Γνώση και αυτοδιαχείριση. Το εγχείρημα των Εκδόσεων των Συναδέλφων

Συνέντευξη με το Νίκο Κατσιαούνη μέλος των αυτοδιαχειριζόμενων εκδόσεων, από την Αναστασία Ματσούκα

Θα μας δώσεις κάποιες πληροφορίες για το πως-πότε ξεκίνησε το εγχείρημα των "Εκδόσεων των Συναδέλφων";

 

Το εγχείρημα αυτό ξεκίνησε περίπου πριν δυο χρόνια από ανθρώπους που απασχολούνται στον ευρύτερο χώρο του βιβλίου. Στην αρχή εκδόθηκαν ορισμένα λίγα βιβλία που ήταν πιο εναλλακτικά-κινηματικά με βάση το σκεπτικό ότι για να βγάλει κάποιος ένα βιβλίο δεν χρειάζεται να υπάρχει κάποιο αφεντικό που θα αναλαμβάνει τα πάντα. Οι εργαζόμενοι οι οποίοι βρίσκονται στο χώρο μπορούν να αναλάβουν και αυτοί εξίσου αποτελεσματικά να φέρουν εις πέραν τη διαδικασία της παραγωγής ενός βιβλίου. Μπορούν οι ίδιοι να φροντίσουν ο,τι χρειάζεται ένα βιβλίο. Από μια μετάφραση μέχρι το τύπωμα, τη βιβλιοδεσία κλπ. 

 

Το εγχείρημα ξεκίνησε με την έκδοση ενός μικρού αριθμού βιβλίων αλλά εξαιτίας αφενός, της παρούσας συγκυρίας όπου δεν υπάρχει καμία σιγουριά  και ασφάλεια ως προς την εργασία και αφετέρου του συνολικού σκεπτικού που λέει ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να πάρουν οι ίδιοι την παραγωγή στα χέρια τους χωρίς να εξαρτώνται από κάποιον άλλο, η εκδοτική προσπάθεια διευρύνθηκε. Σταδιακά βρέθηκε αρκετός κόσμος από το χώρο του βιβλίου -μεταφραστές, γραφίστες, βιβλιουπάλληλοι- και αποφασίσαμε να στήσουμε μια κολλεκτίβα, έναν συνεταιρισμό ο οποίος δεν θα εκδίδει μόνο βιβλία αλλά θα έχει και βιβλιοπωλείο και θα ασχολείται και με τη διακίνηση βιβλίων από εναλλακτικούς οίκους οι οποίοι συνήθως δεν ακούγονται.

 

Πάντως οι καιροί πλέον τείνουν προς αυτές τις προσπάθειες. Τέτοια εγχειρήματα ολοένα και εμφανίζονται και ίσως να είναι η μόνη απάντηση. Δύσκολη μεν, η μόνη δε.

 

Πως λειτουργούν στην πράξη οι "Εκδόσεις των Συναδέλφων";

 

Οι εκδόσεις λειτουργούν στη βάση μιας συνέλευσης στην οποία συμμετέχουν όλοι ισότιμα. Από εκεί και πέρα υπάρχει ένας άτυπος διαχωρισμός εργασιών. Κάποιοι άνθρωποι ασχολούνται με το γραφιστικό κομμάτι, άλλοι με τη διακίνηση, με την επιμέλεια ή το βιβλιοπωλείο. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι ο καθένας ασχολείται μόνο με τον τομέα του, αλλά αντίθετα βοηθάει όπου υπάρχει ανάγκη. Υπάρχει συνεχής αλληλοδιάδραση.

 

Εμπόδια και δυσκολίες που έχετε μέχρι στιγμής συναντήσει;

 

Ακόμη δεν έχουμε συναντήσει ιδιαίτερες δυσκολίες, αλλά αυτό μάλλον οφείλεται στο γεγονός πως το βιβλιοπωλείο λειτουργεί μόλις ένα μήνα. Παρόλο που ο χώρος υπάρχει περίπου τρεις μήνες δεν αρχίσαμε γιατί θέλαμε να κάνουμε προσεκτικές κινήσεις. Δεν μπορούμε να ρισκάρουμε εύκολα γιατί αυτό προϋποθέτει ικανοποιητική χρηματική υποστήριξη την οποία εμείς δεν διαθέτουμε. Τα χρήματα στην ουσία μπαίνουν είτε από τις πωλήσεις, είτε από εμάς τους ίδιους όσο μπορούμε, είτε από φίλους των εκδόσεων. Δηλαδή μπορεί ο οποιοσδήποτε να γίνει φίλος των εκδόσεων και να προμηθευτεί όλα τα δικά μας βιβλία και να έχει έκπτωση σε ορισμένα άλλων εκδόσεων.

 

Το εγχείρημα τώρα ξεκινάει και στήνεται σιγά-σιγά. Υπάρχει χώρος να πετύχει, αν δεν δεχτεί πόλεμο από τις παραδοσιακές δομές που υπάρχουν στο χώρο του βιβλίου. Πάντως θέλω να πιστεύω πως δεν τίθεται τέτοιο ενδεχόμενο.

 

Τι ακριβώς σημαίνει για εσάς να δουλεύετε χωρίς εργοδότη στη βάση μιας συνέλευσης που λειτουργεί με όρους δημοκρατίας;

 

Κατ΄αρχήν θεωρούμε πως μέσα στην παραγωγή υπάρχει αποξένωση, δηλαδή οι άνθρωποι δεν έχουν σχέση με αυτό το οποίο παράγουν. Γι΄αυτό εμείς θέλουμε μέσα από ένα τέτοιο αυτοοργανωμένο εγχείρημα ο καθένας να έχει λόγο για αυτό το οποίο παράγει. Και νομίζω πως αυτή είναι η ουσία πολλών προταγμάτων τουλάχιστον της νεωτερικότητας. Πιστεύουμε πως κι εμείς οι ίδιοι μπορούμε να συμβάλουμε στην παραγωγή με τον τρόπο που μπορεί ο καθένας. Όλο αυτό θέλουμε να οδηγεί σε δημιουργικότητα και όχι σε καταναγκασμό όπως όταν δουλεύεις υπό τις εντολές κάποιου άλλου. 

 

Μια τέτοια διαδικασία είναι ξεκάθαρα απελευθερωτική και σημαντική γιατί ο άνθρωπος συμμετέχει πραγματικά. Είναι όπως με το κίνημα των πλατειών, με την πλατεία Συντάγματος. Οι άνθρωποι συμμετείχαν εκεί ουσιαστικά γι΄αυτό και την υπερασπίστηκαν. Δεν την υπερασπίστηκαν γιατί θα έφερνε μια πολιτειακή αλλαγή.  Κατά τη γνώμη μου δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο τότε. Σήμερα δεν ξέρω, αλλά τότε μάλλον δεν μπορούσε. Αλλά μόνο η συμμετοχή εκεί πέρα και η ύπαρξη και λειτουργία ενός χώρου διαβούλευσης, ενός χώρου κουβέντας και λήψης αποφάσεων ωθούσε τους συμμετέχοντες στο να υπερασπιστούν αυτό του οποίου ήταν οργανικό μέρος.

 

Υπάρχει κάποια προοπτική συντονισμού με επιμέρους αντίστοιχα εγχειρήματα;

 

Βρισκόμαστε σε συντονισμό με αρκετές ομάδες που ξεκινούν ή έχουν ήδη ξεκινήσει αντίστοιχες προσπάθειες, όχι μόνο από το χώρου του βιβλίου και του εντύπου, αλλά και από άλλους χώρους. Παραδείγματος χάρη με ομάδες που ασχολούνται με αυτοδιαχειριζόμενα εστιατόρια ή με ομάδες αλληλέγγυου εμπορίου. Η αλήθεια είναι πως όλα αυτά θα πρέπει να μπούνε σε μία βάση προκειμένου να στηριχθούν και να λειτουργήσουν. Και ακριβώς επειδή αποτελούν το κύτταρο για κάτι νέο, παρόλο που λειτουργούμε με τωρινούς όρους και μέσα στο παλιό, αυτή είναι μια πρόσφορη δομή για το καινούργιο. Αυτή τη στιγμή που δεν μπορούμε να μιλήσουμε για την ύπαρξη κάποιου κοινωνικού συμβολαίου, τη στιγμή που έχουν διεμβολισθεί τα πάντα και το κεφάλαιο δημιουργεί μόνο όρους εξαθλίωσης και αναξιοπρέπειας τέτοια εγχειρήματα μπορούν να αποτελέσουν δυνητικά και προταγματικά το κύτταρο για μια νέα κοινωνία. Είναι ένα παράδειγμα οραματικό αλλά ταυτόχρονα και πραγματιστικό, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά, ειδικά αν συνυπολογίσει κανείς την κατάσταση που υπάρχει τώρα για παράδειγμα στο χώρο του βιβλίου, οπού οι μισθοί είναι εξαντλητικοί.

 

Ειδικά στο χώρο του βιβλίου-χάρτου υπάρχουν και κάποιες συζητήσεις για αυτοδιαχειριζόμενα τυπογραφεία που θα βοηθούν και σε κινηματικό επίπεδο, όπως βοηθάμε άλλωστε ήδη κι εμείς. Θα ήταν πολύ ευχάριστο να προκύπτουν ολοένα τέτοια εγχειρήματα τα οποία μάλιστα θα ήταν πολύ χρήσιμο να σχηματίζουν δίκτυα. 

 

Το σημαντικό πάντως είναι ότι έχουν γίνει κάποια βήματα, και από εκεί και πέρα το δρόμο τον ανοίγεις περπατώντας..

Αναδημοσίευση από το Rednotebook.gr

Browse More Articles

Tweet

Written by Το Ρήγμα που Ενώνει

We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.