«Έχουν πια καταλυθεί όλα τα κεκτημένα… τα εργατικά… η ασφάλιση, η υγεία, τα αυτονόητα δηλαδή, τα οποία έχουν κατακτηθεί μετά από αγώνες πολλών ετών. Τα πάντα έχουν καταλυθεί στο βωμό της κερδοσκοπίας αυτού του τραπεζιτικού συστήματος, όπου οι άνθρωποι με δύναμη και κεφάλαιο στα χέρια τους δεν χορταίνουν. Μόνο προσπαθούν να συγκεντρώσουν όσο περισσότερο πλούτο γίνεται, εις βάρος της ζωής των λαών αυτού του κόσμου»
Συνέντευξη στην Ελένη Σκάρπου - Αναδημοσίευση από thinkfree.gr
Τόπος: Εκείνη σ’ ένα ταξί στα Ιωάννινα πηγαίνοντας στο θέατρο κι εγώ καλωδιωμένη με ακουστικά και lap top στα γόνατα.
Χρόνος: Πέρασε πάνω από μισή ώρα νομίζω που είχα χαθεί στο χειμαρρώδες του λόγου της.
Σκοπός: Να μπει στο στόχαστρο και η Καρυοφυλλιά και η Κλυταιμνήστρα.
Ιωάννινα. Απόγευμα Πέμπτης. Ο ταξιτζής δεν έβγαλε άχνα, αλλά εκείνη κατάφερε να μου αποκριθεί σε όλα όσα την ρώτησα, χωρίς βιασύνες, χωρίς τυπικότητες, χωρίς δεύτερες σκέψεις. Δεν περίμενα κάτι λιγότερο όμως ούτως ή άλλως. Εκρηκτική, με αδιαμφισβήτητο δυναμισμό, με το θάρρος της γνώμης, με την εργατικότητα να διακρίνεται στις λέξεις και τη θηλυκότητα να μην μπαίνει ποτέ σε δεύτερη μοίρα, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη μου σφύριξε πως όταν είσαι γυναίκα… και στη ζωή και στην τέχνη πορεύεσαι με πάθος. Εν μέσω περιοδείας με την παράσταση «Αγαμέμνων» και εν όψει των αντίστοιχων εμφανίσεων στο Ανοικτό Θέατρο Συκεών αύριο 25 και μεθαύριο 26 Αυγούστου με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης… πήραμε σωστά το στρατί και φτάσαμε μακριά, πολύ μακριά. Άλλωστε η ίδια στο συγκεκριμένο έργο του Αισχύλου «διανύει» χιλιόμετρα. «Ο ρόλος της Κλυταιμνήστρας που υποδύομαι έχει μια καταπληκτική διαδρομή από την αρχή ως το τέλος. Σαν μια φιγούρα τρομερά δυναμική, μια γυναίκα που βρίσκεται στην εξουσία ασκώντας την αντιβασιλεία μέσα στην απουσία του συζύγου της, έρχεται σε αντιπαράθεση με τους εκπροσώπους του χορού, που αμφισβητούν τις ικανότητες της ως γυναίκα, αλλά της οφείλουν υπακοή κατά το έθιμο» μου εξηγεί, περιγράφοντας μια ηγετική προσωπικότητα με κάθε της πλευρά. Από την θηλυκή σαγήνη ως τον έρωτα κι από την υποκριτική της δεινότητα ως την διάπραξη της ύβρεως… η Καρυοφυλλιά-Κλυταιμνήστρα εκδικείται τον Αγαμέμνονα –Μηνά Χατζησάββα- και τον σκοτώνει, αφού εκείνος θυσίασε την κόρη τους Ιφιγένεια. «Δεν τον εκδικείται μόνο για τους προσωπικούς της λόγους, αλλά γίνεται και όργανο της μοίρας» συμπληρώνει. Μιλώντας για την Κασσάνδρα, την ερωμένη του Αγαμέμνονα, την οποία επίσης καλείται να δολοφονήσει επί σκηνής καταλήγουμε στον εραστή της, τον Αίγιστο και στην ανάγκη της ηρωίδας να αποδώσει δικαιοσύνη μέσα από την αυτοχειρία κι όχι μέσα από τους θεσμούς. Σκληρό, ωμό, αλλά οπωσδήποτε ένα θέαμα που αφήνει στο θεατή την αίσθηση της ανθρώπινης αδυναμίας και της κάθαρσης.
Ο σπαραγμός της Κλυταιμνήστρας και το δημοκρατικό ιδεώδες που χάσαμε…
Σίγουρα ένα από τα πιο σπουδαία σημεία της παράστασης για την γνωστή ηθοποιό είναι… «ο θρήνος για τον χαμό της Ιφιγένειας, ο σπαραγμός της μητέρας που δεν κόπασε όλα τα χρόνια και βεβαίως το δέος, ο φόβος και η τιμωρία… τα οποία γνωρίζει καλά». Όλο αυτό το ψυχόδραμα αποτελεί για την ίδια κάτι πολύ ιδιαίτερο: «Είναι και τιμή για μένα και ένα καθημερινό στοίχημα να υπερβείς τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτοί οι ρόλοι είναι αρχετυπικοί, είναι πολύ ισχυρά σύμβολα» μου τονίζει και με βάζει στα ενδότερα του Αισχύλου για λίγα διδάγματα ακόμη. «Κατά τη διάρκεια του έργου έχουμε τους γέροντες, που έχουν υποστεί δέκα χρόνια όλη την απώλεια και την απόγνωση ενός μακροχρόνιου πολέμου, του Τρωικού… εμείς ζούμε πια 5 χρόνια “πολέμου” αντίστοιχα. Και στο τέλος βλέπουμε τον τρόμο από το καθεστώς τυραννίας που επιβάλλουν η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγιστος με μαρτύρια πείνας, ποινές φυλάκισης… όλα αυτά τα βασανιστήρια της εξουσίας που πάνε μακριά από το δημοκρατικό ιδεώδες». Αυτό ήταν. Εδώ έγινε το κλικ. Δημοκρατικό ιδεώδες. Φράση σε περίοπτη θέση, αλλά καθόλου κοντά μας πλέον, όπως παραδέχεται και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. «Έχουν πια καταλυθεί όλα τα κεκτημένα… τα εργατικά… η ασφάλιση, η υγεία, τα αυτονόητα δηλαδή, τα οποία έχουν κατακτηθεί μετά από αγώνες πολλών ετών. Τα πάντα έχουν καταλυθεί στο βωμό της κερδοσκοπίας αυτού του τραπεζιτικού συστήματος, όπου οι άνθρωποι με δύναμη και κεφάλαιο στα χέρια τους δεν χορταίνουν. Μόνο προσπαθούν να συγκεντρώσουν όσο περισσότερο πλούτο γίνεται, εις βάρος της ζωής των λαών αυτού του κόσμου». Όχι δεν τελείωσε εδώ η εξομολόγηση και ευτυχώς… γιατί όταν ταυτίζεσαι με κάποιον, θες να συμπορευτείς με το συλλογισμό του απείρως. «Καμία αίσθηση δημοκρατικότητας δεν έχει όλο αυτό που ζούμε, έχει στοιχεία φασισμού. Αυτά είναι τα ιδεώδη του νεοφιλελευθερισμού, που γνωρίζουν την έσχατη μορφή τους το τελευταίο διάστημα. Δεν πάει άλλο. Κι όσο τα πράγματα βυθίζονται στο χάος και στην εξαθλίωση, ο κόσμος δεν θ’ αντέξει. Θα ‘χουμε ισχυρές κοινωνικές εξεγέρσεις. Αυτό που γνωρίσαμε ως αραβική άνοιξη, φαντάζομαι ότι σιγά σιγά θ’ αρχίσει κι εδώ. Θα τα ζήσει όλος ο ευρωπαϊκός νότος και η Ευρώπη ολόκληρη» μου λέει θυμωμένα σχεδόν.
Η σκληρή δουλειά, η βρώμικη πολιτική κι ο χειμώνας που έρχεται…
Μπορεί η Κλυταιμνήστρα να ξυπνά μέσα της το θεριό της γυναικείας ύπαρξης, ευελιξίας και υπεροχής, αλλά στην πραγματικότητα δεν το χρειάζεται. «Έχω μάθει να ζω από τη στιγμή που γεννήθηκα σαν ισότιμη. Δεν αισθάνθηκα ότι ως φύλο είμαι σε δεύτερη μοίρα. Πάντα ήμουν επαναστατημένη. Διεκδικούσα και ζούσα τη ζωή μου θεωρώντας ότι είμαστε ίσες» υπογραμμίζει και στο mood της πλήρους ενεργητικότητάς της… μου εξηγεί πως δεν προέκυψε ποτέ να ασχοληθεί με τα κοινά: «Πιστεύω για να το κάνει κανείς αυτό πρέπει να έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία, πολιτικές και οικονομικές σπουδές κι από την άλλη αναγκάζομαι για την επιβίωση μου να δουλεύω πάρα πολύ. Αγαπώ την τέχνη μου για να την παρατήσω. Και αυτά τα δύο δεν είναι συμβατά. Δυστυχώς βλέπω πως ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Είναι τόσο βρώμικος ο χώρος της πολιτικής που δεν θα μπορούσα…». Δεν χρειάστηκε να μου πει κάτι παραπάνω. Δεν χρειάστηκε να πω κάτι παραπάνω. Επιστρέψαμε στα οικεία και στα όμορφα, μιας και μετά την καλοκαιρινή περιοδεία, την περιμένουν στην Αθήνα μια σειρά από πρόβες για το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη “Πολιτισμός: Μια κοσμική τραγωδία” που θα ανέβει στο γκαράζ-υπόγειο του Ιδρύματος Κακογιάννη σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη. «Με ενδιαφέρουν οι εναλλακτικοί χώροι, οι νέες ομάδες. Θα είμαι με μια πειραματική ομάδα νέων, τους “Bijoux De Kant”» σημειώνει. Κι εκεί θα την δούμε να μπλέκεται ενεργά με την ιστορία της Μήδειας, υπό διαφορετικούς όρους και συμβάσεις. Η Μήδεια δεν θα σκοτώσει τα παιδιά της, αλλά σε μια χώρα που όλα καταστρέφονται θα θελήσει να σκοτώσει την ίδια την κοινωνία για να γλιτώσει. Αυτό ήταν το ερέθισμα για να μου δώσει ένα επιπλέον μήνυμα… το προσωπικό της μήνυμα για την κοινωνική “μάστιγα” της εποχής… «αντί να στραφούμε εναντίον όλων αυτών που φταίνε, ξεσπάμε στον εύκολο στόχο που είναι οι αλλοδαποί». Συνεχίζοντας την κουβέντα για τα σχέδια της, με πήγε νοερά μέχρι το Εθνικό, με το οποίο και θα συνεργαστεί τον Νοέμβριο για ένα μήνα με αφορμή και αιτία την παράσταση “Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα”. «Ναι χρειάζονται δύο και τρεις δουλειές πια, γιατί οι αμοιβές είναι χαμηλότερες, τα έξοδα ίδια… μας στύβουν σαν τα λεμόνια» μου επισημαίνει και έτσι μου δίνει να καταλάβω πως ο ελεύθερος χρόνος πάει περίπατο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν χαλαρώνει. «Η αποφόρτιση έρχεται από τις σχέσεις με τους ανθρώπους, με τους φίλους, με τον σύντροφο, με μια ταινία, καλή μουσική, ένα βιβλίο» μου απαντά. Διαβάζοντας αυτή την περίοδο το «Καθώς ψυχορραγώ» του Ουίλιαμ Φώκνερ σε μετάφραση Μένη Κουμανταρέα κι έχοντας κατά νου πως τα πιο απλά πράγματα στη ζωή κάνουν τον πιο δυνατό κρότο… με αποχαιρετά με μια ατάκα από τον χορό του Αισχύλου: «Ό,τι έδωσες θα λάβεις». Το κράτησα για τα χρόνια που θα έρθουν και είπα στον εαυτό μου… “υπομονή”.
Πηγή: thinkfree.gr
Τόπος: Εκείνη σ’ ένα ταξί στα Ιωάννινα πηγαίνοντας στο θέατρο κι εγώ καλωδιωμένη με ακουστικά και lap top στα γόνατα.
Χρόνος: Πέρασε πάνω από μισή ώρα νομίζω που είχα χαθεί στο χειμαρρώδες του λόγου της.
Σκοπός: Να μπει στο στόχαστρο και η Καρυοφυλλιά και η Κλυταιμνήστρα.
Ιωάννινα. Απόγευμα Πέμπτης. Ο ταξιτζής δεν έβγαλε άχνα, αλλά εκείνη κατάφερε να μου αποκριθεί σε όλα όσα την ρώτησα, χωρίς βιασύνες, χωρίς τυπικότητες, χωρίς δεύτερες σκέψεις. Δεν περίμενα κάτι λιγότερο όμως ούτως ή άλλως. Εκρηκτική, με αδιαμφισβήτητο δυναμισμό, με το θάρρος της γνώμης, με την εργατικότητα να διακρίνεται στις λέξεις και τη θηλυκότητα να μην μπαίνει ποτέ σε δεύτερη μοίρα, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη μου σφύριξε πως όταν είσαι γυναίκα… και στη ζωή και στην τέχνη πορεύεσαι με πάθος. Εν μέσω περιοδείας με την παράσταση «Αγαμέμνων» και εν όψει των αντίστοιχων εμφανίσεων στο Ανοικτό Θέατρο Συκεών αύριο 25 και μεθαύριο 26 Αυγούστου με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κοζάνης… πήραμε σωστά το στρατί και φτάσαμε μακριά, πολύ μακριά. Άλλωστε η ίδια στο συγκεκριμένο έργο του Αισχύλου «διανύει» χιλιόμετρα. «Ο ρόλος της Κλυταιμνήστρας που υποδύομαι έχει μια καταπληκτική διαδρομή από την αρχή ως το τέλος. Σαν μια φιγούρα τρομερά δυναμική, μια γυναίκα που βρίσκεται στην εξουσία ασκώντας την αντιβασιλεία μέσα στην απουσία του συζύγου της, έρχεται σε αντιπαράθεση με τους εκπροσώπους του χορού, που αμφισβητούν τις ικανότητες της ως γυναίκα, αλλά της οφείλουν υπακοή κατά το έθιμο» μου εξηγεί, περιγράφοντας μια ηγετική προσωπικότητα με κάθε της πλευρά. Από την θηλυκή σαγήνη ως τον έρωτα κι από την υποκριτική της δεινότητα ως την διάπραξη της ύβρεως… η Καρυοφυλλιά-Κλυταιμνήστρα εκδικείται τον Αγαμέμνονα –Μηνά Χατζησάββα- και τον σκοτώνει, αφού εκείνος θυσίασε την κόρη τους Ιφιγένεια. «Δεν τον εκδικείται μόνο για τους προσωπικούς της λόγους, αλλά γίνεται και όργανο της μοίρας» συμπληρώνει. Μιλώντας για την Κασσάνδρα, την ερωμένη του Αγαμέμνονα, την οποία επίσης καλείται να δολοφονήσει επί σκηνής καταλήγουμε στον εραστή της, τον Αίγιστο και στην ανάγκη της ηρωίδας να αποδώσει δικαιοσύνη μέσα από την αυτοχειρία κι όχι μέσα από τους θεσμούς. Σκληρό, ωμό, αλλά οπωσδήποτε ένα θέαμα που αφήνει στο θεατή την αίσθηση της ανθρώπινης αδυναμίας και της κάθαρσης.
Ο σπαραγμός της Κλυταιμνήστρας και το δημοκρατικό ιδεώδες που χάσαμε…
Σίγουρα ένα από τα πιο σπουδαία σημεία της παράστασης για την γνωστή ηθοποιό είναι… «ο θρήνος για τον χαμό της Ιφιγένειας, ο σπαραγμός της μητέρας που δεν κόπασε όλα τα χρόνια και βεβαίως το δέος, ο φόβος και η τιμωρία… τα οποία γνωρίζει καλά». Όλο αυτό το ψυχόδραμα αποτελεί για την ίδια κάτι πολύ ιδιαίτερο: «Είναι και τιμή για μένα και ένα καθημερινό στοίχημα να υπερβείς τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτοί οι ρόλοι είναι αρχετυπικοί, είναι πολύ ισχυρά σύμβολα» μου τονίζει και με βάζει στα ενδότερα του Αισχύλου για λίγα διδάγματα ακόμη. «Κατά τη διάρκεια του έργου έχουμε τους γέροντες, που έχουν υποστεί δέκα χρόνια όλη την απώλεια και την απόγνωση ενός μακροχρόνιου πολέμου, του Τρωικού… εμείς ζούμε πια 5 χρόνια “πολέμου” αντίστοιχα. Και στο τέλος βλέπουμε τον τρόμο από το καθεστώς τυραννίας που επιβάλλουν η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγιστος με μαρτύρια πείνας, ποινές φυλάκισης… όλα αυτά τα βασανιστήρια της εξουσίας που πάνε μακριά από το δημοκρατικό ιδεώδες». Αυτό ήταν. Εδώ έγινε το κλικ. Δημοκρατικό ιδεώδες. Φράση σε περίοπτη θέση, αλλά καθόλου κοντά μας πλέον, όπως παραδέχεται και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. «Έχουν πια καταλυθεί όλα τα κεκτημένα… τα εργατικά… η ασφάλιση, η υγεία, τα αυτονόητα δηλαδή, τα οποία έχουν κατακτηθεί μετά από αγώνες πολλών ετών. Τα πάντα έχουν καταλυθεί στο βωμό της κερδοσκοπίας αυτού του τραπεζιτικού συστήματος, όπου οι άνθρωποι με δύναμη και κεφάλαιο στα χέρια τους δεν χορταίνουν. Μόνο προσπαθούν να συγκεντρώσουν όσο περισσότερο πλούτο γίνεται, εις βάρος της ζωής των λαών αυτού του κόσμου». Όχι δεν τελείωσε εδώ η εξομολόγηση και ευτυχώς… γιατί όταν ταυτίζεσαι με κάποιον, θες να συμπορευτείς με το συλλογισμό του απείρως. «Καμία αίσθηση δημοκρατικότητας δεν έχει όλο αυτό που ζούμε, έχει στοιχεία φασισμού. Αυτά είναι τα ιδεώδη του νεοφιλελευθερισμού, που γνωρίζουν την έσχατη μορφή τους το τελευταίο διάστημα. Δεν πάει άλλο. Κι όσο τα πράγματα βυθίζονται στο χάος και στην εξαθλίωση, ο κόσμος δεν θ’ αντέξει. Θα ‘χουμε ισχυρές κοινωνικές εξεγέρσεις. Αυτό που γνωρίσαμε ως αραβική άνοιξη, φαντάζομαι ότι σιγά σιγά θ’ αρχίσει κι εδώ. Θα τα ζήσει όλος ο ευρωπαϊκός νότος και η Ευρώπη ολόκληρη» μου λέει θυμωμένα σχεδόν.
Η σκληρή δουλειά, η βρώμικη πολιτική κι ο χειμώνας που έρχεται…
Μπορεί η Κλυταιμνήστρα να ξυπνά μέσα της το θεριό της γυναικείας ύπαρξης, ευελιξίας και υπεροχής, αλλά στην πραγματικότητα δεν το χρειάζεται. «Έχω μάθει να ζω από τη στιγμή που γεννήθηκα σαν ισότιμη. Δεν αισθάνθηκα ότι ως φύλο είμαι σε δεύτερη μοίρα. Πάντα ήμουν επαναστατημένη. Διεκδικούσα και ζούσα τη ζωή μου θεωρώντας ότι είμαστε ίσες» υπογραμμίζει και στο mood της πλήρους ενεργητικότητάς της… μου εξηγεί πως δεν προέκυψε ποτέ να ασχοληθεί με τα κοινά: «Πιστεύω για να το κάνει κανείς αυτό πρέπει να έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία, πολιτικές και οικονομικές σπουδές κι από την άλλη αναγκάζομαι για την επιβίωση μου να δουλεύω πάρα πολύ. Αγαπώ την τέχνη μου για να την παρατήσω. Και αυτά τα δύο δεν είναι συμβατά. Δυστυχώς βλέπω πως ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Είναι τόσο βρώμικος ο χώρος της πολιτικής που δεν θα μπορούσα…». Δεν χρειάστηκε να μου πει κάτι παραπάνω. Δεν χρειάστηκε να πω κάτι παραπάνω. Επιστρέψαμε στα οικεία και στα όμορφα, μιας και μετά την καλοκαιρινή περιοδεία, την περιμένουν στην Αθήνα μια σειρά από πρόβες για το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη “Πολιτισμός: Μια κοσμική τραγωδία” που θα ανέβει στο γκαράζ-υπόγειο του Ιδρύματος Κακογιάννη σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη. «Με ενδιαφέρουν οι εναλλακτικοί χώροι, οι νέες ομάδες. Θα είμαι με μια πειραματική ομάδα νέων, τους “Bijoux De Kant”» σημειώνει. Κι εκεί θα την δούμε να μπλέκεται ενεργά με την ιστορία της Μήδειας, υπό διαφορετικούς όρους και συμβάσεις. Η Μήδεια δεν θα σκοτώσει τα παιδιά της, αλλά σε μια χώρα που όλα καταστρέφονται θα θελήσει να σκοτώσει την ίδια την κοινωνία για να γλιτώσει. Αυτό ήταν το ερέθισμα για να μου δώσει ένα επιπλέον μήνυμα… το προσωπικό της μήνυμα για την κοινωνική “μάστιγα” της εποχής… «αντί να στραφούμε εναντίον όλων αυτών που φταίνε, ξεσπάμε στον εύκολο στόχο που είναι οι αλλοδαποί». Συνεχίζοντας την κουβέντα για τα σχέδια της, με πήγε νοερά μέχρι το Εθνικό, με το οποίο και θα συνεργαστεί τον Νοέμβριο για ένα μήνα με αφορμή και αιτία την παράσταση “Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα”. «Ναι χρειάζονται δύο και τρεις δουλειές πια, γιατί οι αμοιβές είναι χαμηλότερες, τα έξοδα ίδια… μας στύβουν σαν τα λεμόνια» μου επισημαίνει και έτσι μου δίνει να καταλάβω πως ο ελεύθερος χρόνος πάει περίπατο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν χαλαρώνει. «Η αποφόρτιση έρχεται από τις σχέσεις με τους ανθρώπους, με τους φίλους, με τον σύντροφο, με μια ταινία, καλή μουσική, ένα βιβλίο» μου απαντά. Διαβάζοντας αυτή την περίοδο το «Καθώς ψυχορραγώ» του Ουίλιαμ Φώκνερ σε μετάφραση Μένη Κουμανταρέα κι έχοντας κατά νου πως τα πιο απλά πράγματα στη ζωή κάνουν τον πιο δυνατό κρότο… με αποχαιρετά με μια ατάκα από τον χορό του Αισχύλου: «Ό,τι έδωσες θα λάβεις». Το κράτησα για τα χρόνια που θα έρθουν και είπα στον εαυτό μου… “υπομονή”.
Πηγή: thinkfree.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου