ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
Αλέξανδρος Αβρανάς, νέος Έλληνας σκηνοθέτης, γεννημένος στη Λάρισα το 1977. Με σπουδές στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και στο Universität der Künste του Βερολίνου. Με την πρώτη του ταινία "Without", το 2008, κερδίζει επτά κρατικά βραβεία στη Θεσσαλονίκη και προτείνεται για το βραβείο σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μιλάνου. Τον συναντήσαμε στο Φεστιβάλ της Βενετίας αμέσως μετά την προβολή της ταινίας του "Miss Violence", προτού κερδίσει το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας (και ο πρωταγωνιστής του Θέμης Πάνου το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας). Στο "Miss Violence" ένα εντεκάχρονο κορίτσι την ημέρα των γενεθλίων του θα πηδήξει από το μπαλκόνι στο κενό, διακόπτοντας με ένα αιματηρό φινάλε το πάρτι γενεθλίων, μπροστά σε όλη την οικογένεια...
Πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός αθηναϊκού διαμερίσματος, στο κέντρο της πόλης, ο φακός του Αβρανά θα αποκαλύψει βήμα-βήμα μια εξαιρετικά δυσλειτουργική οικογένεια, φέρνοντας στο μυαλό του θεατή, αναπόφευκτα, τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου. Ωστόσο, αντί για τη συνθήκη της πλήρους απομόνωσης που είχαμε στην ταινία του Λάνθιμου και την οργουελική μεταγλώσσα της εσωτερικής, αφασικής συνεννόησης, εδώ η οικογένεια της ταινίας του Αβρανά είναι μονίμως «ανοιχτή» στην κοινωνία, αλλά φαίνεται πως η αρρώστια που κρύβει στα σωθικά της είναι και αρρώστια της ίδιας της κοινωνίας. Αποκαλύπτεται σταδιακά ο φαύλος κύκλος της απόλυτης εξουσίας μέσα στην οικογένεια, εξουσίας από τον πατέρα σήμερα ή από τη μητέρα αύριο... "Ο κύκλος της βίας, η οποία δεν έχει φύλο, όπως φύλο δεν έχει και η εξουσία, είναι αναπόφευκτο να συνεχιστεί αν δεν υπάρξει κάποιας μορφής εξέγερση", μας είπε ο Αλέξανδρος Αβρανάς στη Βενετία. Μιλήσαμε ξανά μαζί του στην Αθήνα, προτού προλάβει να ξεκουραστεί, αμέσως μετά την επιστροφή του από το Φεστιβάλ του Τορόντο, όπου η ταινία του προβλήθηκε στο πλαίσιο μεγάλου αφιερώματος στον νέο ελληνικό κινηματογράφο.
* Πώς ήταν η εμπειρία του Τορόντο;
Και οι δύο προβολές που είχαμε στο Φεστιβάλ του Τορόντο ήταν sold out. Η αλήθεια είναι ότι στην πρώτη προβολή απογοητεύτηκα στη συζήτηση που έγινε με το κοινό. Αντίθετα, η δεύτερη προβολή και συζήτηση πήγαν πολύ καλά. Οι Καναδοί είναι πολύ "τετράγωνοι" σε σχέση με τους Ευρωπαίους, προσπαθούν να είναι Ευρωπαίοι στο ταμπεραμέντο, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι... Υπήρξαν ωστόσο έντονες στιγμές. Μία γυναίκα θεατής στο Τορόντο μου είπε "ευχαριστώ" γιατί αναγνώρισε στην ταινία την επώδυνη ιστορία του βιασμού της 11χρονης κόρης της από τον πατέρα... Ήταν πολύ σημαντικό ότι μπόρεσε και βγήκε μπροστά σε όλους μέσα στην αίθουσα να πει την ιστορία της.
* Τι ήταν το καθοριστικό για σένα, αυτό που σε ώθησε να κάνεις αυτή την ταινία;
Κάνοντας την ταινία, με απασχόλησαν πάρα πολύ δύο πράγματα: πρώτα το ζήτημα της προσωπικής ευθύνης και δεύτερον προσπάθησα να καταλάβω πάρα πολύ γιατί οι άνθρωποι δεν επαναστατούν, γιατί αυτοί οι χαρακτήρες στην ταινία, τα μέλη της οικογένειας, δεν φεύγουν από αυτό το σπίτι, ενώ οι πόρτες είναι ανοιχτές...
* Βλέπεις κάποια αντιστοιχία και με την κατάσταση της "ναρκωμένης" ελληνικής κοινωνίας σήμερα;
Ναι, βέβαια, είναι πιο εύκολο να βρίζουμε τους πολιτικούς για την κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα στην Ελλάδα, παρά να πάρουμε εμείς θέση και να αλλάξουμε τα πράγματα...
* Η ταινία λειτουργεί με μία κλιμάκωση, ή μάλλον το τελευταίο μέρος είναι το «αντίστροφο» του πρώτου, με την οικογενειακή ευταξία να κουρελιάζεται και όλα τα κρυμμένα μυστικά να έρχονται στην επιφάνεια. Μου φάνηκε σαν να "ξεφλουδίζεις" την ιστορία σου σταδιακά...
Ακριβώς. Πες ότι κάθεσαι σε μια πλατεία, στο Παγκράτι ας πούμε, σε ένα παγκάκι, και απέναντί σου σε μια πολυκατοικία βλέπεις ένα παράθυρο διαμερίσματος... Μετά βλέπεις ένα φως στο παράθυρο. Μετά κλειστές κουρτίνες. Και έπειτα μια γυναίκα στο παράθυρο... Προσπαθείς να διεισδύσεις εκεί, είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που κάνει ο Χίτσκοκ, που βάζει μια κάμερα να κοιτάζει προς τα έξω... Στο πρώτο μέρος της ταινίας δεν βλέπεις βία, αλλά είναι κάτι που δεν μπορείς να το αποφύγεις εντελώς...
* Στη συνέντευξη Τύπου στο Φεστιβάλ της Βενετίας μίλησες για τις επιρροές που έχεις από τον Παζολίνι...
Ναι, ο κινηματογράφος του Παζολίνι είχε πολιτικό πρόσημο, αλλά εκείνες τις εποχές ο εχθρός ήταν ορατός, όπως φαίνεται και στο "Ζ" του Γαβρά, για παράδειγμα, όπου ο αντίπαλος είναι επίσης ξεκάθαρος... Σήμερα ο εχθρός δεν είναι το ίδιο ορατός...
* Εννοείς ότι μπορεί να κρύβεται και μέσα μας;
Μα φυσικά. Κοίταξε, πέρα από την κρίση στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στις μέρες μας έχει καταφέρει να δημιουργήσει μία συνθήκη, να λέει "σου παρέχω τα αναγκαία για τη ζωή σου", αλλά την ίδια στιγμή το άτομο βρίσκεται σε μία κατάσταση διόλου ικανοποιητική, μπορεί να οδηγηθεί στην κατάθλιψη, στην αυτοκτονία...
* Πώς βλέπεις το "ρεύμα" με τους νέους Έλληνες σκηνοθέτες, που κερδίζουν συνεχώς βραβεία και διακρίσεις σε όλο τον κόσμο με τις ταινίες τους;
Για μένα το πιο σημαντικό είναι να συναισθανθείς και να κατανοήσεις τον κόσμο, αυτά τα δύο είναι ο οδηγός μου στις ταινίες που κάνω. Γενικότερα, μιλώντας για τους νέους Έλληνες σκηνοθέτες, πιστεύω ότι αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι ότι γυρίζουν ταινίες με την πρόθεση να επικοινωνήσουν με τον κόσμο και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
* Κοιτάζοντας προς τα πίσω, από τη στιγμή που ξεκίνησες την περιπέτεια του "Miss Violence" μέχρι σήμερα, τι θα κρατούσες;
Χαίρομαι που λειτούργησε το ένστικτό μου ότι η ιστορία της ταινίας είναι ένα θέμα που αφορά τον κόσμο. Χαίρομαι για τους νέους συνεργάτες μου, μέσα από την ταινία, για την πολύ καλή συνεργασία που είχα με τον Χρήστο Κωνσταντακόπουλο και την εταιρεία παραγωγής. Δεν τον γνώριζα, του τηλεφώνησα. Διάβασε το σενάριο και με εμπιστεύτηκε. Χαίρομαι για τις συνθήκες αξιοκρατίας στη διαδικασία επιλογής της ταινίας στο Φεστιβάλ Βενετίας και της βράβευσής μας βέβαια. Οπωσδήποτε υπάρχουν και δυσάρεστες αναμνήσεις, όπως με την ΕΡΤ, όπου είχαμε καταθέσει το σενάριο, εγκρίθηκε από την επιτροπή σεναρίου και μας έκοψε το διοικητικό συμβούλιο!
* Τι νομίζεις ότι θα έπρεπε να γίνει για τον ελληνικό κινηματογράφο στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, ιδίως από την πλευρά της πολιτείας;
Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα αυτό και δεν θα ήθελα να απαντήσω πρόχειρα. Αυτό που σίγουρα πρέπει να γίνει, είναι να αυξηθεί η επιχορήγηση της πολιτείας προς το Κέντρο Κινηματογράφου.
* Αν και το "Miss Violence" ουσιαστικά τώρα αρχίζει τον "κύκλο" του σε διεθνή φεστιβάλ αλλά και με διανομή σε ευρωπαϊκές χώρες, στις αίθουσες, πέρα από την προβολή του στην Ελλάδα, έχεις σκεφτεί το επόμενο βήμα σου, την επόμενη ταινία σου;
Έχω ήδη δύο σενάρια δικά μου, σκέφτομαι ιδιαίτερα μία ταινία για τους νέους ανθρώπους στην Ελλάδα, ενώ μετά τη βράβευση στη Βενετία μού έστειλαν περίπου δεκαπέντε σενάρια, από την Αμερική και την Ευρώπη. Αισθάνομαι ότι το "επόμενο βήμα" απαιτεί πολλή σκέψη από μένα και επιπλέον θα ήθελα και μία περίοδο "αποφόρτισης"... Θα δούμε.
Αλέξανδρος Αβρανάς, νέος Έλληνας σκηνοθέτης, γεννημένος στη Λάρισα το 1977. Με σπουδές στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και στο Universität der Künste του Βερολίνου. Με την πρώτη του ταινία "Without", το 2008, κερδίζει επτά κρατικά βραβεία στη Θεσσαλονίκη και προτείνεται για το βραβείο σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μιλάνου. Τον συναντήσαμε στο Φεστιβάλ της Βενετίας αμέσως μετά την προβολή της ταινίας του "Miss Violence", προτού κερδίσει το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας (και ο πρωταγωνιστής του Θέμης Πάνου το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας). Στο "Miss Violence" ένα εντεκάχρονο κορίτσι την ημέρα των γενεθλίων του θα πηδήξει από το μπαλκόνι στο κενό, διακόπτοντας με ένα αιματηρό φινάλε το πάρτι γενεθλίων, μπροστά σε όλη την οικογένεια...
Πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός αθηναϊκού διαμερίσματος, στο κέντρο της πόλης, ο φακός του Αβρανά θα αποκαλύψει βήμα-βήμα μια εξαιρετικά δυσλειτουργική οικογένεια, φέρνοντας στο μυαλό του θεατή, αναπόφευκτα, τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου. Ωστόσο, αντί για τη συνθήκη της πλήρους απομόνωσης που είχαμε στην ταινία του Λάνθιμου και την οργουελική μεταγλώσσα της εσωτερικής, αφασικής συνεννόησης, εδώ η οικογένεια της ταινίας του Αβρανά είναι μονίμως «ανοιχτή» στην κοινωνία, αλλά φαίνεται πως η αρρώστια που κρύβει στα σωθικά της είναι και αρρώστια της ίδιας της κοινωνίας. Αποκαλύπτεται σταδιακά ο φαύλος κύκλος της απόλυτης εξουσίας μέσα στην οικογένεια, εξουσίας από τον πατέρα σήμερα ή από τη μητέρα αύριο... "Ο κύκλος της βίας, η οποία δεν έχει φύλο, όπως φύλο δεν έχει και η εξουσία, είναι αναπόφευκτο να συνεχιστεί αν δεν υπάρξει κάποιας μορφής εξέγερση", μας είπε ο Αλέξανδρος Αβρανάς στη Βενετία. Μιλήσαμε ξανά μαζί του στην Αθήνα, προτού προλάβει να ξεκουραστεί, αμέσως μετά την επιστροφή του από το Φεστιβάλ του Τορόντο, όπου η ταινία του προβλήθηκε στο πλαίσιο μεγάλου αφιερώματος στον νέο ελληνικό κινηματογράφο.
* Πώς ήταν η εμπειρία του Τορόντο;
Και οι δύο προβολές που είχαμε στο Φεστιβάλ του Τορόντο ήταν sold out. Η αλήθεια είναι ότι στην πρώτη προβολή απογοητεύτηκα στη συζήτηση που έγινε με το κοινό. Αντίθετα, η δεύτερη προβολή και συζήτηση πήγαν πολύ καλά. Οι Καναδοί είναι πολύ "τετράγωνοι" σε σχέση με τους Ευρωπαίους, προσπαθούν να είναι Ευρωπαίοι στο ταμπεραμέντο, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι... Υπήρξαν ωστόσο έντονες στιγμές. Μία γυναίκα θεατής στο Τορόντο μου είπε "ευχαριστώ" γιατί αναγνώρισε στην ταινία την επώδυνη ιστορία του βιασμού της 11χρονης κόρης της από τον πατέρα... Ήταν πολύ σημαντικό ότι μπόρεσε και βγήκε μπροστά σε όλους μέσα στην αίθουσα να πει την ιστορία της.
* Τι ήταν το καθοριστικό για σένα, αυτό που σε ώθησε να κάνεις αυτή την ταινία;
Κάνοντας την ταινία, με απασχόλησαν πάρα πολύ δύο πράγματα: πρώτα το ζήτημα της προσωπικής ευθύνης και δεύτερον προσπάθησα να καταλάβω πάρα πολύ γιατί οι άνθρωποι δεν επαναστατούν, γιατί αυτοί οι χαρακτήρες στην ταινία, τα μέλη της οικογένειας, δεν φεύγουν από αυτό το σπίτι, ενώ οι πόρτες είναι ανοιχτές...
* Βλέπεις κάποια αντιστοιχία και με την κατάσταση της "ναρκωμένης" ελληνικής κοινωνίας σήμερα;
Ναι, βέβαια, είναι πιο εύκολο να βρίζουμε τους πολιτικούς για την κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα στην Ελλάδα, παρά να πάρουμε εμείς θέση και να αλλάξουμε τα πράγματα...
* Η ταινία λειτουργεί με μία κλιμάκωση, ή μάλλον το τελευταίο μέρος είναι το «αντίστροφο» του πρώτου, με την οικογενειακή ευταξία να κουρελιάζεται και όλα τα κρυμμένα μυστικά να έρχονται στην επιφάνεια. Μου φάνηκε σαν να "ξεφλουδίζεις" την ιστορία σου σταδιακά...
Ακριβώς. Πες ότι κάθεσαι σε μια πλατεία, στο Παγκράτι ας πούμε, σε ένα παγκάκι, και απέναντί σου σε μια πολυκατοικία βλέπεις ένα παράθυρο διαμερίσματος... Μετά βλέπεις ένα φως στο παράθυρο. Μετά κλειστές κουρτίνες. Και έπειτα μια γυναίκα στο παράθυρο... Προσπαθείς να διεισδύσεις εκεί, είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που κάνει ο Χίτσκοκ, που βάζει μια κάμερα να κοιτάζει προς τα έξω... Στο πρώτο μέρος της ταινίας δεν βλέπεις βία, αλλά είναι κάτι που δεν μπορείς να το αποφύγεις εντελώς...
* Στη συνέντευξη Τύπου στο Φεστιβάλ της Βενετίας μίλησες για τις επιρροές που έχεις από τον Παζολίνι...
Ναι, ο κινηματογράφος του Παζολίνι είχε πολιτικό πρόσημο, αλλά εκείνες τις εποχές ο εχθρός ήταν ορατός, όπως φαίνεται και στο "Ζ" του Γαβρά, για παράδειγμα, όπου ο αντίπαλος είναι επίσης ξεκάθαρος... Σήμερα ο εχθρός δεν είναι το ίδιο ορατός...
* Εννοείς ότι μπορεί να κρύβεται και μέσα μας;
Μα φυσικά. Κοίταξε, πέρα από την κρίση στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στις μέρες μας έχει καταφέρει να δημιουργήσει μία συνθήκη, να λέει "σου παρέχω τα αναγκαία για τη ζωή σου", αλλά την ίδια στιγμή το άτομο βρίσκεται σε μία κατάσταση διόλου ικανοποιητική, μπορεί να οδηγηθεί στην κατάθλιψη, στην αυτοκτονία...
* Πώς βλέπεις το "ρεύμα" με τους νέους Έλληνες σκηνοθέτες, που κερδίζουν συνεχώς βραβεία και διακρίσεις σε όλο τον κόσμο με τις ταινίες τους;
Για μένα το πιο σημαντικό είναι να συναισθανθείς και να κατανοήσεις τον κόσμο, αυτά τα δύο είναι ο οδηγός μου στις ταινίες που κάνω. Γενικότερα, μιλώντας για τους νέους Έλληνες σκηνοθέτες, πιστεύω ότι αυτό που τους χαρακτηρίζει είναι ότι γυρίζουν ταινίες με την πρόθεση να επικοινωνήσουν με τον κόσμο και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
* Κοιτάζοντας προς τα πίσω, από τη στιγμή που ξεκίνησες την περιπέτεια του "Miss Violence" μέχρι σήμερα, τι θα κρατούσες;
Χαίρομαι που λειτούργησε το ένστικτό μου ότι η ιστορία της ταινίας είναι ένα θέμα που αφορά τον κόσμο. Χαίρομαι για τους νέους συνεργάτες μου, μέσα από την ταινία, για την πολύ καλή συνεργασία που είχα με τον Χρήστο Κωνσταντακόπουλο και την εταιρεία παραγωγής. Δεν τον γνώριζα, του τηλεφώνησα. Διάβασε το σενάριο και με εμπιστεύτηκε. Χαίρομαι για τις συνθήκες αξιοκρατίας στη διαδικασία επιλογής της ταινίας στο Φεστιβάλ Βενετίας και της βράβευσής μας βέβαια. Οπωσδήποτε υπάρχουν και δυσάρεστες αναμνήσεις, όπως με την ΕΡΤ, όπου είχαμε καταθέσει το σενάριο, εγκρίθηκε από την επιτροπή σεναρίου και μας έκοψε το διοικητικό συμβούλιο!
* Τι νομίζεις ότι θα έπρεπε να γίνει για τον ελληνικό κινηματογράφο στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, ιδίως από την πλευρά της πολιτείας;
Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα αυτό και δεν θα ήθελα να απαντήσω πρόχειρα. Αυτό που σίγουρα πρέπει να γίνει, είναι να αυξηθεί η επιχορήγηση της πολιτείας προς το Κέντρο Κινηματογράφου.
* Αν και το "Miss Violence" ουσιαστικά τώρα αρχίζει τον "κύκλο" του σε διεθνή φεστιβάλ αλλά και με διανομή σε ευρωπαϊκές χώρες, στις αίθουσες, πέρα από την προβολή του στην Ελλάδα, έχεις σκεφτεί το επόμενο βήμα σου, την επόμενη ταινία σου;
Έχω ήδη δύο σενάρια δικά μου, σκέφτομαι ιδιαίτερα μία ταινία για τους νέους ανθρώπους στην Ελλάδα, ενώ μετά τη βράβευση στη Βενετία μού έστειλαν περίπου δεκαπέντε σενάρια, από την Αμερική και την Ευρώπη. Αισθάνομαι ότι το "επόμενο βήμα" απαιτεί πολλή σκέψη από μένα και επιπλέον θα ήθελα και μία περίοδο "αποφόρτισης"... Θα δούμε.
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου