Οι άνεργοι είναι ο αδύναμος κρίκος. Οι άνεργοι μπορούν να γίνουν, αν
οργανωθούν, ο πιο δυνατός κρίκος. Μόνο αν αναλάβουν την πρωτοβουλία των
κινήσεων θ’ αλλάξουν οι προτεραιότητες αυτής της κοινωνίας, και μέσα απ’
αυτή την αλλαγή προτεραιοτήτων θα ξεπεραστεί και η κρίση [...] Ο
δημοσιογράφος και συγγραφέας Χριστόφορος Κάσδαγλης αφηγείται στην Κρυσταλία Πατούλη τη δημιουργική πορεία της συγγραφής -από την ιδέα μέχρι το τυπογραφείο- του βιβλίου «Το Ημερολόγιο ενός ανέργου». Ενός βιβλίου "με πολλούς πατεράδες κι ακόμα περισσότερες μανάδες..."
Άνεργη 47 χρονών,
γροθιά στο στομάχι η λέξη και μόνο.
Βιογραφικά και αιτήσεις
δαγκωμένα στο στόμα.
Νατάσα Κ.
Η πορεία ενός ομαδικού έργου από την ιδέα μέχρι το τυπογραφείο είναι πολύ πιο περίπλοκη υπόθεση σε σχέση με ένα βιβλίο προσωπικό. Εδώ συντελείται συνεχής παλινδρόμηση από το ατομικό στο συλλογικό. Μια περιπέτεια γεμάτη δημιουργικές παγίδες.
Το «Ημερολόγιο ενός ανέργου – 155+1 αληθινές ιστορίες» (Εκδόσεις Καστανιώτη) δεν είναι καν έργο 156 ανθρώπων. Στις σελίδες του διυλίζεται το απόσταγμα σχεδόν δύο χιλιάδων ιστοριών που δημοσιεύτηκαν στο σάιτ imerologioanergou.gr το οποίο συμπαρουσιάζει το tvxs.gr από τον Απρίλιο έως τις αρχές Δεκεμβρίου του 2013.
Προτρέχω όμως. Πρώτα η ιδέα. Η ιδέα γεννήθηκε καθώς έγραφα το προηγούμενο βιβλίο μου, «Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι», ένα χρονικό της κρίσης. Καθώς προχωρούσε το γράψιμο κάτι ένιωθα πως έλειπε, μια μαρτυρία πιο άμεση, οπότε άρχισα να μουρμουρίζω κάτι μικρά κείμενα, σελίδες από το ημερολόγιο ενός ανέργου που ήμουν εγώ ο ίδιος αλλά και δεν ήμουν επίσης. Οι ιστορίες έγιναν τελικά 17, διάσπαρτες ανάμεσα στα κεφάλαια του βιβλίου, χειρόγραφες, μελαγχολικές, σε πλήρη αντίστιξη με τα υπόλοιπα κείμενα που ήταν κατά κανόνα σαρκαστικά, επιθετικά, κριτικά. Δυο διαφορετικές γλώσσες σε ένα βιβλίο.
Όταν οι «Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι» κυκλοφόρησαν, κι αφού καταλάγιασε ο ορυμαγδός που ακολουθεί την έκδοση κάθε καινούριου βιβλίου, άρχισα να ψάχνομαι για το επόμενο πρότζεκτ. Σκέφτηκα λοιπόν να επεκτείνω αυτά τα κείμενα, να γράψω κι άλλα στο ίδιο ύφος και να βγάλω ένα βιβλιαράκι μ’ αυτό τον τίτλο. Ήμουν πια πεπεισμένος πως οι άνεργοι είναι η μεγάλη εικόνα της κρίσης και όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. Αν η ανεργία είναι το δάσος που πρέπει να διαβούμε, οι άνεργοι είναι τα δέντρα.
Αλλά δεν έφτανε πια να γράψω κι άλλα δικά μου κείμενα, να στύψω τα βιώματά μου και τις γύρω μου εμπειρίες, ήταν η ώρα να γίνει κάτι πολύ πιο μεγάλο. Κάτι που ν’ αλλάξει τη ροή των πραγμάτων. Η ροή των πραγμάτων είναι πως μπορεί η ανεργία να είναι φανερή παντού, όμως οι άνεργοι παραμένουν αόρατοι, χωρίς φωνή, δίχως εκπροσώπηση. Κι ένας από τους παράγοντες -ο πιο τραγικός- αυτής της αφωνίας είναι ότι οι ίδιοι αποφεύγουν να μιλούν, απεχθάνονται να κοινοποιούν τα προβλήματά τους, ντρέπονται, νιώθουν ενοχές απέναντι στον εαυτό τους και την οικογένειά τους.
Αλλά όλα θα είχαν εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά, και σε πολύ πιο περιορισμένη κλίμακα, αν δεν βρίσκονταν εκείνη ακριβώς τη στιγμή στο διάβα μου το ThePressproject, η εταιρεία Bits’n’Byts και ο Κώστας Εφήμερος. Πήραν την ιδέα και με την τεχνογνωσία και το μεράκι τους την απογείωσαν, της έδωσαν πολύ πιο μεγάλες διαστάσεις απ’ αυτές που μπορούσα να ονειρευτώ. Κι ύστερα προχωρήσαμε στην εφαρμογή της, με πολλή εθελοντική δουλειά αλλά και με κάμποσα κομπιουτερίστικα μπρος πίσω, με πολύ κέφι (των άλλων) και λίγη γκρίνια (δική μου). Τέσσερις μήνες μας πήρε από την αρχική ιδέα στην τελική υλοποίηση.
Έτσι γεννήθηκε το imerologioanergou,gr, ένα μεγάλο κοινωνικό και τεχνολογικό πείραμα, μια ιντερνετική πλατφόρμα που καλεί την άνεργη και τον άνεργο να ενεργοποιηθούν. Πρώτα πρώτα να πάρουν θάρρος και να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν ο ένας με τον άλλο, να αυτοοργανωθούν, να πάρουν την τύχη τους και την τύχη της χώρας στα χέρια τους.
Οι άνεργοι είναι ο αδύναμος κρίκος. Οι άνεργοι μπορούν να γίνουν, αν οργανωθούν, ο πιο δυνατός κρίκος. Μόνο αν αναλάβουν την πρωτοβουλία των κινήσεων θ’ αλλάξουν οι προτεραιότητες αυτής της κοινωνίας, και μέσα απ’ αυτή την αλλαγή προτεραιοτήτων θα ξεπεραστεί και η κρίση. Γιατί η κρίση δεν είναι όλ’ αυτά που παπαγαλίζουμε τόσον καιρό, η κρίση είναι πρωτίστως η αντιστροφή των αξιών: το να βάζεις τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους. Κι εδώ που φτάσαμε, μόνο τα ίδια τα θύματα μπορούν να λύσουν αυτή την εξίσωση για λογαριασμό ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν είναι η ιδεολογία που θα τους σπρώξει, ούτε καν η πολιτική – είναι η δύναμη της ανάγκης.
Το imerologioanergou.gr αγκαλιάστηκε από την πρώτη στιγμή από τους ανέργους, πολύ περισσότερο όμως από τις άνεργες. Λες και το περίμεναν από καιρό, άρχισαν να γράφουν και να δημοσιεύουν τρομερές ιστορίες, δείγματα μιας γραφής που μου αρέσει να αποκαλώ «Λογοτεχνία της ανάγκης».
Κι έπειτα ωρίμασε η ιδέα του βιβλίου, μια δεύτερη περιπέτεια μέσα στην άλλη, διαδρομή δύσκολη και ανηφορική, γιατί το υλικό ήταν θηριώδες. Και η ευθύνη γι’ αυτόν που θα το διαχειριζόταν, κι αυτή θηριώδης. Αρχή του Ημερολογίου ήταν να πάψουμε να συζητάμε με βάση τους αριθμούς, να καταλάβουμε ότι πίσω από τους δείκτες βρίσκονται άνθρωποι, βρίσκονται ψυχές, βρίσκονται οικογένειες. Το ίδιο ακριβώς συνέβαινε και με τα κείμενα που είχα μπροστά μου. Πίσω από κάθε ιστορία βρισκόταν κατ’ αρχήν ο άνθρωπος που την έγραψε, και πίσω του βρίσκονταν κι άλλοι άνθρωποι, βρίσκονταν τόποι, επαγγελματικές ομάδες, γόνιμες σκέψεις αλλά και τραγωδίες. Πώς να διαλέξεις;
Έπρεπε ωστόσο να διαλέξω. Γιατί το βιβλίο ήταν το πέρασμα από το ατομικό στο συλλογικό βίωμα, έπρεπε να συμπυκνώνει τις ιστορίες των πολλών σε μία, να γίνει το πανόραμα της κρίσης ιδωμένο από μέσα κι από τα κάτω. Αν επρόκειτο να περάσουμε απλώς τα κείμενα από τον υπολογιστή στο χαρτί, το βιβλίο δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Ο καθένας μπορεί να μπει στο σάιτ και να το διαβάσει από την αρχή ως το τέλος ή με τη σειρά που εκείνος θα επιλέξει.
Κάπως έτσι, με τρομερό άγχος και υπερένταση, ξαναδιάβασα -ξανά και ξανά- όλο αυτό το υλικό, το εξέτασα από κάθε δυνατή οπτική γωνία, το ταξινόμησα, το ξεδιάλεξα, το χώρισα σε κατηγορίες που όλο και ξεχείλωναν ή συρρικνώνονταν, και ζητούσαν μια διαφορετική ταξινόμηση ώστε να αποτυπωθούν με μεγαλύτερη ενάργεια οι καημοί, τα παράπονο, οι στιγμές αισιοδοξίας, οι ελπίδες, οι ιδέες, οι προτάσεις ανθρώπων που βρέθηκαν ξαφνικά στριμωγμένοι και κατάλαβαν σε λίγο χρόνο ό,τι δεν είχαν καταλάβει μια ζωή - όσα κάποιοι δεν πρόκειται να καταλάβουν ποτέ.
Το «Ημερολόγιο ενός ανέργου» έφτασε έτσι όχι απλώς στο τυπογραφείο αλλά στο βιβλιοπωλείο, ένα βιβλίο ξέχειλο από εικόνες και συναισθήματα. Και το imerologioanergou.gr συνεχίζει παράλληλα τη λειτουργία του με καινούριες ιστορίες που πρέπει να ειπωθούν και να ακουστούν, να γραφτούν και να διαβαστούν, ξανά και ξανά, μέχρι τη στιγμή που δεν θα χρειάζονται πια ημερολόγια ανεργίας. Είτε γιατί ανεργία δεν θα υπάρχει πια (δύσκολο και μακρινό), είτε γιατί η Ιστορία των ανέργων θα γράφεται πια στο δρόμο (λιγότερο δύσκολο και πολύ κοντινό).-"
Άνεργη 47 χρονών,
γροθιά στο στομάχι η λέξη και μόνο.
Βιογραφικά και αιτήσεις
δαγκωμένα στο στόμα.
Νατάσα Κ.
Η πορεία ενός ομαδικού έργου από την ιδέα μέχρι το τυπογραφείο είναι πολύ πιο περίπλοκη υπόθεση σε σχέση με ένα βιβλίο προσωπικό. Εδώ συντελείται συνεχής παλινδρόμηση από το ατομικό στο συλλογικό. Μια περιπέτεια γεμάτη δημιουργικές παγίδες.
Το «Ημερολόγιο ενός ανέργου – 155+1 αληθινές ιστορίες» (Εκδόσεις Καστανιώτη) δεν είναι καν έργο 156 ανθρώπων. Στις σελίδες του διυλίζεται το απόσταγμα σχεδόν δύο χιλιάδων ιστοριών που δημοσιεύτηκαν στο σάιτ imerologioanergou.gr το οποίο συμπαρουσιάζει το tvxs.gr από τον Απρίλιο έως τις αρχές Δεκεμβρίου του 2013.
Προτρέχω όμως. Πρώτα η ιδέα. Η ιδέα γεννήθηκε καθώς έγραφα το προηγούμενο βιβλίο μου, «Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι», ένα χρονικό της κρίσης. Καθώς προχωρούσε το γράψιμο κάτι ένιωθα πως έλειπε, μια μαρτυρία πιο άμεση, οπότε άρχισα να μουρμουρίζω κάτι μικρά κείμενα, σελίδες από το ημερολόγιο ενός ανέργου που ήμουν εγώ ο ίδιος αλλά και δεν ήμουν επίσης. Οι ιστορίες έγιναν τελικά 17, διάσπαρτες ανάμεσα στα κεφάλαια του βιβλίου, χειρόγραφες, μελαγχολικές, σε πλήρη αντίστιξη με τα υπόλοιπα κείμενα που ήταν κατά κανόνα σαρκαστικά, επιθετικά, κριτικά. Δυο διαφορετικές γλώσσες σε ένα βιβλίο.
Όταν οι «Ανώνυμοι χρεοκοπημένοι» κυκλοφόρησαν, κι αφού καταλάγιασε ο ορυμαγδός που ακολουθεί την έκδοση κάθε καινούριου βιβλίου, άρχισα να ψάχνομαι για το επόμενο πρότζεκτ. Σκέφτηκα λοιπόν να επεκτείνω αυτά τα κείμενα, να γράψω κι άλλα στο ίδιο ύφος και να βγάλω ένα βιβλιαράκι μ’ αυτό τον τίτλο. Ήμουν πια πεπεισμένος πως οι άνεργοι είναι η μεγάλη εικόνα της κρίσης και όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. Αν η ανεργία είναι το δάσος που πρέπει να διαβούμε, οι άνεργοι είναι τα δέντρα.
Αλλά δεν έφτανε πια να γράψω κι άλλα δικά μου κείμενα, να στύψω τα βιώματά μου και τις γύρω μου εμπειρίες, ήταν η ώρα να γίνει κάτι πολύ πιο μεγάλο. Κάτι που ν’ αλλάξει τη ροή των πραγμάτων. Η ροή των πραγμάτων είναι πως μπορεί η ανεργία να είναι φανερή παντού, όμως οι άνεργοι παραμένουν αόρατοι, χωρίς φωνή, δίχως εκπροσώπηση. Κι ένας από τους παράγοντες -ο πιο τραγικός- αυτής της αφωνίας είναι ότι οι ίδιοι αποφεύγουν να μιλούν, απεχθάνονται να κοινοποιούν τα προβλήματά τους, ντρέπονται, νιώθουν ενοχές απέναντι στον εαυτό τους και την οικογένειά τους.
Αλλά όλα θα είχαν εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά, και σε πολύ πιο περιορισμένη κλίμακα, αν δεν βρίσκονταν εκείνη ακριβώς τη στιγμή στο διάβα μου το ThePressproject, η εταιρεία Bits’n’Byts και ο Κώστας Εφήμερος. Πήραν την ιδέα και με την τεχνογνωσία και το μεράκι τους την απογείωσαν, της έδωσαν πολύ πιο μεγάλες διαστάσεις απ’ αυτές που μπορούσα να ονειρευτώ. Κι ύστερα προχωρήσαμε στην εφαρμογή της, με πολλή εθελοντική δουλειά αλλά και με κάμποσα κομπιουτερίστικα μπρος πίσω, με πολύ κέφι (των άλλων) και λίγη γκρίνια (δική μου). Τέσσερις μήνες μας πήρε από την αρχική ιδέα στην τελική υλοποίηση.
Έτσι γεννήθηκε το imerologioanergou,gr, ένα μεγάλο κοινωνικό και τεχνολογικό πείραμα, μια ιντερνετική πλατφόρμα που καλεί την άνεργη και τον άνεργο να ενεργοποιηθούν. Πρώτα πρώτα να πάρουν θάρρος και να μιλήσουν, να επικοινωνήσουν ο ένας με τον άλλο, να αυτοοργανωθούν, να πάρουν την τύχη τους και την τύχη της χώρας στα χέρια τους.
Οι άνεργοι είναι ο αδύναμος κρίκος. Οι άνεργοι μπορούν να γίνουν, αν οργανωθούν, ο πιο δυνατός κρίκος. Μόνο αν αναλάβουν την πρωτοβουλία των κινήσεων θ’ αλλάξουν οι προτεραιότητες αυτής της κοινωνίας, και μέσα απ’ αυτή την αλλαγή προτεραιοτήτων θα ξεπεραστεί και η κρίση. Γιατί η κρίση δεν είναι όλ’ αυτά που παπαγαλίζουμε τόσον καιρό, η κρίση είναι πρωτίστως η αντιστροφή των αξιών: το να βάζεις τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους. Κι εδώ που φτάσαμε, μόνο τα ίδια τα θύματα μπορούν να λύσουν αυτή την εξίσωση για λογαριασμό ολόκληρης της κοινωνίας. Δεν είναι η ιδεολογία που θα τους σπρώξει, ούτε καν η πολιτική – είναι η δύναμη της ανάγκης.
Το imerologioanergou.gr αγκαλιάστηκε από την πρώτη στιγμή από τους ανέργους, πολύ περισσότερο όμως από τις άνεργες. Λες και το περίμεναν από καιρό, άρχισαν να γράφουν και να δημοσιεύουν τρομερές ιστορίες, δείγματα μιας γραφής που μου αρέσει να αποκαλώ «Λογοτεχνία της ανάγκης».
Κι έπειτα ωρίμασε η ιδέα του βιβλίου, μια δεύτερη περιπέτεια μέσα στην άλλη, διαδρομή δύσκολη και ανηφορική, γιατί το υλικό ήταν θηριώδες. Και η ευθύνη γι’ αυτόν που θα το διαχειριζόταν, κι αυτή θηριώδης. Αρχή του Ημερολογίου ήταν να πάψουμε να συζητάμε με βάση τους αριθμούς, να καταλάβουμε ότι πίσω από τους δείκτες βρίσκονται άνθρωποι, βρίσκονται ψυχές, βρίσκονται οικογένειες. Το ίδιο ακριβώς συνέβαινε και με τα κείμενα που είχα μπροστά μου. Πίσω από κάθε ιστορία βρισκόταν κατ’ αρχήν ο άνθρωπος που την έγραψε, και πίσω του βρίσκονταν κι άλλοι άνθρωποι, βρίσκονταν τόποι, επαγγελματικές ομάδες, γόνιμες σκέψεις αλλά και τραγωδίες. Πώς να διαλέξεις;
Έπρεπε ωστόσο να διαλέξω. Γιατί το βιβλίο ήταν το πέρασμα από το ατομικό στο συλλογικό βίωμα, έπρεπε να συμπυκνώνει τις ιστορίες των πολλών σε μία, να γίνει το πανόραμα της κρίσης ιδωμένο από μέσα κι από τα κάτω. Αν επρόκειτο να περάσουμε απλώς τα κείμενα από τον υπολογιστή στο χαρτί, το βιβλίο δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Ο καθένας μπορεί να μπει στο σάιτ και να το διαβάσει από την αρχή ως το τέλος ή με τη σειρά που εκείνος θα επιλέξει.
Κάπως έτσι, με τρομερό άγχος και υπερένταση, ξαναδιάβασα -ξανά και ξανά- όλο αυτό το υλικό, το εξέτασα από κάθε δυνατή οπτική γωνία, το ταξινόμησα, το ξεδιάλεξα, το χώρισα σε κατηγορίες που όλο και ξεχείλωναν ή συρρικνώνονταν, και ζητούσαν μια διαφορετική ταξινόμηση ώστε να αποτυπωθούν με μεγαλύτερη ενάργεια οι καημοί, τα παράπονο, οι στιγμές αισιοδοξίας, οι ελπίδες, οι ιδέες, οι προτάσεις ανθρώπων που βρέθηκαν ξαφνικά στριμωγμένοι και κατάλαβαν σε λίγο χρόνο ό,τι δεν είχαν καταλάβει μια ζωή - όσα κάποιοι δεν πρόκειται να καταλάβουν ποτέ.
Το «Ημερολόγιο ενός ανέργου» έφτασε έτσι όχι απλώς στο τυπογραφείο αλλά στο βιβλιοπωλείο, ένα βιβλίο ξέχειλο από εικόνες και συναισθήματα. Και το imerologioanergou.gr συνεχίζει παράλληλα τη λειτουργία του με καινούριες ιστορίες που πρέπει να ειπωθούν και να ακουστούν, να γραφτούν και να διαβαστούν, ξανά και ξανά, μέχρι τη στιγμή που δεν θα χρειάζονται πια ημερολόγια ανεργίας. Είτε γιατί ανεργία δεν θα υπάρχει πια (δύσκολο και μακρινό), είτε γιατί η Ιστορία των ανέργων θα γράφεται πια στο δρόμο (λιγότερο δύσκολο και πολύ κοντινό).-"
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου