυλίες σε πρωτόγνωρους για τους ρεμπέτες χώρους. Το 1966 έκανε την εμφάνισή του σε μπουάτ στην Πλάκα, ενώ ακολούθησε η συναυλία στο θέατρο «Κεντρικόν» το χειμώνα της ίδιας χρονιάς και στη συνέχεια πολλές εμφανίσεις στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Στις 8 Φεβρουαρίου του 1972, ο Μάρκος Βαμβακάρης πέρασε στην ιστορία, αφήνοντας μια τεράστια παρακαταθήκη.

Τρίτη 26 Μαΐου 2015

Εξετάζεται ενδεχόμενο ανθρωποκτονίας για τον θάνατο του BB King

 Θύμα ανθρωποκτονίας ο BB King; Κι όμως το γραφείο του ιατροδικαστή της πολιτείας της Νεβάδα ανακοίνωσε ότι διεξάγεται σχετική έρευνα για να διαπιστωθεί αν ο θρύλος της μπλουζ πέθανε από παθολογικά αίτια ή δολοφονήθηκε.

«Ο ιατροδικαστής μας, ο οποίος είναι αρμόδιος για τη σορό του #BBKing διεξάγει αυτοψία. Αποτελέσματα: 6-8 εβδομάδες μίνιμουμ, έρευνα για ανθρωποκτονία @LVMPD» είναι το μήνυμα που αναρτήθηκε στο Τwitter από το γραφείο του ιατροδικαστή της κομητείας του Κλαρκ στη Νεβάδα.
Ο BB King πέθανε σε ηλικία 89 ετών στις 14 Μαΐου στο Λας Βέγκας, όπου ζούσε στα διαλείμματα των περιοδειών του, τις οποίες και συνέχιζε μέχρι το τέλος του περασμένου έτους. Είχε σοβαρά προβλήματα υγείας καθώς έπασχε από διαβήτη.
Μάλιστα τον περασμένο Οκτώβριο αισθάνθηκε αδιαθεσία κατά τη διάρκεια συναυλίας του, εξαιτίας εξάντλησης και αφυδάτωσης, γεγονός που προκάλεσε τη ματαίωση της υπόλοιπης περιοδείας του.
Ωστόσο μετά το θάνατό του δυο από τις κόρες του εξέφρασαν φόβους ότι μπορεί ο θάνατος του πατέρα τους να είναι αποτέλεσμα εγκληματικής ενέργειας με τη χρήση δηλητηρίου.
Μετά την απόφαση για τη διεξαγωγή της σχετικής έρευνας ανακοινώθηκε ότι η κηδεία του BB King αναβάλλεται μέχρι να βγει το πόρισμα.

Τρίτη 19 Μαΐου 2015

Νίκος Δραγούμης: Ο οσιομάρτυρας της ζωγραφικής

Αδιαφόρησε για τη φήμη και την επιτυχία και έμεινε στη σκιά της Ιστορίας. Δεν εξέθετε, δεν δημοσίευε, δεν πουλούσε τους πίνακές του, μόνο τους χάριζε. Και τώρα ο πρώτος μεταϊμπρεσιονιστής έλληνας ζωγράφος βγαίνει στο φως με μια μεγάλη έκθεση, για να θυμίσει ότι «η αληθινή τέχνη είναι ιερή»

Μετά τη βαβούρα και τη σκόνη της Αγ. Κωνσταντίνου η ηρεμία μέσα στο νεοκλασικό Μέγαρο Εϋνάρδου είναι ευχάριστη, ανακουφιστική. Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση «Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος, 1874-1933» είναι γεμάτα χρώμα και εκφραστικότητα, αποπνέουν μια αισιοδοξία, μια αγάπη για τη ζωή, όπως συμβαίνει και με τους πίνακες των εκπροσώπων του κινήματος των Ναμπί που τόσο θυμίζουν. Η αυτοπροσωπογραφία του δημιουργού τους που μας υποδέχεται στην είσοδο της έκθεσης διαθέτει ωστόσο ένα διαφορετικό ειδικό βάρος. Το βλέμμα στο πρόσωπό του σε καρφώνει στα μάτια με ένα βλέμμα αμείλικτο, ενδεχομένως βαθιά ταλαιπωρημένο από κρυφή βάσανο. Πλαισιωμένο όπως είναι από τη βυζαντινότροπη επιγραφή του ονόματός του και με τα συνοφρυωμένα χείλη του να αναδίδουν μια συγκρατημένη αυστηρότητα φέρνει στον νου αν όχι κάποιον άγιο, σίγουρα κάποιον που μαρτύρησε για την πίστη του.

Πολυτάραχος βίος στη λήθη
Δεν είναι ιδέα μου. Ο Νίκος Δραγούμης, πρωτότοκος γιος του διαπρεπούς πολιτικού, πρωθυπουργού (1910) και ενός εκ των οργανωτών του Μακεδονικού Αγώνα Στέφανου Δραγούμη και αδελφός της εξίσου σημαίνουσας προσωπικότητας που υπήρξε ο πολιτικός και συγγραφέας Ιων Δραγούμης, βασανίστηκε στη ζωή του. Εζησε, ή τουλάχιστον προσπάθησε να πορευτεί, ελεύθερος ακολουθώντας την καλλιτεχνική κλίση του ακόμη και αν αυτό σήμαινε ότι θα έπεφτε σε δυσμένεια συναισθηματική και οικονομική από τον απαιτητικό μεγαλοαστό πατέρα του. Αγάπησε τη ζωγραφική, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι ο πρώτος Ελληνας που έκανε μεταϊμπρεσιονισμό, αλλά ως γνήσιος καλλιτέχνης που πιστεύει ότι «η τέχνη αποτελεί απλή έκφραση του ψυχικού αισθητικού του καλλιτέχνη και τίποτε περισσότερο», όπως έχει πει ο έτερος αδελφός του, πολιτικός και νομικός Φίλιππος Δραγούμης, αδιαφόρησε για τη φήμη και την επιτυχία. Δεν εξέθεσε, δεν δημοσίευσε, δεν εμπορεύτηκε τα έργα του παρά μόνο τα χάριζε, γιατί σαν άλλος οσιομάρτυρας της τέχνης πίστευε ότι «η αληθινή τέχνη είναι ιερή». Εζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στη Γαλλία (1891-1911), στο Παρίσι της τέχνης και της μπελ επόκ και στην Προβηγκία, εκεί όπου μπορούσε να νιώθει πιο ελεύθερος και να περιφρονεί και στην πράξη τους συμβατικούς κανόνες ζωής. Λάτρεψε τον ήλιο και τον γυμνισμό, ήταν μάλιστα ο πρόδρομός του στη Γαλλία, ενδεχομένως και παγκοσμίως (στη σύγχρονη εποχή). Συμβίωνε δε με την αγαπημένη του, ρωσίδα ζωγράφο Λίντια Μπορζέκ, χωρίς να είναι παντρεμένοι αδιαφορώντας, επιφανειακά τουλάχιστον, για τα κακοήθη σχόλια που εξακόντιζαν εναντίον τους οι κάτοικοι του χωριού Γκραβεζόν της Προβηγκίας όπου διέμεναν για μεγάλα διαστήματα. Αφησε τελικά την τελευταία του πνοή στο Δρομοκαΐτειο Θεραπευτήριο ταλαιπωρημένος από επίμονη ψυχική νόσο και ο πολυτάραχος βίος του ξεχάστηκε μαζί με το σημαντικό έργο του.

Μια μεγάλη παράλειψη
Μοιάζει απίστευτο αλλά η έκθεση στο Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης είναι η πρώτη που διοργανώνεται στην Ελλάδα για να συστήσει το έργο του. Οι λόγοι για τη σημαντικότατη καθυστέρηση, αν όχι παράλειψη, της παρουσίασης σε ευρύ κοινό της δουλειάς του καλλιτέχνη που ο αρχιτέκτων και ακαδημαϊκός Δημήτρης Πικιώνης αποκάλεσε «Ο έλληνας Βαν Γκογκ» είναι πολλοί. Οπως λέει ο κ. Νίκος Π. Παΐσιος, ο οποίος ανέλαβε την έρευνα και την τεκμηρίωση των έργων της έκθεσης: «Το στίγμα της ψυχικής ασθένειας δεν επέτρεπε στη μεγαλοαστική και ενεργότατη περί τα κοινά οικογένειά του μέχρι τη δεκαετία του '50 να παραδεχθεί δημοσίως, πόσω μάλλον να προβάλει το προβληματικό, το αποσυνάγωγο μέλος της. Ο ίδιος δεν είχε φροντίσει να κρατήσει λεπτομερές αρχείο, έκαψε μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος του των έργων του όταν πρωτοεκδηλώθηκε η ψυχική νόσος που τον ταλαιπώρησε. Ταυτόχρονα, ένα σημαντικό μέρος του έργου του που βρισκόταν στην κατοχή του επιστήθιου φίλου του και ζωγράφου Ζαν Μπαλτίς χάθηκε κατά τη βιαστική εκκένωση του Παρισιού με την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας το 1940». Ο αδελφός του Φίλιππος Δραγούμης (1890-1980) καθώς και ο μουσικολόγος ανιψιός του Μάρκος περιέσωσαν όσα έργα μπόρεσαν. Από τα 200 περίπου έργα του που έχουν διασωθεί, μόλις 13 έχουν χρονολογηθεί από τον ίδιο τον ζωγράφο. Περισσότερα από 120 φιλοξενούνται στην έκθεση του ΜΙΕΤ, σε επιμέλεια Διονύση Καψάλη, και έχουν όλα συντηρηθεί με μεγάλη επιμέλεια από τη Μαρία Αλεξίου, συντηρήτρια στο Εργαστήριο Συντήρησης Χάρτινου Υλικού του ΜΙΕΤ.

Ο αποσυνάγωγος Δραγούμης
«Ηταν ευαίσθητο και καλό παιδί, είχε κάποια νευράκια, ξεσπούσε κατά των γονιών του, αλλιώς φανταζόταν τη ζωή εκείνος και αλλιώς τη φαντάζονταν οι γονείς του» λέει ο ανιψιός του Μάρκος στο ντοκιμαντέρ  της Κλεώνης Φλέσσα «Νίκος Δραγούμης, ένας ζωγράφος στη σκιά της ιστορίας», το οποίο προβάλλεται στην έκθεση. Στο μεγαλοαστικό σπίτι όπου γεννήθηκε ο Νίκος Δραγούμης το 1874 οι καλλιτεχνικές ανησυχίες επιτρέπονταν μόνο ως χόμπι. Το περιβάλλον όπου μεγάλωνε μαζί με τα δέκα αδέλφια του ήταν αυστηρό αλλά προσανατολισμένο προς την εκπαίδευση. Λάτρης της θάλασσας, είχε από μικρός το όνειρο να γίνει ναυτικός, αλλά δυστυχώς απέτυχε στις εξετάσεις της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων. Οπως σημειώνεται στον εξαιρετικό κατάλογο της έκθεσης, «Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος, 1874-1933», ο πατέρας του «ως άλλος βιβλικός πατριάρχης» τον έγραψε στη Νομική Σχολή της Σορβόννης, από την οποία εκείνος αποφοίτησε εν τέλει με πολλές δυσκολίες το 1897. Λίγο μετά ήρθε σε ρήξη μαζί του και η παραδοσιακή πρωτοκαθεδρία του πρωτότοκου γιου Νίκου πέρασε στον δεύτερο γιο (και τέταρτο παιδί της οικογενείας), δηλαδή στον Ιωνα. Ο Νίκος θα αρχίσει να ζει από ένα μικρό κληροδότημα της γιαγιάς του από την πλευρά της μητέρας του. Η μεγάλη αλλαγή στη ζωή του έμελλε να έρθει όταν άρχισε να παίρνει μαθήματα τέχνης στην Academie Julian στα τέλη του 1899. Στον ίδιο δηλαδή χώρο όπου είχε φοιτήσει ο Ματίς και όπου είχαν συσπειρωθεί οι καλλιτέχνες που αυτοχαρακτηρίστηκαν ως «Ναμπί» (Les Nabis), «προφήτες» δηλαδή στα εβραϊκά μιας νέας αισθητικής με έντονη επιρροή από τη ζωγραφική του Γκογκέν. Να γιατί ζωγραφίζει τους μεγάλους κήπους του Παρισιού όπως οι Πιερ Μπονάρ και Εντουάρ Βιγιάρ. Να γιατί τα έργα του θυμίζουν τόσο έντονα τα επίπεδα, πλακάτα χρώματα του Γκογκέν. «Ο Νίκος, άκακος, ευγενικός και αξιαγάπητος άνθρωπος αν και επαναστατικής ιδιοσυγκρασίας - και κάποτε θυμώδης - είναι πιθανόν ο πρώτος που έφερε στην Ελλάδα την ιμπρεσιονιστική τεχνοτροπία και το χωρίς βαθμιαία φωτοσκίαση, σχεδόν διακοσμητικό σχεδίασμα με νερόχρωμα και γκουάς (πηχτό συνήθως άσπρο χρώμα) πάνω σε σκοτεινό αδρό χαρτί (στρατσόχαρτο)» έγραφε ο Φίλιππος Δραγούμης τη δεκαετία του '60, σε ένα κείμενο που δημοσιεύεται για πρώτη φορά στον κατάλογο της έκθεσης. Ο ζωγράφος Νίκος Δραγούμης σίγουρα επηρεάστηκε από τον μικροξάδερφο του ιμπρεσιονισμού, τον πουαντιγισμό. Ηταν όμως όπως προείπαμε πρωτίστως «Ο έλληνας Βαν Γκογκ». Κοινά τους, μεταξύ άλλων, οι νευρώδεις γραμμές του σχεδίου, η αγάπη για τις για-πωνέζικες ξυλογραφίες με τις αναπάντεχες οπτικές γωνίες και βεβαίως η κοινή θεματολογία, η απεικόνιση δηλαδή ανθρώπων του μόχθου. Ισως εξαιτίας της δύσκολης σχέσης με τον πατέρα του ο Νίκος Δραγούμης απομακρύνθηκε από τα αστικά ή μεγαλοαστικά πρότυπα της διαπαιδαγώγησής του και ζωγράφισε εργάτες και αγρότες, ανθρώπους με τους οποίους ένιωθε ότι ταυτιζόταν περισσότερο.


Η αρχή του τέλους: από την ηλίαση στην ψυχασθένεια
Ο Νίκος Δραγούμης λάτρευε τη φύση και τον ήλιο και είχε επιλέξει να ζει στην Προβηγκία γιατί η φύση με τα αμπέλια, τις ελιές, τις συκιές και τα πεύκα του θύμιζε την Αττική. Αγαπούσε ιδιαίτερα τις πεζοπορίες, συχνά μάλιστα περπατούσε από το Γκραβεζόν στο Παρίσι με τα πόδια (φανταστείτε την απόσταση Αθήνα-Θεσσαλονίκη επί δυο). Σε μια τέτοια διαδρομή το 1911 δεν φορούσε καπέλο με αποτέλεσμα να πάθει ηλίαση που τον άφησε αναίσθητο. Οταν συνήλθε και έφτασε στην Προβηγκία τού εκδηλώθηκε ψυχοπάθεια. Εκτοτε ξεκίνησε η περιπέτειά του από νοσοκομείο σε νοσοκομείο αρχής γενομένης από την παραμονή του σε maison de sante στη Νάπολι. «Το καημένο αγόρι που λάτρευε την ελευθερία του το σκλάβωσα» έγραφε όλο ενοχές στο ημερολόγιό του ο Ιων Δραγούμης, ο οποίος είχε αναλάβει την ευθύνη του άρρωστου αδελφού του. «Στη δική μας εποχή, που έχει άλλες αντιλήψεις για τις ψυχικές ασθένειες, ο θείος Νίκος ενδέχεται να κυκλοφορούσε ανάμεσα στους συγκαιρινούς του σαν φυσιολογικός άνθρωπος» θα πει ο Μάρκος Δραγούμης. Την περίοδο 1912-14 παρουσίασε μια μικρή ύφεση με αποτέλεσμα να μπορέσει να δουλέψει για λίγο στην Αττική και στην Ανδρο. Τα μικρά φύλλα από μπλοκ σχεδίων που ζωγράφισε στην Ανδρο το 1913 εκτίθενται μέσα σε μια γυάλινη προθήκη στο ΜΙΕΤ, και μυρίζουν καλοκαίρι και Ελλάδα με έναν τρόπο που υπερβαίνει τις εποχές και τις διαθέσεις. Νιώθεις ότι η εξαγνιστική δύναμη της θάλασσας θα είχε θετική επίδραση στον εύθραυστο καλλιτέχνη. Ομως η αρρώστια του ήταν επίμονη και όσο και αν προσπάθησε να της αντισταθεί πέθανε το 1933 σε ηλικία 59 ετών στο Δρομοκαΐτειο αφότου είχε προηγηθεί ο περίπου εικοσαετής εγκλεισμός του σε κλινική στη Γενεύη. Ο θάνατός του ανακοινώθηκε με μια σύντομη αράδα στις εφημερίδες. Εζησε σε μια εποχή που αδυνατούσε να τον καταλάβει και βίωσε τις δυσάρεστες επιπτώσεις μιας τραγικής προσωπικής ιστορίας. Αυτή η έκθεση είναι το λιγότερο που του αναλογεί και του αξίζει.

πότε & πού:

«Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος, 1874-1933», στο Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αγίου Κωνσταντίνου 20 & Μενάνδρου, ως τις 18/7

Δημοσίευση από ΤΟ ΒΗΜΑ

Κυριακή 10 Μαΐου 2015

Στην ποιήτρια Ειρήνη Μαργαρίτη το βραβείο Γιάννη Βαρβέρη

Στην ποιήτρια Ειρήνη Μαργαρίτη απονέμει εφέτος η Εταιρεία Συγγραφέων το βραβείο Γιάννη Βαρβέρη, σε ειδική τελετή που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 25 Μαΐου 2015, και ώρα 20.00, στο Θέατρο Εξαρχείων.
Το ετήσιο αυτό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή, το οποίο απονέμεται για τρίτη χρονιά εφέτος, θεσπίστηκε στη μνήμη του ποιητή Γιάννη Βαρβέρη (1955-2011) και σκοπό έχει να αναδείξει τις σημαντικότερες νέες ποιητικές φωνές της χώρας.
Στη βραβευμένη ποιήτρια θα δοθεί ένας ζωγραφικός πίνακας, προσφορά της ποιήτριας, ζωγράφου και μέλους της εταιρείας μας Παυλίνας Παμπούδη.
Στην εκδήλωση, η βραβευθείσα Ειρήνη Μαργαρίτη και μέλη της βραχείας λίστας θα διαβάσουν ποιήματά τους.

Ισραήλ: Για πρώτη φορά σε έκθεση ο κύλινδρος με τις Δέκα Εντολές

Το αρχαιότερο χειρόγραφο στο οποίο είναι καταγεγραμμένες οι Δέκα Εντολές εκτίθεται για πρώτη φορά από την εύρεσή του στο Μουσείο του Ισραήλ. Πρόκειται για ένα από τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας, που βρέθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’40 σε σπήλαια γύρω από τα ερείπια του αρχαίου οικισμού Κουμράν στην έρημο της Ιουδαίας.

Ο εντοπισμός των Χειρογράφων του Κουμράν, όπως αλλιώς ονομάζονται, είναι μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις του 20ού αιώνα που απασχολεί εδώ και χρόνια τους μελετητές βιβλικών κειμένων.

Πρόκειται για χιλιάδες κομμάτια από πάπυρους και περγαμηνές, στην εβραϊκή, αραμαϊκή και ελληνική γλώσσα, που κατά τους επιστήμονες χρονολογούνται στην εποχή της γένεσης του χριστιανισμού. Ανάμεσά τους είναι το Δευτερονόμιο με τις Δέκα Εντολές αλλά και ένα κομμάτι από το πρώτο κεφάλαιο της Γένεσης.

Το χειρόγραφο εκτίθεται στο πλαίσιο της έκθεσης «Μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του ανθρώπου», μαζί άλλα σπάνια αρχαία αντικείμενα.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 2 Ιανουαρίου του 2016, όμως ο κύλινδρος με τις Δέκα Εντολές θα εκτεθεί μόλις για δύο εβδομάδες και στη συνέχεια θα επιστρέψει στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, με ελεγχόμενες συνθήκες φωτισμού και θερμοκρασίας, για να διαφυλαχθεί.

Ανάμεσα στα εκθέματα είναι εργαλεία που χρησιμοποιούνταν πριν 1,5 εκατ. χρόνια για το κυνήγι ελεφάντων, ανθρώπινα κρανία που βρέθηκαν σε αρχαίο οικογενειακό τάφο, αλλά και το αρχαιότερο δρεπάνι που έχει βρεθεί –ένα αντικείμενο 9.000 ετών που αντιπροσωπεύει το πέρασμα από την εποχή των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών στην εποχή της γεωργίας.

Η έκθεση οργανώθηκε με αφορμή την 50ή επέτειο της λειτουργίας του Μουσείου. Όλα τα αντικείμενα που εκτίθενται προέρχονται από τους Αγίους Τόπους, γεγονός που κατά τους υπεύθυνους της έκθεσης αποδεικνύει τον κεντρικό ρόλο της περιοχής στην ιστορία και εξέλιξη του ανθρώπου.

«Μετά από μόλις 50 χρόνια λειτουργίας, το μουσείο ίσως είναι ένα από τα ελάχιστα παγκοσμίως που μπορεί με τα δικά του εκθέματα να διηγηθεί μία τόσο ευρεία ιστορία» δήλωσε ο διευθυντής του Μουσείου του Ισραήλ, Τζέιμς Σνάιντερ.

Εκτός από τα παραπάνω αντικείμενα, στην έκθεση περιλαμβάνονται μία ενεπίγραφη πινακίδα 5.000 ετών και νομίσματα από την αρχαία Μεσοποταμία, αλλά και ένα αυθεντικό χειρόγραφο με σημειώσεις του Άλμπερτ Αϊνστάιν.


Επιμέλεια: Άννα Ανδίρα

Newsroom ΔΟΛ

Αρχαιολογική Εταιρεία: "Άτεχνη σκηνοθεσία" η Αμφίπολη

Η Αμφίπολη δεν ήταν παρά μια «άτεχνη σκηνοθετημένη ιστορία με σκοπό να αποσπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από αυθαίρετα οικονομικά μέτρα» είπε ο γενικος γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας, ακαδημαϊκός Βασίλειος Πετράτος κατά την παρουσίαση του έργου της Εταιρείας για το 2014. «Το μνημείο το ίδιο έως τώρα δεν προσέφερε κάτι το νέο και οι ιστορικές πληροφορίες που θα μπορούσε να δώσει η ανασκαφή φαίνεται πώς χάθηκαν εξαιτίας της διεξαγωγής της από πρόσωπα που αγνοούν την επιστήμη και τη μέθοδό της»

Παρασκευή 8 Μαΐου 2015

Όρσον Γουέλς: Η τέχνη είναι ένα ψέμα που πραγματώνει την αλήθεια Tvxs Αφιέρωμα

Στις 6 Μαΐου του 1915 - γεννήθηκε ο σπουδαίος Τζορτζ Όρσον Γουέλς (George Orson Welles). Ο ηθοποιός, σεναριογράφος, παραγωγός, σκηνοθέτης, μα πάνω απ' όλα ένας πραγματικός καλλιτέχνης που σε ηλικία μόλις εικοσιέξι χρονών ολοκληρώνει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, τον θρυλικό «Πολίτη Κέιν» (Citizen Kane, 1941). Η Έβδομη Τέχνη είχε μόλις ανακαλύψει το παιδί - θαύμα της και ο Γουέλς με τη σειρά του, έμελλε να αλλάξει για πάντα τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον Κινηματογράφο, ακόμα και μετά από εκατό (100) χρόνια από τη γέννησή του...«Εδώ και χρόνια προσπαθώ να γυρίσω την πλάτη μου στον κινηματογράφο, γιατί του αφιερώνω 90% της ύπαρξής μου, της ενεργητικότητάς μου. Πρέπει να σταματήσω να καταστρέφω έτσι τη ζωή μου, προσπαθώντας να εκφραστώ μέσα από τις ταινίες. Δεν είναι δυνατόν να περάσω τη ζωή μου ολόκληρη σε φεστιβάλ κι εστιατόρια, ζητιανεύοντας για χρήματα. Εδώ και τριάντα χρόνια οι άνθρωποι με ρωτούν πως κατορθώνω να συνδυάζω αρμονικά το Α και το Β. Η ειλικρινής απάντηση είναι ότι δεν το καταφέρνω. Τα πάντα μέσα μου αποτελούνται από αντιφάσεις. Όλοι μας αποτελούμαστε από αντιθέσεις, που δεν καταφέρνουμε να εναρμονίσουμε.» - Τζορτζ Όρσον Γουέλς (George Orson Welles) (6 Μαΐου, 1915 - 10 Οκτωβρίου, 1985)

Ο Όρσον Γουέλς γεννήθηκε στις 6 Μαΐου του 1915 στην πόλη Κενόσα (Kenosha) του Ουισκόνσιν. Τέσσερα χρόνια αργότερα, μετακόμισε στο Σικάγο (Chicago), μετά το διαζύγιο των γονιών του. Δευτερότοκος γιος ενός μικροβιομήχανου - εφευρέτη και μιας καλλιεργημένης και γνωστής πιανίστριας της εποχής, ο Γουέλς θα μείνει ορφανός, σε ηλικία μόλις 15 χρονών. Σκηνές από τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε στις πρώιμες ταινίες του και ιδιαίτερα στους «The Magnificent Ambersons» (Υπέροχους Άμπερσονς) του 1942.
Ο νεαρός Γουέλς, σπουδάζει στο τότε διάσημο Todd School της πόλης Woodstock στο Ιλινόις και πολύ γρήγορα δραστηριοποιείται ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και σκηνογράφος, της εκεί θεατρικής ομάδας. Το 1934, σε ηλικία δεκαεννιά χρονών, θα παντρευτεί την ηθοποιό Virginia Nicholson. Μαζί θα αποκτήσουν μία κόρη, αλλά μετά από 5 χρόνια χωρίζουν. Εκείνη την εποχή αρχίζει παράλληλα και η σταδιακή αναγνώρισή του.
Χρονιά ορόσημο αποτελεί το 1938 όπου τον συναντάμε πίσω από τα μικρόφωνα του ραδιοφωνικού σταθμού CBS. Εκεί σε μια μεταφορά του “The War of the Worlds” (Ο πόλεμος των κόσμων - Herbert George Wells) μεταδιδόμενο σε μορφή ειδήσεων με ρεπορτάζ και ανταποκρίσεις, επικαλούμενο τη φανταστική εισβολή των Αρειανών στη γη, θα καταφέρει να ξεσηκώσει τους Αμερικανούς. Παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις σχετικά με τον φανταστικό χαρακτήρα της αναμετάδοσης, προκαλείται πανικός και χιλιάδες συμπολίτες του βγαίνουν στους δρόμους, θεωρώντας την εκπομπή ως πραγματικό γεγονός...
Η άψογη διαμόρφωση και εκφορά του λόγου μπορεί να είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό του Γουέλς αλλά το σήμα κατατεθέν του, υπήρξε ανέκαθεν οι εμπνευσμένες μεταμφιέσεις του. Μέσα απ' αυτό ακριβώς το πρίσμα είναι που ξετυλίγεται το πολυτάλαντο κινηματογραφικό του πρόσωπο. Σύμφωνα μάλιστα με τον "μύθο" που τον ακολουθούσε, ο Όρσον Γουέλς εμφανίστηκε με την πραγματική του μύτη μόνο στο φιλμ “The Third Man” (Ο Τρίτος Άνθρωπος - 1949) του Carol Reed.

Την άνοιξη του 1939 ο Γουέλς έχει τις πρώτες του επαφές με τα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ. Οι συνομιλίες αυτές του αποφέρουν ένα συμβόλαιο με την εταιρεία RKO ((Radio-Keith-Orpheum Pictures), για τρεις ταινίες. Ένα συμβόλαιο, το οποίο του εξασφαλίζει τη δυνατότητα να δουλεύει ο ίδιος σ' αυτές ως σεναριογράφος, σκηνοθέτης ή ηθοποιός. Η πρώτη από αυτές τις ταινίες ακούει στο όνομα "Citizen Kane" (Πολίτης Κέιν - 1941).
Ο ισχυρός μεγιστάνας του Τύπου, Charles Foster Kane (Όρσον Γουέλς) πεθαίνει μόνος στον πύργο του Ξαναντού (Xanadu). Η τελευταία λέξη που πρόφερε πριν πεθάνει ήταν Rosebud (Ροδανθός). Όλοι υποθέτουν ότι πρόκειται για ένα κλειδί της αινιγματικής προσωπικότητας του νεκρού. Η τηλεοπτική εκπομπή News on the March συγκεντρώνει υλικό για ένα μικρό αφιέρωμα στον διάσημο εκλιπόντα. Ο διευθυντής όμως του στούντιο δεν είναι ικανοποιημένος από το υπάρχον υλικό και θέλοντας να μάθει ποιος ήταν στ' αλήθεια ο Kane, αναθέτει στον ρεπόρτερ του Jerry Thompson (William Alland) να ανακαλύψει τι μυστικά κρύβονται...

Όσο αφορά το σενάριο της ταινίας, είναι κοινό μυστικό ότι, περιέχει πολλά βιογραφικά στοιχεία από τον William Randolf Hearst, μεγαλοεκδότη της εποχής. Όμως οι στενές σχέσεις του συγκροτήματος Hearst με διάφορες κινηματογραφικές εταιρίες της εποχής, έχουν σαν αποτέλεσμα την αναβολή ορισμένων προγραμματισμένων προκαταρκτικών προβολών ενώ παράλληλα κυκλοφορεί ένα φυλλάδιο, μέσα από το οποίο κατηγορείται ο σκηνοθέτης ότι πρόσκειται στον κομουνισμό και πως προωθεί τεχνηέντως αντι-αμερικάνικες τάσεις.
Η RKO θέλοντας να εκμεταλλευθεί τη φήμη αυτού του παιδιού - θαύματος, όπως είχε τότε χαρακτηριστεί, που έγινε τόσο σύντομα διάσημο από τις θεατρικές του παραστάσεις αλλά κυρίως από τη σκανδαλώδη επιτυχία της ραδιοφωνικής του εκπομπής, του παραχώρησε μέσα από ένα συμβόλαιο εξήντα σελίδων, την απόλυτη ουσιαστικά ελευθερία, χωρίς ίσως ούτε οι ίδιοι να περιμένουν ότι θα τα καταφέρει.

Έχει δίκιο λοιπόν ο Φρανσουά Τρυφώ (Francois Truffaut) που μας επισημαίνει το οξύμωρο της καταστάσεως. Συνήθως κάποιος γίνεται διάσημος, αφού πρώτα γυρίσει μερικές καλές ταινίες. Δε συμβαίνει δηλαδή συχνά να εμπιστευθούν τα στούντιο ένα τόσο σημαντικό σχέδιο σε κάποιον εικοσιπεντάχρονο, μόνο και μόνο διότι είναι τόσο διάσημος και τόσο νέος. Είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά στην ιστορία του κινηματογράφου όπου μια ταινία - πρωτόλειο, γυρίζεται από έναν ήδη δημοφιλή άνδρα, από τον οποίο όλοι περίμεναν επιτυχίες και μόνο.
Ο Πολίτης Κέιν ήταν μια οπτική επανάσταση στον “ομιλούντα” κινηματογράφο. Ο Γουέλς προσέλαβε ως οπερατέρ τον συνεργάτη πολλών Γερμανών εξπρεσιονιστών σκηνοθετών, Gregg Toland. Στον οποίο κάποιοι αποδίδουν το κλειστοφοβικό φως και το βάθος πεδίου (depth of focus) στα πλάνα της ταινίας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Toland εκείνη την εποχή δούλευε και σε άλλα δύο σχέδια. Στο “The Grapes of Wrath” (Τα Σταφύλια της Οργής - 1940) και στο “The Long Voyage Home” (1940), δύο ταινίες του John Ford, τον οποίο ο Όρσον Γουέλς ανέφερε συχνά πυκνά ως δάσκαλό του.
Αν λοιπόν ο "Πολίτης Κέιν" είναι το κατ' εξοχήν ιδιοφυές έργο του Όρσον Γουέλς, το πραγματικό του αριστούργημα υπήρξε το φιλμ “The Magnificent Ambersons” (Οι Υπέροχοι Άμπερσονς) του 1942. Όπως έχει χαρακτηριστικά ειπωθεί, αν στην πρώτη ταινία του Γουέλς έχουμε το "Rosebud" (τη γυάλινη εκείνη σφαίρα που πέφτει από το χέρι του Κέιν τη στιγμή του θανάτου του), με τους "Άμπερσονς" είναι που ο σκηνοθέτης μας ταξιδεύει στο εσωτερικό αυτού του μαγευτικού κόσμου. Αν και δυστυχώς ο Γουέλς δεν είχε το τελικό μοντάζ της ταινίας του, ωστόσο ακόμα και τα "υπολείμματα" της δημιουργίας του, που έφθασαν μέχρι τους θεατές, δεν μας επιτρέπουν ν' αμφιβάλλουμε γι' αυτό.

Οι Άμπερσονς είναι το καμάρι μιας μικρής επαρχιακής πόλης γύρω στο 1870. Η κόρη της οικογένειας Isabel (Dolores Costello), για λόγους κοινωνικής θέσης, δεν παντρεύεται τον εφευρέτη Eugene Morgan (Joseph Cotten) αλλά τον πληκτικό μα συνάμα ευκατάστατο Wilbur Minafer. Καρπός αυτού του γάμου είναι ο George, το κακομαθημένο παιδί που γίνεται ο φόβος και ο τρόμος της μικρής πόλης, ενώ όλοι ελπίζουν κάποια στιγμή να πληρώσει το τίμημα για τις αταξίες του.
Αρκετά χρόνια αργότερα ο George επιστρέφει από το κολέγιο, νεαρός άντρας πια (Tim Holt). Ο γυρισμός του εορτάζεται μ' έναν λαμπρό χορό. Ο Morgan, πλούσιος πια βιομήχανος αυτοκινήτων και η κόρη του Lucy (Anne Baxter) είναι ανάμεσα στους καλεσμένους. Καθώς οι δύο νέοι γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, η παλιά αγάπη της Isabel και του Morgan, ξυπνάει και πάλι, με απρόβλεπτες όμως συνέπειες...

Με την ταινία "Οι Υπέροχοι Άμπερσονς", έχουμε μπροστά μας την εποποιία μιας εποχής και τις ζυμώσεις που πραγματοποιούνται μεταξύ της παράδοσης και της εξέλιξης. Με έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία οι "Άμπερσονς" αποτελούν την πιο προσωπική ταινία στην πλούσια φιλμογραφία του Γουέλς, ενώ παράλληλα έχουμε και τον εκούσιο περιορισμό του, στον ρόλο του σκηνοθέτη και του αφηγητή.
Δυστυχώς όμως η ταινία αυτή θα σηματοδοτήσει και το σχίσμα μεταξύ του σκηνοθέτη και των στούντιο του Χόλιγουντ της εποχής εκείνης. Κι αυτό, διότι ενώ ο Γουέλς έχει σχεδόν ολοκληρώσει τα γυρίσματα της ταινίας του, τον στέλνουν στη Ν. Αμερική για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τη Βραζιλία (είναι το μετέπειτα "It's All True"). Για κακή του τύχη όμως, την εποχή εκείνη, αλλάζει η διεύθυνση της RKO. Οι νέοι ιθύνοντες κρίνοντας την ταινία αντι-εμπορική αποφασίζουν να την “τροποποιήσουν” και από 131 λεπτά να την παρουσιάσουμε με χρονική διάρκεια μόλις 88 λεπτά...

Η δικαιολογία που χρησιμοποίησαν ήταν το γεγονός ότι σε μια πολεμική περίοδο, το κοινό, έχει ανάγκη από αισιόδοξα μηνύματα. Μετά από αρκετές καθυστερήσεις η ταινία θα προβληθεί τελικά στους κινηματογράφους χωρίς όμως την έγκριση του Όρσον Γουέλς. Για την ιστορία, θα πρέπει να επισημάνουμε πως η ταινία σημείωσε εμπορική επιτυχία. Φαίνεται πως οι “ειδικοί” είχαν βολιδοσκοπήσει σωστά το κοινό που ζητούσε στη σκοτεινή αίθουσα τη φυγή από την ατμόσφαιρα της πολεμικής πραγματικότητας και την ταύτισή του με τα είδωλά του.
Το “It's All True” (Είναι Όλα Αλήθεια) αποτελεί δυστυχώς ένα από τα πολλά ανεκπλήρωτα σχέδια του σκηνοθέτη, ο οποίος εκμεταλλευόμενος την κρατική επιχορήγηση για προπαγανδιστικούς λόγους, φεύγει για τη Βραζιλία με σκοπό τη δημιουργία ενός φιλμ - ντοκιμαντέρ για την ενίσχυση των εκεί αμερικάνικων συμφερόντων και την ανύψωση του εθνικού αισθήματος. Ας μην ξεχνάμε ότι το 1941 ήταν και η χρονιά του Pearl Harbor.

Γρήγορα όμως η αμερικάνικη κυβέρνηση θα καταλάβει ότι ο Όρσον Γουέλς, παρά το νεαρό της ηλικίας του, δεν είναι το πιόνι εκείνο που αναζητούσε να βρει και το όλο εγχείρημα θα της γυρίσει μπούμερανγκ. Αφορμή γι' αυτό στάθηκε μία από τις ιστορίες του φιλμ - ντοκιμαντέρ βασιζόμενη σε πραγματικό γεγονός της εποχής.
Τέσσερις ψαράδες από ένα μικρό χωριό της Βραζιλίας, ξεκινάνε με μια βάρκα και χωρίς πυξίδα, για ένα ταξίδι δύο χιλιάδων μιλίων, με προορισμό το Ρίο. Σκοπός τους είναι να συναντηθούν με τον πρόεδρο Βάργκας (τον οποίο στηρίζει η Αμερική) και να διαμαρτυρηθούν για την εξαθλίωσή τους.
Το φιλμ που δε θα ολοκληρωθεί ποτέ λόγω προφανούς διακοπής της κρατικής χρηματοδότησης, θα βρει τελικά τον δρόμο του προς τις κινηματογραφικές αίθουσες, μετά από πολλές δυσκολίες και μόλις το 1993. Στην Ελλάδα είχαμε την ευκαιρία να το παρακολουθήσουμε για πρώτη φορά στην μεγάλη οθόνη τον Οκτωβρίου του 2007 στο πλαίσιο του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
«Απ' όλες τις ταινίες που έκανα, μόνο για μία μπορώ ν' αναλάβω την πλήρη ευθύνη, για τον "Πολίτη Κέιν". Σ' όλες τις άλλες η ελευθερία μου ήταν λίγο ως πολύ περιορισμένη και η αφηγηματική μορφή των ιστοριών μου καταστράφηκε από ανθρώπους που σκέφτονταν εμπορικά.» - Όρσον Γουέλς

Ο Howard Graham (Joseph Cotten) μηχανικός του αμερικάνικου πολεμικού ναυτικού, ταξιδεύει στην Κωνσταντινούπολη με τη γυναίκα του. Καθώς φτάνει στην Τουρκία γίνεται αντιληπτός από Ναζί πράκτορες. Με τη βοήθεια του Τούρκου ταγματάρχη Haki (Orson Welles) προσπαθεί να τους ξεφύγει και επιβιβάζεται βιαστικά σ' ένα πλοίο χωρίς όμως τη γυναίκα του. Φτάνοντας στον προορισμό του, ψάχνει να βρει τη σύζυγό του, την οποία έχουν όμως ήδη εντοπίσει οι Ναζί και τον περιμένουν...

Αυτό είναι το φιλμ "Journey Into Fear" (Ταξίδι Στο Φόβο) του 1943, που αποτελεί την τρίτη και τελευταία ταινία του Όρσον Γουέλς και το συμβόλαιό του με την RKO. Η ιστορία βασίζεται σ' ένα μυθιστόρημα του Eric Ambler, ενώ είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι τα σκηνικά που χρησιμοποιήθηκαν, συγκεντρώθηκαν από υπόλοιπα άλλων ταινιών. Όλα αυτά, για ένα αξιοπρεπές φιλμ που γυρίστηκε κάτω από τρομερή πίεση χρόνου. Την ίδια χρονιά αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Γουέλς γνωρίζει, ερωτεύεται και παντρεύεται την Ρίτα Χέιγουορθ (Rita Hayworth).
Φτάνουμε έτσι στο 1946 και στην ταινία "The Stranger" (Ο Ξένος). Οι ελευθερίες που είχε ο Γουέλς στον Πολίτη Κέιν, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Λέγεται μάλιστα ότι του επέτρεψαν να σκηνοθετήσει την ταινία, μόνο και μόνο, για να εξασφαλίσουν τη συνεργασία του ως πρωταγωνιστή και με τον όρο να σεβαστεί τον συμφωνημένο προϋπολογισμό. Για έναν σκηνοθέτη, που πέντε χρόνια πριν είχε επανακαθορίσει με επαναστατικό τρόπο και μάλιστα στην πρώτη του κιόλας προσπάθεια, την έννοια του μοντάζ, αυτό θα πρέπει να ήταν εξαιρετικά ενοχλητικό...

Το φιλμ "The Stranger" (Ο Ξένος), εντάσσεται στα πλαίσια της εκμετάλλευσης από το Χόλιγουντ, δημοφιλών σκηνοθετών και τη δημιουργία αντιναζιστικών ταινιών για την ικανοποίηση του κοινού. Εδώ παρακολουθούμε τον επιθεωρητή Wilson και τις προσπάθειές του να εντοπίσει τον δραπέτη Franz Kindler, Ναζί εγκληματία πολέμου. Οι έρευνές του, θα τον οδηγήσουν στον καθηγητή Charles Rankin (Orson Welles), ο οποίος πρόκειται να παντρευτεί εκείνο το ίδιο απόγευμα και που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον καταζητούμενο.
Τον επιθεωρητή Wilson, ερμηνεύει ο σπουδαίος ηθοποιός Edward G. Robinson, αξίζει όμως να σημειώσουμε ότι ο Όρσον Γουέλς είχε προτείνει να ενσαρκώσει γυναίκα τον εν λόγω ρόλο, κάτι το οποίο δεν έγινε τελικά δεκτό.
Το φαινομενικά ήσυχο περιβάλλον μίας μικρής κολεγιακής κοινότητας στην Αγγλία, διαταράσσεται από τη δραπέτευση ενός γερμανικού εγκληματία πολέμου, που όμως στη πραγματικότητα έχει σχεδιαστεί από κυβερνητικούς πράκτορες με την ελπίδα, ότι ο φυγάς θα τους οδηγήσει σε άλλους καταζητούμενους που κρύβονται.

Ο δραπέτης καταφεύγει στο σπίτι του καθηγητή Ράσκιν, που είναι ένας εγκληματίας πολέμου κρυμμένος, στην πόλη Μέρι, ώστε έτσι να γίνει πολίτης υπεράνω υποψίας. Ο Ράσκιν, δε χάνει τον καιρό του με τον πρώην συμπολεμιστή του. Από φόβο μήπως τον προδώσει, τον σκοτώνει και κρύβει το πτώμα του.
Αλλά στο μεταξύ, υπάρχει ο κυβερνητικός πράκτορας που παρακολουθεί τον δραπέτη και εντοπίζει τον Ράσκιν. Η στενή παρακολούθηση προδίδει τη φιλοσοφία του Ρασκίν και τον εκθέτει στα μάτια της νεαρής γυναίκας του. Φτάνοντας πια στα όρια του παραλογισμού αποπειράται και πεθαίνει καρφωμένος πάνω σε ένα μηχανισμό συνδεδεμένο μ' ένα πελώριο ρολόι πύργου.
Η ίντριγκα, οι συνεχείς ανατροπές, αλλά και ο εφιάλτης που σκεπάζει σαν πέπλο τα κεφάλια των ηρώων μας, έρχεται να σημαδέψει όχι μόνο τις ζωές τους, αλλά και την μοίρα τους για πάντα. Φόβος και τρόμος, που σταδιακά οδηγούν σ' έναν αδιέξοδο παραλογισμό, περιγράφονται με έντονες σκιάσεις και ημιφωτισμούς, που παραπέμπουν σε θαυμαστά εικονοκλαστικά έργα. Οι φωτισμοί και οι γωνίες λήψης είναι εντυπωσιακές και πολλές σκηνές, όπως η τελευταία σεκάνς του έργου, με το θεαματικό θάνατο του Ράσκιν, μένουν αξέχαστες στον θεατή.
Παρ' όλα αυτά, “δεν υπάρχει τίποτα δικό μου...” θα πει λίγο αργότερα ο σκηνοθέτης έχοντας αποκηρύξει (ουσιαστικά) το συγκεκριμένο φιλμ. “Το έκανα, για να αποδείξω ότι μπορώ κι εγώ να κάνω ένα φιλμ, όπως ο οποιοσδήποτε άλλος”. Παρ' όλα αυτά η ταινία ξεφεύγει από τα ανάλογα κλισέ παρόμοιων ταινιών ενώ σποραδικά εκδηλώνεται το ψυχολογικό και εικαστικό επίπεδο του σκηνοθέτη. Ενδεικτικό της δεξιοτεχνίας του δημιουργού, είναι το φινάλε της ταινίας στην εκκλησία και το εύρημα του μοιραίου γοτθικού αγγέλου με το ξίφος ως ρολόι του καμπαναριού...
Το φιλμ "The Stranger", είναι ένα Αμερικάνικο φιλμ-νουάρ, βασισμένο σ' ένα σενάριο με υποψηφιότητα στα βραβεία Όσκαρ. Ο Sam Spiegel ήταν ο παραγωγός της ταινίας και την μουσική υπέγραψε ο Bronisław Kaper. Θεωρείται ως η πρώτη ταινία που βγήκε στις αίθουσες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έδειξε πλάνα από στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Η ταινία δημιουργήθηκε από την International Pictures και κυκλοφόρησε από την RKO Radio Pictures. Τα πνευματικά δικαιώματα αρχικά ανήκαν στην Haig Corporation, αλλά η ταινία πλέον είναι δημόσιας χρήσης, αφού οι παραγωγοί το 1973 απέτυχαν να ανανεώσουν το copyright της. Επιπλέον, «Ο Άγνωστος» ήταν η μοναδική ταινία του Γουέλς που υπήρξε κερδοφόρος επιτυχία με την πρώτη της κυκλοφορία σε αντίθεση με την ταινία «Ο Πολίτης Κέϊν» που γύρισε πίσω το κεφάλαιο του προϋπολογισμού και του μάρκετινγκ, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να κάνει κέρδη.
Πριν από την εν λόγω ταινία, ο Γουέλς είχε δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη φύση του Φασισμού και ειδικά σε βίντεο - ντοκιμαντέρ για τα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης. Στη στήλη που διατηρούσε στην New York Post έγραψε πως αυτά τα πλάνα ντοκιμαντέρ πρέπει “να θεωρηθούν” ως δείκτης «σήψης της ψυχής, ένα τέλειο πνευματικό σκουπίδι» συνδεόμενο με αυτό που αποκαλούμε Φασισμό.
Ο Γουέλς εργάστηκε πάνω σε κάποιες από αυτές του τις ανησυχίες στην ταινία, η οποία ασχολείται ανοιχτά με τις επιπτώσεις του Φασισμού. Σε μία εντυπωσιακή σκηνή, ο κύριος Wilson δείχνει στη Mary Longstreet κάποια πλάνα που είχαν τραβηχτεί από Στρατόπεδα Συγκέντρωσης. Η Mary στέκεται αποσβολωμένη και ο Γουέλς κρατά το πλάνο της κάμερας κοντά στο πρόσωπό της, καθώς το φως του προβολέα τρεμοπαίζει πάνω του. Στην σκηνή αυτή ο Wilson λέει ότι ο Kindler «συνέλαβε τη θεωρία της γενοκτονίας - μαζική μείωση του πληθυσμού των κατακτημένων χωρών»...
Προφητικά στη στήλη του στην εφημερίδα ο Γουέλς είχε γράψει ότι οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις στην μετα-πολεμική Γερμανία δεν θα εξαλείψουν τον Φασισμό. Οι ακόλουθοι του Ναζισμού «βάζουν τα καύσιμα για μία άλλη πυρκαγιά...». Σε μία από τις πιο δυνατές σκηνές της ταινίας ο κύριος Wilson και ο Kindler / Rankin, συνοδεύουν τους Longstreets για δείπνο. Η συζήτηση κατά τη διάρκεια του δείπνου καταλήγει σ' ένα άρθρο για τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις στην μετα-πολεμική Γερμανία. Ο Rankin ισχυρίζεται ότι οι Γερμανοί δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ το όνειρό τους για την κατάκτηση όλου του κόσμου, απηχώντας ουσιαστικά και επαναλαμβάνοντας το συναίσθημα και τις πεποιθήσεις του ίδιου του Γουέλς.
Η ειρωνεία είναι ότι η εν λόγω ταινία έγινε η σημαντικότερη εισπρακτική επιτυχία στην μέχρι τότε επεισοδιακή καριέρα του Όρσον Γουέλς. Κάτι το οποίο όπως αναμένονταν τον έκανε και πάλι καλοδεχούμενο στα μεγάλα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλιγουντ που αποφάσισαν να του δώσουν μία δεύτερη ευκαιρία γυρίζοντας μαζί με την Ρίτα Χέιγουορθ (Rita Hayworth) την ταινία “Η Κυρία από τη Σαγκάη”. Φιλμ το οποίο δυστυχώς κατέληξε σε εμπορική αποτυχία ενώ έβαλε τέλος στον έτσι κι αλλιώς προβληματικό γάμο του ζευγαριού...
Στις ταινίες που περιγράψαμε μέχρι τώρα (Citizen Kane, The Magnificent Ambersons, Journey Into Fear, The Stranger) αλλά και σε άλλες που θα ακολουθήσουν (Mr. Arkadin, Touch of Evil) παρατηρούμε ότι οι κεντρικοί ήρωες ενσαρκώνονται από άντρες και μάλιστα κατά βάση επιτυχημένους. Παρ' όλα αυτά όμως δεν παρακολουθούμε την άνοδό τους, αλλά γινόμαστε μάρτυρες της τραγικής παρακμής τους.

Εξαίρεση στον κανόνα αυτό θα αποτελέσει η “Κυρία από τη Σαγκάη” (The Lady from Shanghai) του 1947, καθώς στον πρωταγωνιστικό ρόλο συναντάμε μία γυναίκα φιλόδοξη και εγωκεντρική όπου οι άντρες που την περιβάλλουν, καταστρέφονται διαδοχικά, ορίζοντας η ίδια και το ύψος της πτώσης τους. Όλα αυτά όμως είναι γεγονότα που θα αναλύσουμε στο δεύτερο μέρος του Αφιερώματος μας στον αγαπημένο Όρσον Γουέλς.
To Be Continued...
«Προτιμώ να δουλεύω σαν ηθοποιός πάνω στη σκηνή του θεάτρου παρά μπροστά στην κάμερα. Θεωρώ τη δουλειά του κινηματογραφικού ηθοποιού φοβερά εξαντλητική, σωματικά και πνευματικά. Ειλικρινά, πιστεύω ότι δεν είμαι καλός κινηματογραφικός ηθοποιός. Ανεξάρτητα απ' αυτό, προτιμώ να είμαι ηθοποιός παρά σκηνοθέτης κι απ' όλα πιο καλά μου αρέσει να γράφω. Ο κινηματογράφος σαν εκφραστικό μέσο, φυσικά με γοητεύει. Αλλά κάθε φορά που σκηνοθετώ αναρωτιέμαι αν ξέρουμε κι αν καταλαβαίνουμε στ' αλήθεια τι κάνουμε κι αν υπάρχει κάποια λογική συσχέτιση ανάμεσα στις χιλιάδες ώρες εργασίας του σκηνοθέτη και το τελικό αποτέλεσμα...» Όρσον Γουέλς (6 Μαΐου, 1915 – 10 Οκτωβρίου, 1985)

*Αν και ανανεωμένο, μέρος του συγκεκριμένου αφιερώματος στον Όρσον Γουέλς, βασίστηκε σε μία σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών που μεταδόθηκαν στο webradio και στη συνέχεια εκδόθηκαν στα τεύχη 15 και 16 του zine Χίμαιρες.

10 σημαντικές βιβλιοθήκες των Αθηνών Μπορούμε να επισκεφτούμε τις δημόσιες βιβλιοθήκες και αν ναι, τι μας χρειάζεται;

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΜΕΓΑΡΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗΣ «ΛΙΛΙΑΝ ΒΟΥΔΟΥΡΗ»: Εδώ θα βρούμε ό,τι χρειαζόμαστε για τη μουσική και τις τέχνες. Χιλιάδες βιβλία και παρτιτούρες, τόμοι και μικροφίλμ, περιοδικά και ηλεκτρονικές εκδόσεις, χιλιάδες ηχογραφήσεις και σπάνιες εκδόσεις, όλα μπορούμε να τα μελετήσουμε στα αναγνωστήρια, ή να τα φωτοτυπήσουμε με την ειδική κάρτα μέλους. Οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και σε online βάσες δεδομένων, στις οποίες η Βιβλιοθήκη έχει συνδρομή, όπως μουσικολογικά λεξικά (Grove Music Online), βιβλιογραφικές πηγές (RILM, Proquest) κ.ά. Πληροφορίες για τις κάρτες και τρόποι δανεισμού, όλα εδώ. Info: Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη», Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη, τηλ. 210 7282.778. ΙΔΡΥΜΑ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ: Εδώ ανακαλύπτουμε κυρίως ό,τι έχει να κάνει με επιστήμη και τεχνολογική γνώση. Τρεις όροφοι με έντυπες, οπτικοακουστικές και ψηφιακές συλλογές μάς περιμένουν για να μελετήσουμε εκεί, να φωτοτυπήσουμε ή να δανειστούμε, αν γίνουμε μέλη. Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε τους υπολογιστές για αναζήτηση πληροφοριών στο ίντερνετ, σε βάσεις δεδομένων, ηλεκτρονικά περιοδικά και βιβλία, DVD/CD-ROM. Info: Ίδρυμα Ευγενίδου, Λεωφ. Συγγρού 387, Παλαιό Φάληρο, τηλ. 210 9469.600. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ: Από τις μεγαλύτερες και περιεκτικότερες βιβλιοθήκες. Εδώ μας περιμένουν εξήντα χιλιάδες τόμοι λογοτεχνίας, ιστορίας, βιβλιογραφίας κ.ά., αλλά και αρχείο εφημερίδων, ΦΕΚ και περιοδικών. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το αναγνωστήριο και ο δανεισμός μόνο για μέλη (γινόμαστε μέλη δωρεάν, με αστυνομική ταυτότητα και μια απόδειξη λογαριασμού ΟΤΕ). Το όριο δανεισμού είναι μέχρι δύο βιβλία για 15 ημέρες. Info: Βιβλιοθήκη Δήμου Αθηναίων, Δομοκού 2, Σταθμός Λαρίσης, τηλ. 210 8846.011. ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: Στεγάζεται στο εμβληματικό κτίριο της αθηναϊκής τριλογίας επί της Πανεπιστημίου, που σχεδιάστηκε από τον Θεόφιλο Χάνσεν. Στεγάζεται και σε δύο άλλα κτίρια, στην Αγία Παρασκευή και τη Νέα Χαλκηδόνα. Kατέχει μια από τις μεγαλύτερες συλλογές ελληνικών χειρόγραφων κωδίκων διεθνώς (4.500 περίπου χειρόγραφους κώδικες, ιστορικά έγγραφα και ανεκτίμητα τεκμήρια του ελληνικού πολιτισμού). Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή στους αναγνώστες, είτε με την έκδοση Δελτίου Αναγνώστη είτε με την έκδοση Προσωρινής άδειας εισόδου. Δείτε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά εδώ. Info: Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας, Κεντρικό Αναγνωστήριο, Πανεπιστημίου 32, τηλ. 210 3382.541. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΟΚΤΑΒΙΟΣ ΜΕΡΛΙΕ: Στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Αθήνας υπάρχει η βιβλιοθήκη OCTAVE - MERLIER. Εδώ οι γαλλομαθείς μπορούν να βρουν πάνω από 60.000 τίτλους σε βιβλία, περιοδικά, CD και DVD στα γαλλικά. Η βιβλιοθήκη λειτουργεί με ελεύθερη είσοδο, χωρίς εγγραφή. Οι κάτοχοι κάρτας εγγραφής της βιβλιοθήκης ή της κάρτας CLUB IFA μπορούν να δανείζονται υλικό (για τρεις εβδομάδες, μη ανανεώσιμες). Info: Βιβλιοθήκη Οκτάβιος Μερλιέ, Σίνα 31, τηλ. 210 3398.650. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΔΕΣΤΕ: Εξειδικεύεται στις εικαστικές τέχνες, με προσανατολισμό στη σύγχρονη τέχνη -από εκδόσεις αρχιτεκτονικής και βιβλία για το ντιζάιν μέχρι περιοδικά και artists' books. Η βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική, μπορούμε όμως να μελετήσουμε ό,τι θέλουμε εδώ καθώς και να έχουμε πρόσβαση σε οπτικοακουστικό υλικό και βίντεο καλλιτεχνών. Info: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, Φιλελλήνων 11 & Εμμ. Παππά, Ν. Ιωνία, τηλ. 210 2758.490. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΚΕΒΙ: Λειτουργεί από το 1996 ως αναπόσπαστο τμήμα των δραστηριοτήτων του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Η βιβλιοθήκη καλύπτει με το υλικό της θέματα που σχετίζονται με το βιβλίο και την ανάγνωση και είναι δανειστική. Απευθύνεται σε ερευνητές, φοιτητές, επαγγελματίες του χώρου του βιβλίου, πολιτιστικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και σε κάθε αναγνώστη τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Υπάρχουν εύχρηστοι κατάλογοι αναζήτησης για να βρούμε αυτό που ψάχνουμε. Info: Βιβλιοθήκη EKEBI, Αθανασίου Διάκου 4, Κουκάκι, τηλ. 210 9200.306-8. ΓΕΝΝΑΔΕΙΟΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: Το Α και το Ω των ερευνητών. Η Γεννάδειος είναι μη δανειστική βιβλιοθήκη που κατέχει μια μοναδική ερευνητική συλλογή, με περισσότερους από 120.000 τόμους βιβλίων, σπάνιες βιβλιοδεσίες, αρχεία, χειρόγραφα και έργα τέχνης που αναφέρονται στην ελληνική παράδοση και τους γείτονες πολιτισμούς. Προσφέρεται για επιτόπια ανάγνωση στο Αναγνωστήριο, σύμφωνα με τους κανονισμούς της βιβλιοθήκης. Info: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Σουηδίας 61, Αθήνα, τηλ. 210 7210.536. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ: Είναι η αρχαιότερη και μεγαλύτερη βιβλιοθήκη εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα. Η συλλογή της περιλαμβάνει 57.000 τόμους βιβλίων, 412 τίτλους ελληνικών και ξένων περιοδικών, 550 χαρακτικά, 2.700 διαφάνειες και περίπου 3.000 CD ROM και DVD. Η πρόσβαση στις συλλογές της Bιβλιοθήκης είναι ελεύθερη σε όλους. Εξαιρούνται οι συλλογές των παλαιών και πολύτιμων βιβλίων καθώς και εκείνες του οπτικοακουστικού-ηλεκτρονικού υλικού (βιντεοκασέτες, CD-ROM), στις οποίες η πρόσβαση παρέχεται μέσω του προσωπικού της Βιβλιοθήκης. Info: Βιβλιοθήκη ΑΣΚΤ, Πειραιώς 256, Αγ. Ι. Ρέντης, τηλ. 210 4801.204. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ: Εδώ θα βρούμε ό,τι χρειαζόμαστε για τις πολιτικές και οικονομικές επιστήμες, την ιστορία, τη νομική, την κοινωνιολογία, τη φιλολογία κ.ά., περιοδικά, εφημερίδες, καθώς και την πλήρη σειρά των πρακτικών της Βουλής και της Γερουσίας. Στην Αίθουσα Πολυτίμων φυλάσσονται σπάνια βιβλία της περιόδου 1471-1800 και τα πρωτότυπα των ελληνικών συνταγμάτων. Η είσοδος επιτρέπεται αυστηρά και μόνο με ταυτότητα. Info: Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Μέγαρο Βουλής, Λ. Βασιλίσσης Σοφίας 2, Αθήνα, τηλ. 210 3707.227. [Πηγή: www.doctv.gr]

Το ζήτημα πια έχει τεθεί:
Ή θα εξακολουθούμε να γονατίζουμε
Όπως αυτός Ο δραπέτης
Ή θα σηκώσουμε άλλον πύργο ατίθασο
απέναντί τους.

Μιχάλης Κατσαρός

όστρια

Συγγενικές σχέσεις

 

© 2013 "στο... Επτά". All rights resevered. Designed by Templateism

Back To Top