To ελληνικό κόμικ προσπαθεί να χαράξει τον δικό του δρόμο και τα
τελευταία χρόνια έχει κάνει μεγάλους βηματισμούς. Στην προσπάθειά του
αυτή έχει αντλήσει έμπνευση κατ' αρχάς από την ελληνική λογοτεχνία και
δη αυτή του φανταστικού. Μπορεί το σκίτσο να έχει μια αυτονομία και το
κάθε κόμικ να ξεχωρίζει με τη διαφορετική αισθητική του, εν τούτοις το
συνεκτικό στοιχείο μεταξύ των μικρών καρέ είναι η αφήγηση μιας ιστορίας,
δηλαδή το περιεχόμενο.
Ο σκιτσογράφος Θανάσης Πέτρου και ο κειμενογράφος Δημήτρης Βανέλλης
δοκίμασαν πέρυσι τις δυνάμεις τους διασκευάζοντας σε κόμικ το περίφημο
διήγημα «Παραρλάμα» (εκδόσεις Τόπος) του ξεχασμένου εν πολλοίς Δημοσθένη
Βουτυρά. Το «Παραρλάμα» είναι μάλλον το πρώτο υπερρεαλιστικό
πεζογράφημα, πολύ πριν από την καθιέρωση του υπερρεαλισμού. Ηταν το
έναυσμα για να εντρυφήσουν στη λογοτεχνία του φανταστικού και να
ανακαλύψουν σελίδες που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από γνωστούς
ξενόγλωσσους συγγραφείς επιστημονικής και μη φαντασίας.
Ετσι, το επόμενο βήμα του διδύμου Πέτρου-Βανέλλης ήταν να ανασύρει
κείμενα ελλήνων λογοτεχνών των οποίων η ατμόσφαιρα ταιριάζει με το κλίμα
των κόμικς, και να τα δημοσιεύσει υπό τον τίτλο Το γιούσουρι (εκδ.
Τόπος). Τα πεζά που επιλέγουν και τους εμπνέουν είναι το «Εις το φως
της ημέρας», ένα διήγημα του Κ. Π. Καβάφη από τα όχι πολύ γνωστά πεζά
του, που αναφέρεται στη σχέση ονείρου - πραγματικότητας. Επίσης «Το
Γιούσουρι» του Ανδρέα Καρκαβίτσα, που δίνει και το όνομά του στη
συλλογή, αναφέρεται σε ένα στοιχειωμένο δέντρο στον βυθό της θάλασσας.
Πιο κοντά στην επιστημονική φαντασία βρίσκεται το διήγημα του Κ. Γ.
Καρυωτάκη «Ο ονειροπόλος», με ήρωα κάποιον που ήθελε να φυλακίσει τον
χρόνο.
Στον χώρο του φανταστικού κινείται και το «Κλεοπάτρας θάνατος» του
Πλάτωνα Ροδοκανάκη, με τους ήρωες μιας βιβλιοθήκης γραφείου να
ζωντανεύουν κάθε βράδυ και να απειλούνται από ένα «τέρας». Στις πηγές
του Εντγκαρ Αλαν Πόε κινείται το διήγημα του Νίκου Νικολαΐδου του
Κύπριου «Ο Σκέλεθρας», για κάποιον που πούλησε τον σκελετό του για
μελλοντική επιστημονική χρήση αλλά αυτό τον κατατρέχει μέχρι θανάτου. Το
κόμικ κλείνει με το καταπληκτικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
«Υπό την βασιλικήν δρυν» για ένα στοιχειωμένο δέντρο που εμπεριέχει μια
γυναικεία ψυχή.
Αν και τα κείμενα προέρχονται από διαφορετικούς συγγραφείς
διαφορετικών τάσεων - κάποια μάλιστα ανήκουν σε ποιητές που
παρεμπιπτόντως έγραψαν πεζά -, η καλλιτεχνική δυάδα καταφέρνει με το
χρώμα και το σκίτσο να δώσει μια ενιαία μορφή, σαν να ανεβάζει ένα
συνολικό έργο στη σκηνή. Βεβαίως οι επιλεγμένοι συγγραφείς έχουν κάτι
κοινό καθώς έζησαν και έγραψαν στο γύρισμα του 19ου στον 20ό αιώνα, σε
μια μεταβατική εποχή που δοκίμαζε τις αντοχές της και ταυτόχρονα
βυθιζόταν στην ανησυχία για το μέλλον δοκιμάζοντας ιδέες, ουσίες και
παραβατικές συμπεριφορές.
Είναι η εποχή που στα έργα και της ξένης πεζογραφίας κυριαρχούν η
αστάθεια της ταυτότητας του ανθρώπινου υποκειμένου και η διάσπαση της
προσωπικότητας. Ο χώρος και ο χρόνος αναγνωρίζονται ως έννοιες
υποκειμενικές, ενώ καταλληλότερος τρόπος για τη σύλληψη της ουσίας της
ζωής θεωρείται η διαίσθηση και όχι η εμπειρική γνώση: υλικό πλούσιο που
θα γονιμοποιήσει τα μοντερνιστικά ρεύματα στις αρχές του νέου αιώνα και
θα επηρεάσει πολύ τους έλληνες λογοτέχνες.
Ο σεναριογράφος Δημήτρης Βανέλλης καταφέρνει να αποδώσει αυτό το
«μαύρο» κλίμα της εποχής, να σκιαγραφήσει τους ήρωες που σχοινοβατούν
ανάμεσα στην πραγματικότητα και στην παράνοια και να συμπυκνώσει
αφαιρετικά την αφήγηση. Ο κομίστας Θανάσης Πέτρου έχει μελετήσει σωστά
την εποχή και έχει αποδώσει με τη σκηνογραφική παλέτα του και την κίνηση
της γραμμής τούς χαρακτήρες έτσι που να αντανακλούν το νόημα και το
πνεύμα των επιλεγμένων κειμένων.
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου