«Τα εύκολα και τα δύσκολα» του φαινομένου Μαγιακόφσκι μέσα από τη ζωή, το έργο αλλά και περιστατικά από την καθημερινότητά του
«Εμάς μας έλαχε με τις κραυγές να βάλουμε κάτω / μπουρίνια, κανόνια, χιονοθύελλες». Αυτοί οι δύο στίχοι θα μπορούσαν να μπαίνουν σαν επιγραφή μπροστά στα βιβλία για τον Μαγιακόφσκι, γράφει ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. Συνοψίζουν την αίσθηση ευθύνης του μεγάλου Ρώσου φουτουριστή αλλά και το πνεύμα της εποχής που εξέθρεψε μεγάλα όνειρα, ταυτίζοντας αισιοδοξίες και ουτοπίες.
Με το «ποιητικό φαινόμενο» Μαγιακόφσκι ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος (1924-2008) ασχολήθηκε από τα χρόνια της προσφυγιάς του στη Μόσχα. Από τότε είχε μεταφράσει ποιήματά του, με τα οποία διάνθισε τη βιογραφική μυθιστορία που εκδόθηκε το 2000 από τα «Ελληνικά Γράμματα» και επανεκδόθηκε μόλις από τον «Γκοβόστη», με επιμέλεια της κόρης του, Ολγας Αλεξανδροπούλου.Ο διάλογος γύρω από το έργο και την προσωπικότητα του Μαγιακόφσκι, στη διάρκεια των 82 χρόνων από τον θάνατό του, έχει υποστεί πολλές διακυμάνσεις. Μετά την αυτοκτονία του, το 1930, στα 37 του, μια σιωπή προσπάθησε να καλύψει το όνομά του, η οποία έσπασε το 1935, όταν ο Στάλιν, ύστερα από επιστολή της Λίλι Μπρικ, για τις δυσκολίες που συναντούσε στις εκδόσεις έργων του ποιητή, γνωμάτευσε: «Ο Μαγιακόφσκι ήταν και παραμένει ο καλύτερος, ο προικισμένος ποιητής της σοβιετικής εποχής μας. Η αδιαφορία στη μνήμη του ισούται με έγκλημα». Τούτες οι φράσεις ήταν αρκετές για να προκαλέσουν ένα υπέρμετρο δόξασμα στο Μαγιακόφσκι. «Ηταν ο δεύτερος θάνατός του», είχε πει ο Παστερνάκ. Η τρίτη καταδίκη σημειώθηκε με την κατάρρευση του σοβιετικού καθεστώτος, που έφερε την ισοπέδωση και άλλων παλιών ινδαλμάτων. Η έκδοση και περισσότερο η επανέκδοση του βιβλίου του Αλεξανδρόπουλου έρχεται σε μια απόσταση χρόνου από τους παραπάνω «θανάτους» και αποτελούν «πρόδρομη και ιδιαίτερα μεστή καταχώριση στον σύγχρονο περί του Μαγιακόφκσι διάλογο», όπως αναφέρει ο Ολγα Αλεξανδροπούλου.
Ο συγγραφέας άλλων έξι μυθιστορηματικών βιογραφιών (Γκόρκι, Τσέχοφ, Ντοστογιέφσκι, Γκέρτσεν, Τολστόι, Μαντελστάμ), βαθύς γνώστης της ρωσικής λογοτεχνίας και πραγματικότητας, καταγράφει με γοητευτικό και πρωτότυπο τρόπο τα εύκολα και τα δύσκολα ενός «δύσκολου, κακοτράχαλου ποιητή», που με δικά του αυτοσχέδια υλικά έφτιαχνε έναν κόσμο που βρισκόταν σε αντιπαράθεση με όλη την άλλη ποίηση, ακόμα και με τον Πούσκιν, αλλά και τις κοινωνικές συμβάσεις. Εναν ριζοσπάστη ποιητή στην τέχνη και τη ζωή, που βρισκόταν σε καθημερινό κι έντονο διάλογο με την εποχή του. Μια επαναστατική προσωπικότητα, ασυμβίβαστη με την εξουσία και τη γραφειοκρατία. Ενα ποίημά του για τη γραφειοκρατία ήταν και το μόνο που άρεσε στον Λένιν, αφού κατά τα άλλα ο αρχηγός των μπολσεβίκων δεν τον καταλάβαινε τον Μαγιακόφσκι.
Μόσχα και Αγία Πετρούπολη
Ο Αλεξανδρόπουλος παρακολουθεί τον βίο και το έργο του στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη και ξανά στη Μόσχα, τα ταξίδια του στο εξωτερικό, όπως στο Παρίσι, όπου επισκέφθηκε το ατελιέ του Πικάσο, τις γυναίκες της ζωής του, ειδικά τη μοιραία, μπαλζακική, σχέση του με τη Λίλι Μπρικ («από τα άλυτα αινίγματα στη ζωή του»), τις πύρινες ομιλίες του για την Επανάσταση, την ολέθρια σχέση του με το σινάφι, υπεύθυνο για πολλά γεγονότα που έπαιξαν τον ρόλο τους στην προσωπική του τραγωδία. «Οι χίλιων λογιών εχθροί του στάθηκαν μία από εκείνες τις δραστήριες δυνάμεις που τον οδήγησαν στην αυτοκτονία».
Η γοητεία του βιβλίου βρίσκεται στο μπλέξιμο ζωής και έργου, ποίησης και περιστατικών από την καθημερινότητα, μέσα σε μια ατμόσφαιρα «θεότρελη». Ο συγγραφέας καταφέρνει να καθηλώσει τον αναγνώστη τόσο με την ποίηση του Μαγιακόφσκι, με τα λυρικά, ηρωικά και σατιρικά στοιχεία της, όσο και με τη ζωντανή παράθεση μαρτυριών, γύρω από αυτόν τον υποβλητικό, γοητευτικό και παράτολμο άνθρωπο, τον ποιητή της Επανάστασης, τον «φωνακλά» απλώς, κατά τον Ρώσο θεωρητικό της λογοτεχνίας Μιχαήλ Μπαχτίν. Κι όλα αυτά δοσμένα μέσα σε μια γενική εικόνα της θυελλώδους εποχής, «που ο Μαγιακόφσκι την έζησε από την αρχή ως το τέλος, την αποθησαύρισε στα ποιήματά του και την πήρε μαζί του φεύγοντας, μόνος του διαλέγοντας τη στιγμή σαν να 'θελε να τη διαφυλάξει και να την προστατεύσει από τις επερχόμενες αλλοιώσεις».
Σελιδοδείκτης
- Μια γνωστή τότε ηθοποιός είχε συμπεριλάβει το ποίημα του Μαγιακόφσκι «Εμβατήριο» σε ένα ρεσιτάλ απαγγελίας στο Κρεμλίνο, το οποίο είχε παρακολουθήσει και ο Λένιν, ο οποίος στο τέλος είχε μια στιχομυθία μαζί της. Αφηγείται η ηθοποιός:
Απάντησα ότι το ποίημα είναι του Μαγιακόφσκι και προσπάθησα να του εξηγήσω τι σημαίνουν οι λέξεις που δεν είχαν γίνει νοητές.
Μου είπε: Δεν αμφιβάλλω, υπάρχει έξαρση, κέφι, παλμός και αισιοδοξία, αλλά ο Πούσκιν μου αρέσει περισσότερο, καλύτερα να διαβάζετε Πούσκιν...
«Ο ΜΑΓΙΑΚΟΦΣΚΙ. ΤΑ ΕΥΚΟΛΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ»
ΜΗΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ
Ειδος: Βιογραφική μυθιστορία
Εκδόσεις: «Γκοβόστη»
Σελίδες: 300
Τιμή: 15 ευρώ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ
dirouboula@pegasus.gr
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου