«Το ηράνθεμο είναι ένα νυχτολούλουδο που ανθίζει την άνοιξη.
Οταν λιώνουν τα χιόνια στη Ρωσία, τα κίτρινα λουλούδια του είναι το
πρώτο χρώμα, ο πρώτος ήλιος, μετά τους βαρείς λευκούς χειμώνες». Η Ολγα Σβιμπλόβα,
διευθύντρια του Μουσείου Φωτογραφίας της Μόσχας, εξηγεί τον τίτλο,
«Primrose», σε μια έκθεση αφιερωμένη στην εμφάνιση και στην εξέλιξη της
έγχρωμης φωτογραφίας στη Ρωσία. Στη Photographer's Gallery του Λονδίνου
μέσα από περισσότερες από 140 φωτογραφίες από τα μέσα του 19ου αιώνα ως
και την έβδομη δεκαετία του 20ού αποτυπώνεται το σύνολο των διαδοχικών
φάσεων και αλλαγών που υπέστη το μέσο. Αναπόφευκτα, και η πρόσφατη
ιστορία της Ρωσίας.
Οι πρώτες ερασιτεχνικές, και εννοείται χειροποίητες, απόπειρες να
προστεθεί το χρώμα με την τεχνική της ακουαρέλας ή του λαδιού γίνονταν
απευθείας πάνω στις εκτυπωμένες φωτογραφίες, συνήθως σε πορτρέτα
πλούσιων οικογενειών - ποιοι άλλοι είχαν τα μέσα στην Ευρώπη του 19ου
αιώνα; -, οι οποίες ανέθεταν σε φωτογράφους να απαθανατίσουν τις ίδιες ή
το εσωτερικό των σπιτιών τους. Στο γύρισμα του αιώνα και στις αρχές του
ο Σεργκέι Μιχαήλοβιτς Προκούντιν-Γκόρσκι (1863-1944) υπήρξε ένας από
τους πρωτοπόρους της έγχρωμης φωτογραφίας στη Ρωσία, καθώς
πειραματίστηκε και εξέλιξε την τριχρωματική τεχνική (tricolour plate
system): φωτογράφιζε με κάμερα δικής του επινόησης το θέμα του με ένα
κόκκινο, ένα πράσινο και ένα μπλε φίλτρο και οι εικόνες που
αποτυπώνονταν ασπρόμαυρες πάνω σε γυάλινες πλάκες όταν προβάλλονταν η
μία πάνω στην άλλη με τη βοήθεια του κατάλληλου φωτισμού έδιναν το
έγχρωμο αποτέλεσμα.
Η γνωστότερη φωτογραφία του είναι το μοναδικό έγχρωμο πορτρέτο του
Λέοντος Τολστόι, τον οποίο απαθανάτισε το 1908, ωστόσο το μεγάλο
πρότζεκτ της ζωής του έγινε η απεικόνιση της καθημερινής ζωή στη ρωσική
αυτοκρατορία και των κατοίκων της με τις παραδοσιακές στολές με τις
ευλογίες του τσάρου Νικολάου Β' - και ο ίδιος ήταν εξάλλου ενθουσιώδης
ερασιτέχνης φωτογράφος. Στην έκθεση περιλαμβάνονται ειδυλλιακές σκηνές
από την ύπαιθρο στις αρχές του 20ού αιώνα ως λίγο προτού χαράξει η αυγή
της Επανάστασης του '17. Ο στόχος ήταν πρωτίστως εκπαιδευτικός, να
γνωρίσουν δηλαδή τα παιδιά στα σχολεία την πολυποίκιλη ιστορία και
κουλτούρα αλλά και τον εκσυγχρονισμό που υφίστατο η αυτοκρατορία. Οταν η
αυτοκρατορία έπεσε θορυβωδώς, αφοπλίστηκε και ο φωτογράφος της. Ο
Προκούντιν-Γκόρσκι κατέφυγε στο Παρίσι, όπου και έζησε το υπόλοιπο της
ζωής του.
Από τη δεκαετία του '20 και μετά το φωτομοντάζ έγινε το κυρίαρχο
εργαλείο προπαγάνδας σε μια χώρα στην οποία το ποσοστό αναλφαβητισμού
έφθανε το 70%. Δυναμικές, γεωμετρικές συνθέσεις, με χαρακτηριστικότερες
τα διαγώνια κάδρα του Αλεξάντρ Ροντσένκο και με το κόκκινο χρώμα
πανταχού παρόν, κάποιες φορές με τη συνδρομή της τεχνικής του
επιχρωματισμού που επανήλθε στο προσκήνιο. Ως τον θάνατο του Στάλιν το
1953 και την «Ανοιξη» του Χρουστσόφ, η οποία επέφερε αλλαγές και στη
θεματολογία της φωτογραφίας.
Και μετά ήρθε ο Ουκρανός Μπορίς Μιχάιλοφ, ο οποίος αναγκάστηκε να
παρατήσει τη δουλειά του ως μηχανικός όταν η KGB ανακάλυψε τις γυμνές
φωτογραφίες που είχε τραβήξει τη γυναίκα του. Στη σειρά φωτογραφιών «Red
series» (1968-1975) οι κόκκινες λεπτομέρειες έχουν την τιμητική τους
στις καθημερινές σκηνές και εικόνες, με υποβόσκουσα την ειρωνεία του
φωτογράφου που θα γινόταν τελικά παγκοσμίως γνωστός για τις φωτογραφίες
των αστέγων του καταρριφθέντος σοβιετικού καθεστώτος.
πότε & που
«Primerose - Ρωσική Εγχρωμη Φωτογραφία» στο Photographer's gallery στο Λονδίνο ως τις 19 Οκτωβρίου
Πηγή ΤΟ ΒΗΜΑ
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου