Της Εφης Μαρίνου - Εφημερίδα των Συντακτών
Δεκαπέντε χρόνια ζωής κλείνει φέτος η «Σπείρα Σπείρα» και το γιορτάζει βελάζοντας παρατεταμένα από τις 29 Νοεμβρίου στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. «Μπεεεε!!!» ο τίτλος της νέας παράστασης του Σταμάτη Κραουνάκη, σαν μια παλλαϊκή φωνή διαμαρτυρίας στο σφάξιμο των αμνών… Θέαμα ποικιλιών, μουσική, τραγούδια και νούμερα ενός κόσμου αποκλίνοντα ελαφρώς από το σύμπαν.
«Βελάζουμε για να μη μας σφάξετε», μας λέει. «Πιο μουσικό, πιο καρτουνίστικο, νούμερα σουρεαλιστικά. Ανθρωποι, άγνωστο αν είναι νεκροί ή ζωντανοί, μεταφέρουν αισθήματα που συνενώνουν σε μια ομαδική κραυγή. Νεκροθάφτες ψάχνουν ένα κλεμμένο πτώμα, μια τρελή ταξιτζού μεταφέρει τη Βούλτεψη, έναν Συριζαίο κι έναν Ποταμίσιο, ένας δεξιός διεκδικεί την προεδρία. Οι ήρωες γκροτέσκοι, έντονο μακιγιάζ, τρελά ρούχα, μια πλατφόρμα με μαργαρίτες το σκηνικό του Παντελιδάκη. Εχω αφήσει περιθώριο στους θεατές να χορέψουν, να τους πάρουμε συνέντευξη. Βάζω κάποια τραγούδια μου όχι πολύ γνωστά, αλλά αγαπημένα μου. Εγώ είμαι ο εμπρηστής της σκηνής, τους ανάβω».
Το σπουδαιότερο είναι πως ο Σταμάτης Κραουνάκης εξασφαλίζοντας τη συνεργασία τού Ντάριο Φο ετοιμάζει για το καλοκαίρι παράσταση με θέμα τον μεγάλο Ιταλό καλλιτέχνη. Κι όλα αυτά χωρίς να πάρει ανάσα από ένα δύσκολο κείμενο, την κατά Βάρναλη «Αληθινή Απολογία του Σωκράτη».
«Κατέθεσα την ‘‘Απολογία’’ ως πολιτική πράξη, δύσκολη βουτιά για μένα. Δεν περίμενα ότι θα γίνει και εμπορική επιτυχία. Ο άγιος Κώστας Βάρναλης με έσωσε. Μου τράβηξε σαν σφουγγάρι όλο τον θυμό προς τα κάτω. Είμαι άλλος Κραουνάκης σ’ αυτή τη θορυβώδη, αφύσικη εποχή που όλοι ζητάμε μια ελευθερία χωρίς προσωπικές προϋποθέσεις. Πώς να είσαι έτοιμος να ελευθερωθείς όταν βλέπεις τηλεόραση; Οταν αποδέχεσαι τη βία του μέσου και του πληκτρολογίου;»
• Το λέτε εσείς που αλωνίζετε στα social media;
Δεν είμαι αθώος. Εχω μια ημερήσια εκπομπή, θέλω να μυρίζομαι τι παίζει αλλά κι όταν έρχεται ένα απόσταγμα σκέψης να το διατυπώνω. Ο καλλιτέχνης έχει καταφύγιο. Την ώρα που απομονώνεται στο κουβούκλιό του ή σ’ ένα φυσικό, ήσυχο περιβάλλον, ο άλλος εαυτός μιλάει μέσα του. Και τότε συμβαίνουν χρήσιμα πράγματα. Εγώ χρειάστηκε να διακόψω με ανθρώπους, χρόνια κολλητούς. Ηταν «ακρωτηριασμός», αλλά ήξερα ότι το «χέρι» πρέπει να κοπεί. Κατανοώ συμπεριφορές, αλλά δεν συμμερίζομαι πια - δεν έχω χρόνο. Εχω για κάποιον που πέφτει ώστε να τον σηκώσω, να τον πάω στο νοσοκομείο, αλλά για πείσματα και εγωισμούς δεν προλαβαίνω.
• Πληθωρικός και παθιασμένος, δεν έχετε αδικήσει κανένα;
Την ώρα που κάνω τη στραβή ζητάω συγγνώμη αμέσως. Δεν θέλω τρύπες, να κρατάω μέσα μου ζουμιά μαύρα, να δικαιολογώ τον εαυτό μου. Είμαι στη φάση που γελάω και με την υπερβολή μου είναι η αλήθεια. Θα υπερενθουσιαστώ ή θα υπερθεματίσω. Ενα πράγμα που εσείς οι δημοσιογράφοι βλέποντάς το λέτε «καλό», εγώ θα πω «θαύμα»...
• Και άλλα τα ρίχνετε στην πυρά...
Στην πυρά λοιπόν ρίχνω οτιδήποτε μετατοπίζει το αίσθημα της καύλας. Οτιδήποτε δίνει αφορμή να παραμεριστεί το ερωτικό αίσθημα υποβιβάζοντας τους ανθρώπους σε μικρότερη κλίμακα. Με ενοχλεί η παρέμβαση, αυτό που μπαίνει ανάμεσα να υποκαταστήσει το ερωτικό ένστικτο.
• Γιατί το κάνει κάποιος;
Γιατί ερημώνεται η ζωή του. Ολα τα ζούμε με καθυστέρηση, βλάχικα. Δεν έχουμε κουλτούρα αλλά πολύ «κόνσεπτ» και ελάχιστη δημιουργία. Πήξαμε στα κόνσεπτ. Αυτά πριμοδοτούνται, χειροκροτούνται, αποθεώνονται. Η αληθινή γέννηση απουσιάζει.
• Στο όνομα μιας τάσης;
Στο όνομα του βαλτώδους «πρασινομόβ» σκηνικού της εποχής. Κάτι παλιό πεθαίνει και κάτι καινούργιο γεννιέται, άγνωστο όμως πότε θα θαφτεί το τελειωμένο κι αν αυτό το νέο είναι κακό ή ωραίο ή τέρας. Σ’ αυτόν τον μετεωρισμό απλώς επιθυμούμε, ελπίζουμε να είναι καλό. Αλλά αυτή η ελπίδα θα έπρεπε να μας απελευθερώνει.
• Φοβόμαστε την αλλαγή;
Ο φόβος αφορά το μικρούλι μας μπόι απέναντι στα μεγαθήρια. Φύση, φαινόμενα, Ακρόπολη, ψυχή των πραγμάτων, συγγραφείς, αισθήματα, όλα είναι διάχυτα και προσφερόμενα. Αλλά δεν ρίχνουμε τον εαυτό μας στο πηγάδι με το καθαρό νερό. Τριγυρίζω, ακούω, βλέπω, διαβάζω. Οι περισσότεροι ενδιαφέρονται για το «σχεδιάκι», το ντιζάιν πλασαρίσματός τους. Για το «μέσα» καθόλου. Φάγαμε την αμερικανιά του κόνσεπτ κατακούτελα. Δεν λέω, παντού υπάρχει το φαστ φουντ. Αλλά βλέπεις σε άλλες χώρες τους πυρήνες της κουλτούρας και της διανόησης ισχυρούς.
• Τι μας λείπει;
Οι δημιουργοί, σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Η εποχή δεν γέννησε τίποτα. Και βεβαίως όταν κανείς έχει περάσει το ήμισυ του όρους, είναι πια στην απέναντι πλευρά και βλέπει καθαρότατα το λιμάνι της αποχώρησης, αντί να απελευθερώνεται γίνεται λιγάκι μίζερος, κάποτε κακός. Το δικαιούται... Αν και εργασιομανής, στιγμές με πιάνω να μου λέω «κάτσε ήσυχος, άραξε πια. Εκανες τόσα». Ομως τα πεπραγμένα είναι πίσω. Από χαρακτήρα αναζητώ το φρέσκο. Συντονίζω τη ματιά μου με το παραέξω, διαβάζω πολύ, παρακολουθώ τι κάνουν οι συνάδελφοί μου σε όλο τον κόσμο, οι συνομήλικοι, τα νέα παιδιά. Το τελευταίο δίμηνο έχω ξακρίσει κάποιους δικούς μας 30άρηδες, 35άρηδες εξαιρετικούς. Σκηνοθέτες, μουσικούς, κομίστες.
• Σαν ποιους;
Τον Κωνσταντίνο Χατζή, τον Ενκε Φεζολλάρι στο θέατρο. Καλύτερος μακράν ο Αλέξανδρος Βούλγαρης: μουσικό ύφος και γλώσσα, τόλμη. Μόνο η πειθαρχία και η μελέτη μπορούν να σε προχωρήσουν. Οσο ταλέντο κι αν έχεις, αν αφεθείς στην ευκολία του θα την πατήσεις πολύ εύκολα.
• Είστε Συριζαίος;..
Χα χα χα. Οχι βέβαια... Είμαι ένας άνθρωπος πολιτικά βλάκας. Ακόμα ελπίζω ότι κάτι θ’ αλλάξει στη ζωή μας με κατεύθυνση -εννοείται- προς τα αριστερά. Από την άλλη, όσων χρόνων είμαι, θυμάμαι τον χώρο να τρώγεται. Διάβασα το κείμενο-κατεβατό της Πατρικίου στην εφημερίδα σας, κριτική του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, και τόλμησα να το υπερασπιστώ στο «Κόκκινο». Κάποιοι έπεσαν να με φάνε. Εχω ένσταση όμως. Αν θες να αντιδικείς με τη θέση της Κ.Ε. του κόμματος που ανήκεις, ή μάχεσαι και σκοτώνεσαι μέσα ή ξεκουμπίζεσαι. Πηγαίνεις στο απέναντι πεζοδρόμιο και μουντζώνεις.
• Αλλά συμφωνείτε μαζί της;
Σε μεγάλο βαθμό, αν και το βρήκα λιγάκι «ποζάτο», του στιλ «είμαι κουλτουριάρα και το δείχνω»… Θα το προτιμούσα μισό και ντιρέκτ. Εγώ λέω μακριά τα κόμματα από τον πολιτισμό, να τους κουλαθεί το χέρι... Οποτε μπήκαν στη μέση χάλια τα έκαναν. Σε μια χώρα που υποτίθεται ότι έχει πολιτισμό δεν χρειάζεται υπουργείο, αλλά διαχείριση πολιτισμού.
• Πώς γίνεται χωρίς τη διαμεσολάβηση της εξουσίας;
Μας έχουν πρήξει, δεν αντέχω την κομματίλα. Κρίνουν τον Λούκο που αναβάθμισε όσο δεν μπορούσαμε να φανταστούμε το Φεστιβάλ. Είναι τρομερή μιζέρια να ξεκινάει η κριτική από τα λάθη. Πάμε πρώτα από τα χάι, μανούλα μου. Που αναστήθηκε η πόλη, κινητοποιήθηκε ο κόσμος, ήρθαν μεγάλες παραστάσεις. Μη θυμηθώ τους προγενέστερους -και της Αριστεράς ορισμένοι- που είχαν φάει τον άμπακο. Εις εξ αυτών όταν ήμουν στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας ήθελε να μου εξηγήσει πώς κλέβονται τα ΙΚΑ των ηθοποιών. Μη συζητήσουμε τι παρέλαβε ο Λούκος, τι χρήμα φαγώθηκε. Για όλα τα κόμματα ο πολιτισμός είναι βιτρινούλα. Ακόμα και οι καλλιτέχνες, όταν μιλούν μέσω κομματικής μηχανής, αλλάζει η γλώσσα τους.
• Ποιοι είναι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ;
Ανθρωποι απελπισμένοι που ελπίζουν να φύγουν οι τύραννοι. Μη μιλήσουμε για το Ποτάμι με τους τακτοποιημένους οικονομικά. Την Κεντροαριστερά δεν την καταλαβαίνω. Σαν να μην ξέρεις από ποια μεριά του καβάλου θα τοποθετηθούν τα αντρικά σου «θέματα»... Θα τα βάλεις είτε δεξιά είτε αριστερά για να μη σε κόβει το παντελόνι. Ο ράφτης το πρώτο που ρωτούσε ήταν: αριστερός ή δεξιός; Οτι θα πάνε στη μέση, με τσακίζει. Κυριολεκτικά... Κοίτα, κάθε κόμμα μόλις πάρει την εξουσία απογειώνεται... Και μετά αρχίζουν οι υποχρεώσεις στους ημετέρους. Τώρα μάλιστα καθώς κάνουν ουρές πληγωμένοι Νεοδημοκράτες, τετριμμένοι Πασόκοι και λοιποί.
• Μήπως υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες από τον ΣΥΡΙΖΑ;
Θα γίνω πάλι ηλίθιος πολίτης -μου αρέσει ο ρόλος. Γιατί γελάς;-, δεν ρίχνεσαι από τον τρίτο όροφο... Ας εκφραστεί επιτέλους ο θυμός, έτσι κι αλλιώς ο λαός δεν θα εξεγερθεί, είναι λοβοτομημένος, του τα έχουν κόψει σύρριζα… Επανίσταται από τα πληκτρολόγια. Εκτός κι αν γίνει κανένα ντου, αλλά δεν τους βλέπω. Αρα πάμε δια της νομίμου οδού. Ολοι λοιπόν περιμένουν να ψηφίσουν Τσίπρα. Νομίζουν ότι έτσι θα δείξουν πόσο επαναστατικοί είναι. Εχω περιστατικό ζευγαριού έτοιμο να τη ρίξει σε Χρυσή Αυγή και μόλις είδε Αλέξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το τούμπαρε και ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ...
• Δέχεστε κομματικές παρεμβάσεις στην εκπομπή σας στο «Κόκκινο»;
Καθόλου. Εδώ δεν δεχόμουν στο «Βήμα FM». Εχω φίλους στο ΚΚΕ, στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ πολλούς, στο παλιό ΠΑΣΟΚ αλλά και μερικούς στη Ν.Δ. Δεν σημαίνει ότι επειδή διαφωνείς πολιτικά, θα σκοτωθείς. Ζούμε μέσα σ’ ένα πένθος. Εγώ χαίρομαι. Μπήκα προχτές σ’ ένα ταξί. 0ι ταξιτζήδες, κυρίως γκρινιάρηδες, αλλά αυτός ευειδής, καθαρός, ξανθωπός. «Τι κάνεις;», του λέω. «Πολύ καλά», μου απαντά. Ξαφνιάζομαι. «Ευτυχισμένος θα έλεγα», συνεχίζει. Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια έχω ν’ ακούσω τη φράση αυτή. «Εχω θέματα, χρωστάω στις τράπεζες, κυνηγάω το τάλιρο της κούρσας, αλλά μόλις πάω σπίτι, στη γυναίκα και την κόρη μου που τις λατρεύω, πηδάω από τη χαρά μου, τα ξεχνάω όλα». Ε, αυτό μου έφτιαξε όχι τη μέρα, αλλά την εβδομάδα. Οτι βρεθήκαμε δύο άνθρωποι με 30 χρόνια διαφορά ηλικίας να μοιραστούμε χαρά μέσα σ’ ένα ταξί. Φέτος ήμουν έτοιμος να χτυπήσω πόρτες για δανεικά. Για πρώτη φορά, αν και σ’ αυτή την ηλικία, γύρισα την πλάτη στην αγωνία. Ας είμαι χάι, είπα. Την ώρα που προκάλεσα το σύμπαν μ’ αυτήν τη διάθεση, ήρθε βοήθημα. Κάποια λεφτά που δεν περίμενα.
Ο συνεργάτης μου Δημήτρης Μανιάτης μού έφερε τον λόγο του στα Νόμπελ. Μιλάει για τη επικινδυνότητα των γελωτοποιών, πόσο η εξουσία τρέμει το γέλιο. Ηθελα ένα μουσικό έργο όπου θα μυρίζαμε ξεχασμένα αισθήματα με την αφέλεια, την ελαφρότητα, τη γοητεία του θεάματος. Σαν να ανιχνεύουμε την περιπέτεια της Αριστεράς του Νότου. Εστειλα στον Φο αποσπάσματα από δουλειές μου. Με τη μεγάλη υποστήριξη του Ιδρύματος Κακογιάννη κινητοποιήθηκα. Αφού μπόρεσε ο βρόμικος χαρακτήρας μου να το βουλώσει –δεν είπα πουθενά λέξη ένα χρόνο- ταξιδέψαμε στο Μιλάνο. Συναντήσαμε τον καλλιτέχνη, συμφώνησε, και τώρα με τη Λίνα Νικολακοπούλου δουλεύουμε. Βρίσκω υπέροχη μια φράση του: «Η ζωή είναι μια πρόβα μετακόμισης».
• Η εμπειρία της συνάντησης;
Χόρτασα έναν 89χρονο σπουδαίο καλλιτέχνη. Το σπίτι του μες στην αταξία και τις μπογιές. Ζωγράφος ήθελε να γίνει, αν δεν ήταν η Φράνκα δεν θα είχε πατήσει ποτέ στο θέατρο. Ενα γραφείο από βρόμικο ξύλο, μια καρέκλα με ροδάκια, χαρτάκια, μαρκαδόροι, μουσαμάδες, ζωγραφιές και από πίσω άπειρες φωτογραφίες του έρωτά του, της Φράνκα. Δεν φανταζόταν ποτέ ότι κάποιος θα ήθελε να κάνει τη ζωή του μιούζικαλ. Είπε: «Εγώ θα ξεκινούσα από τη σύλληψή μου». Του απάντησα ότι στην Ελλάδα η λέξη έχει δύο έννοιες. «Ναι», μου είπε, «αλλά εγώ είμαι άθεος...» Ο τρόπος που χρησιμοποιούσε τους ηθοποιούς, τα μαζικά θεάματα σε εκκλησίες, αυλές, δρόμους είναι κοντά στη λειτουργία τής Σπείρα.
• Ενημερώνεται για την κατάσταση στην Ελλάδα;
Ξέρει τα πάντα. Ανέφερε τον Κουν, τον Θεοδωράκη. Αισθάνεται ότι υπάρχει μια πανευρωπαϊκή τάση ανατροπής. Ολη του η ζωή ήταν πολιτικός αγώνας. Οταν έπαιξαν το «Δάκτυλο στο μάτι» στο Πίκολο Τεάτρο, η Φράνκα πήγαινε το πρωί στις φυλακές, μαγνητοφωνούσε απολογίες κρατουμένων και το βράδυ τα έβαζε στην παράσταση.
INFO: Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννη (Πειραιώς 206 Ταύρος, τηλ.: 210-3418579) «Μπεεεε!!!». Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης, Αρης Βλάχος. Κείμενα: Δημήτρης Μανιάτης, Φώτης Μιχαλόπουλος, Σταμάτης Κραουνάκης. Σκηνικό: Μανόλης Παντελιδάκης. Κοστούμια: Αρλίν Ντέιβις. Ερμηνεύει η Σπείρα Σπείρα: Αθηνά Αφαλίδου, Χρήστος Γεροντίδης, Αναστασία Εδεν, Τζέρομ Καλούτα, Σάκης Καραθανάσης, Χρήστος Μουστάκας, Κώστας Μπουγιώτης, Ελευθερία Σικινιώτη, Γιώργος Στιβανάκης.
Δεκαπέντε χρόνια ζωής κλείνει φέτος η «Σπείρα Σπείρα» και το γιορτάζει βελάζοντας παρατεταμένα από τις 29 Νοεμβρίου στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. «Μπεεεε!!!» ο τίτλος της νέας παράστασης του Σταμάτη Κραουνάκη, σαν μια παλλαϊκή φωνή διαμαρτυρίας στο σφάξιμο των αμνών… Θέαμα ποικιλιών, μουσική, τραγούδια και νούμερα ενός κόσμου αποκλίνοντα ελαφρώς από το σύμπαν.
«Βελάζουμε για να μη μας σφάξετε», μας λέει. «Πιο μουσικό, πιο καρτουνίστικο, νούμερα σουρεαλιστικά. Ανθρωποι, άγνωστο αν είναι νεκροί ή ζωντανοί, μεταφέρουν αισθήματα που συνενώνουν σε μια ομαδική κραυγή. Νεκροθάφτες ψάχνουν ένα κλεμμένο πτώμα, μια τρελή ταξιτζού μεταφέρει τη Βούλτεψη, έναν Συριζαίο κι έναν Ποταμίσιο, ένας δεξιός διεκδικεί την προεδρία. Οι ήρωες γκροτέσκοι, έντονο μακιγιάζ, τρελά ρούχα, μια πλατφόρμα με μαργαρίτες το σκηνικό του Παντελιδάκη. Εχω αφήσει περιθώριο στους θεατές να χορέψουν, να τους πάρουμε συνέντευξη. Βάζω κάποια τραγούδια μου όχι πολύ γνωστά, αλλά αγαπημένα μου. Εγώ είμαι ο εμπρηστής της σκηνής, τους ανάβω».
Το σπουδαιότερο είναι πως ο Σταμάτης Κραουνάκης εξασφαλίζοντας τη συνεργασία τού Ντάριο Φο ετοιμάζει για το καλοκαίρι παράσταση με θέμα τον μεγάλο Ιταλό καλλιτέχνη. Κι όλα αυτά χωρίς να πάρει ανάσα από ένα δύσκολο κείμενο, την κατά Βάρναλη «Αληθινή Απολογία του Σωκράτη».
«Κατέθεσα την ‘‘Απολογία’’ ως πολιτική πράξη, δύσκολη βουτιά για μένα. Δεν περίμενα ότι θα γίνει και εμπορική επιτυχία. Ο άγιος Κώστας Βάρναλης με έσωσε. Μου τράβηξε σαν σφουγγάρι όλο τον θυμό προς τα κάτω. Είμαι άλλος Κραουνάκης σ’ αυτή τη θορυβώδη, αφύσικη εποχή που όλοι ζητάμε μια ελευθερία χωρίς προσωπικές προϋποθέσεις. Πώς να είσαι έτοιμος να ελευθερωθείς όταν βλέπεις τηλεόραση; Οταν αποδέχεσαι τη βία του μέσου και του πληκτρολογίου;»
• Το λέτε εσείς που αλωνίζετε στα social media;
Δεν είμαι αθώος. Εχω μια ημερήσια εκπομπή, θέλω να μυρίζομαι τι παίζει αλλά κι όταν έρχεται ένα απόσταγμα σκέψης να το διατυπώνω. Ο καλλιτέχνης έχει καταφύγιο. Την ώρα που απομονώνεται στο κουβούκλιό του ή σ’ ένα φυσικό, ήσυχο περιβάλλον, ο άλλος εαυτός μιλάει μέσα του. Και τότε συμβαίνουν χρήσιμα πράγματα. Εγώ χρειάστηκε να διακόψω με ανθρώπους, χρόνια κολλητούς. Ηταν «ακρωτηριασμός», αλλά ήξερα ότι το «χέρι» πρέπει να κοπεί. Κατανοώ συμπεριφορές, αλλά δεν συμμερίζομαι πια - δεν έχω χρόνο. Εχω για κάποιον που πέφτει ώστε να τον σηκώσω, να τον πάω στο νοσοκομείο, αλλά για πείσματα και εγωισμούς δεν προλαβαίνω.
• Πληθωρικός και παθιασμένος, δεν έχετε αδικήσει κανένα;
Την ώρα που κάνω τη στραβή ζητάω συγγνώμη αμέσως. Δεν θέλω τρύπες, να κρατάω μέσα μου ζουμιά μαύρα, να δικαιολογώ τον εαυτό μου. Είμαι στη φάση που γελάω και με την υπερβολή μου είναι η αλήθεια. Θα υπερενθουσιαστώ ή θα υπερθεματίσω. Ενα πράγμα που εσείς οι δημοσιογράφοι βλέποντάς το λέτε «καλό», εγώ θα πω «θαύμα»...
• Και άλλα τα ρίχνετε στην πυρά...
Στην πυρά λοιπόν ρίχνω οτιδήποτε μετατοπίζει το αίσθημα της καύλας. Οτιδήποτε δίνει αφορμή να παραμεριστεί το ερωτικό αίσθημα υποβιβάζοντας τους ανθρώπους σε μικρότερη κλίμακα. Με ενοχλεί η παρέμβαση, αυτό που μπαίνει ανάμεσα να υποκαταστήσει το ερωτικό ένστικτο.
• Γιατί το κάνει κάποιος;
Γιατί ερημώνεται η ζωή του. Ολα τα ζούμε με καθυστέρηση, βλάχικα. Δεν έχουμε κουλτούρα αλλά πολύ «κόνσεπτ» και ελάχιστη δημιουργία. Πήξαμε στα κόνσεπτ. Αυτά πριμοδοτούνται, χειροκροτούνται, αποθεώνονται. Η αληθινή γέννηση απουσιάζει.
• Στο όνομα μιας τάσης;
Στο όνομα του βαλτώδους «πρασινομόβ» σκηνικού της εποχής. Κάτι παλιό πεθαίνει και κάτι καινούργιο γεννιέται, άγνωστο όμως πότε θα θαφτεί το τελειωμένο κι αν αυτό το νέο είναι κακό ή ωραίο ή τέρας. Σ’ αυτόν τον μετεωρισμό απλώς επιθυμούμε, ελπίζουμε να είναι καλό. Αλλά αυτή η ελπίδα θα έπρεπε να μας απελευθερώνει.
• Φοβόμαστε την αλλαγή;
Ο φόβος αφορά το μικρούλι μας μπόι απέναντι στα μεγαθήρια. Φύση, φαινόμενα, Ακρόπολη, ψυχή των πραγμάτων, συγγραφείς, αισθήματα, όλα είναι διάχυτα και προσφερόμενα. Αλλά δεν ρίχνουμε τον εαυτό μας στο πηγάδι με το καθαρό νερό. Τριγυρίζω, ακούω, βλέπω, διαβάζω. Οι περισσότεροι ενδιαφέρονται για το «σχεδιάκι», το ντιζάιν πλασαρίσματός τους. Για το «μέσα» καθόλου. Φάγαμε την αμερικανιά του κόνσεπτ κατακούτελα. Δεν λέω, παντού υπάρχει το φαστ φουντ. Αλλά βλέπεις σε άλλες χώρες τους πυρήνες της κουλτούρας και της διανόησης ισχυρούς.
• Τι μας λείπει;
Οι δημιουργοί, σε αντίθεση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Η εποχή δεν γέννησε τίποτα. Και βεβαίως όταν κανείς έχει περάσει το ήμισυ του όρους, είναι πια στην απέναντι πλευρά και βλέπει καθαρότατα το λιμάνι της αποχώρησης, αντί να απελευθερώνεται γίνεται λιγάκι μίζερος, κάποτε κακός. Το δικαιούται... Αν και εργασιομανής, στιγμές με πιάνω να μου λέω «κάτσε ήσυχος, άραξε πια. Εκανες τόσα». Ομως τα πεπραγμένα είναι πίσω. Από χαρακτήρα αναζητώ το φρέσκο. Συντονίζω τη ματιά μου με το παραέξω, διαβάζω πολύ, παρακολουθώ τι κάνουν οι συνάδελφοί μου σε όλο τον κόσμο, οι συνομήλικοι, τα νέα παιδιά. Το τελευταίο δίμηνο έχω ξακρίσει κάποιους δικούς μας 30άρηδες, 35άρηδες εξαιρετικούς. Σκηνοθέτες, μουσικούς, κομίστες.
• Σαν ποιους;
Τον Κωνσταντίνο Χατζή, τον Ενκε Φεζολλάρι στο θέατρο. Καλύτερος μακράν ο Αλέξανδρος Βούλγαρης: μουσικό ύφος και γλώσσα, τόλμη. Μόνο η πειθαρχία και η μελέτη μπορούν να σε προχωρήσουν. Οσο ταλέντο κι αν έχεις, αν αφεθείς στην ευκολία του θα την πατήσεις πολύ εύκολα.
• Είστε Συριζαίος;..
Χα χα χα. Οχι βέβαια... Είμαι ένας άνθρωπος πολιτικά βλάκας. Ακόμα ελπίζω ότι κάτι θ’ αλλάξει στη ζωή μας με κατεύθυνση -εννοείται- προς τα αριστερά. Από την άλλη, όσων χρόνων είμαι, θυμάμαι τον χώρο να τρώγεται. Διάβασα το κείμενο-κατεβατό της Πατρικίου στην εφημερίδα σας, κριτική του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, και τόλμησα να το υπερασπιστώ στο «Κόκκινο». Κάποιοι έπεσαν να με φάνε. Εχω ένσταση όμως. Αν θες να αντιδικείς με τη θέση της Κ.Ε. του κόμματος που ανήκεις, ή μάχεσαι και σκοτώνεσαι μέσα ή ξεκουμπίζεσαι. Πηγαίνεις στο απέναντι πεζοδρόμιο και μουντζώνεις.
• Αλλά συμφωνείτε μαζί της;
Σε μεγάλο βαθμό, αν και το βρήκα λιγάκι «ποζάτο», του στιλ «είμαι κουλτουριάρα και το δείχνω»… Θα το προτιμούσα μισό και ντιρέκτ. Εγώ λέω μακριά τα κόμματα από τον πολιτισμό, να τους κουλαθεί το χέρι... Οποτε μπήκαν στη μέση χάλια τα έκαναν. Σε μια χώρα που υποτίθεται ότι έχει πολιτισμό δεν χρειάζεται υπουργείο, αλλά διαχείριση πολιτισμού.
• Πώς γίνεται χωρίς τη διαμεσολάβηση της εξουσίας;
Μας έχουν πρήξει, δεν αντέχω την κομματίλα. Κρίνουν τον Λούκο που αναβάθμισε όσο δεν μπορούσαμε να φανταστούμε το Φεστιβάλ. Είναι τρομερή μιζέρια να ξεκινάει η κριτική από τα λάθη. Πάμε πρώτα από τα χάι, μανούλα μου. Που αναστήθηκε η πόλη, κινητοποιήθηκε ο κόσμος, ήρθαν μεγάλες παραστάσεις. Μη θυμηθώ τους προγενέστερους -και της Αριστεράς ορισμένοι- που είχαν φάει τον άμπακο. Εις εξ αυτών όταν ήμουν στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας ήθελε να μου εξηγήσει πώς κλέβονται τα ΙΚΑ των ηθοποιών. Μη συζητήσουμε τι παρέλαβε ο Λούκος, τι χρήμα φαγώθηκε. Για όλα τα κόμματα ο πολιτισμός είναι βιτρινούλα. Ακόμα και οι καλλιτέχνες, όταν μιλούν μέσω κομματικής μηχανής, αλλάζει η γλώσσα τους.
• Ποιοι είναι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ;
Ανθρωποι απελπισμένοι που ελπίζουν να φύγουν οι τύραννοι. Μη μιλήσουμε για το Ποτάμι με τους τακτοποιημένους οικονομικά. Την Κεντροαριστερά δεν την καταλαβαίνω. Σαν να μην ξέρεις από ποια μεριά του καβάλου θα τοποθετηθούν τα αντρικά σου «θέματα»... Θα τα βάλεις είτε δεξιά είτε αριστερά για να μη σε κόβει το παντελόνι. Ο ράφτης το πρώτο που ρωτούσε ήταν: αριστερός ή δεξιός; Οτι θα πάνε στη μέση, με τσακίζει. Κυριολεκτικά... Κοίτα, κάθε κόμμα μόλις πάρει την εξουσία απογειώνεται... Και μετά αρχίζουν οι υποχρεώσεις στους ημετέρους. Τώρα μάλιστα καθώς κάνουν ουρές πληγωμένοι Νεοδημοκράτες, τετριμμένοι Πασόκοι και λοιποί.
• Μήπως υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες από τον ΣΥΡΙΖΑ;
Θα γίνω πάλι ηλίθιος πολίτης -μου αρέσει ο ρόλος. Γιατί γελάς;-, δεν ρίχνεσαι από τον τρίτο όροφο... Ας εκφραστεί επιτέλους ο θυμός, έτσι κι αλλιώς ο λαός δεν θα εξεγερθεί, είναι λοβοτομημένος, του τα έχουν κόψει σύρριζα… Επανίσταται από τα πληκτρολόγια. Εκτός κι αν γίνει κανένα ντου, αλλά δεν τους βλέπω. Αρα πάμε δια της νομίμου οδού. Ολοι λοιπόν περιμένουν να ψηφίσουν Τσίπρα. Νομίζουν ότι έτσι θα δείξουν πόσο επαναστατικοί είναι. Εχω περιστατικό ζευγαριού έτοιμο να τη ρίξει σε Χρυσή Αυγή και μόλις είδε Αλέξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το τούμπαρε και ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ...
• Δέχεστε κομματικές παρεμβάσεις στην εκπομπή σας στο «Κόκκινο»;
Καθόλου. Εδώ δεν δεχόμουν στο «Βήμα FM». Εχω φίλους στο ΚΚΕ, στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ πολλούς, στο παλιό ΠΑΣΟΚ αλλά και μερικούς στη Ν.Δ. Δεν σημαίνει ότι επειδή διαφωνείς πολιτικά, θα σκοτωθείς. Ζούμε μέσα σ’ ένα πένθος. Εγώ χαίρομαι. Μπήκα προχτές σ’ ένα ταξί. 0ι ταξιτζήδες, κυρίως γκρινιάρηδες, αλλά αυτός ευειδής, καθαρός, ξανθωπός. «Τι κάνεις;», του λέω. «Πολύ καλά», μου απαντά. Ξαφνιάζομαι. «Ευτυχισμένος θα έλεγα», συνεχίζει. Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια έχω ν’ ακούσω τη φράση αυτή. «Εχω θέματα, χρωστάω στις τράπεζες, κυνηγάω το τάλιρο της κούρσας, αλλά μόλις πάω σπίτι, στη γυναίκα και την κόρη μου που τις λατρεύω, πηδάω από τη χαρά μου, τα ξεχνάω όλα». Ε, αυτό μου έφτιαξε όχι τη μέρα, αλλά την εβδομάδα. Οτι βρεθήκαμε δύο άνθρωποι με 30 χρόνια διαφορά ηλικίας να μοιραστούμε χαρά μέσα σ’ ένα ταξί. Φέτος ήμουν έτοιμος να χτυπήσω πόρτες για δανεικά. Για πρώτη φορά, αν και σ’ αυτή την ηλικία, γύρισα την πλάτη στην αγωνία. Ας είμαι χάι, είπα. Την ώρα που προκάλεσα το σύμπαν μ’ αυτήν τη διάθεση, ήρθε βοήθημα. Κάποια λεφτά που δεν περίμενα.
Το καλοκαίρι με Ντάριο Φο στο Ηρώδειο
• Πώς ξεκίνησε η ιδέα;Ο συνεργάτης μου Δημήτρης Μανιάτης μού έφερε τον λόγο του στα Νόμπελ. Μιλάει για τη επικινδυνότητα των γελωτοποιών, πόσο η εξουσία τρέμει το γέλιο. Ηθελα ένα μουσικό έργο όπου θα μυρίζαμε ξεχασμένα αισθήματα με την αφέλεια, την ελαφρότητα, τη γοητεία του θεάματος. Σαν να ανιχνεύουμε την περιπέτεια της Αριστεράς του Νότου. Εστειλα στον Φο αποσπάσματα από δουλειές μου. Με τη μεγάλη υποστήριξη του Ιδρύματος Κακογιάννη κινητοποιήθηκα. Αφού μπόρεσε ο βρόμικος χαρακτήρας μου να το βουλώσει –δεν είπα πουθενά λέξη ένα χρόνο- ταξιδέψαμε στο Μιλάνο. Συναντήσαμε τον καλλιτέχνη, συμφώνησε, και τώρα με τη Λίνα Νικολακοπούλου δουλεύουμε. Βρίσκω υπέροχη μια φράση του: «Η ζωή είναι μια πρόβα μετακόμισης».
• Η εμπειρία της συνάντησης;
Χόρτασα έναν 89χρονο σπουδαίο καλλιτέχνη. Το σπίτι του μες στην αταξία και τις μπογιές. Ζωγράφος ήθελε να γίνει, αν δεν ήταν η Φράνκα δεν θα είχε πατήσει ποτέ στο θέατρο. Ενα γραφείο από βρόμικο ξύλο, μια καρέκλα με ροδάκια, χαρτάκια, μαρκαδόροι, μουσαμάδες, ζωγραφιές και από πίσω άπειρες φωτογραφίες του έρωτά του, της Φράνκα. Δεν φανταζόταν ποτέ ότι κάποιος θα ήθελε να κάνει τη ζωή του μιούζικαλ. Είπε: «Εγώ θα ξεκινούσα από τη σύλληψή μου». Του απάντησα ότι στην Ελλάδα η λέξη έχει δύο έννοιες. «Ναι», μου είπε, «αλλά εγώ είμαι άθεος...» Ο τρόπος που χρησιμοποιούσε τους ηθοποιούς, τα μαζικά θεάματα σε εκκλησίες, αυλές, δρόμους είναι κοντά στη λειτουργία τής Σπείρα.
• Ενημερώνεται για την κατάσταση στην Ελλάδα;
Ξέρει τα πάντα. Ανέφερε τον Κουν, τον Θεοδωράκη. Αισθάνεται ότι υπάρχει μια πανευρωπαϊκή τάση ανατροπής. Ολη του η ζωή ήταν πολιτικός αγώνας. Οταν έπαιξαν το «Δάκτυλο στο μάτι» στο Πίκολο Τεάτρο, η Φράνκα πήγαινε το πρωί στις φυλακές, μαγνητοφωνούσε απολογίες κρατουμένων και το βράδυ τα έβαζε στην παράσταση.
INFO: Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννη (Πειραιώς 206 Ταύρος, τηλ.: 210-3418579) «Μπεεεε!!!». Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης, Αρης Βλάχος. Κείμενα: Δημήτρης Μανιάτης, Φώτης Μιχαλόπουλος, Σταμάτης Κραουνάκης. Σκηνικό: Μανόλης Παντελιδάκης. Κοστούμια: Αρλίν Ντέιβις. Ερμηνεύει η Σπείρα Σπείρα: Αθηνά Αφαλίδου, Χρήστος Γεροντίδης, Αναστασία Εδεν, Τζέρομ Καλούτα, Σάκης Καραθανάσης, Χρήστος Μουστάκας, Κώστας Μπουγιώτης, Ελευθερία Σικινιώτη, Γιώργος Στιβανάκης.
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου