Η Σέριφος τον Αύγουστο δεν ήταν πάντοτε αυτό που είναι σήμερα, λαμπρό πεδίο δόξας για ακόρεστους τουρίστες – εναλλακτικούς καταναλωτές άνυδρων τοπίων, τοπικής κουζίνας και μελαγχολικών ερειπίων παρά θιν’αλός.
Τέτοια εποχή ήταν, τον Αύγουστο του 1916, που το μικρό νησί των Κυκλάδων έγινε το επίκεντρο ενός μεγάλου αγώνα, σύντομου σε διάρκεια αλλά εμβληματικού χαρακτήρα για την ιστορία του ταξικού κινήματος στην Ελλάδα.
Σε αυτόν τον χώρο και χρόνο εξελίσσεται το αφήγημα «Το ξύπνημα του Κύκλωπα» που αναφέρεται στην αιματηρή απεργία των μεταλλωρύχων, μέσα από τη ματιά του υποκινητή της, του Κωνσταντίνου Σπέρα. Ο συγγραφέας δίνει μέσα σε 100 σελίδες, χάρη και στις κατατοπιστικές υποσημειώσεις και ιστορικές αναφορές, τόσο το γενικό πλαίσιο της ζωής εκείνων των εργατών όσο και τις αναγκαίες (για μια ολοκληρωμένη κατανόηση των γεγονότων) παραπομπές στην ιστορική συγκυρία.
Χωρίς πομπώδες ύφος και με φειδωλή χρήση λεκτικών σχημάτων που προκαλούν το συναίσθημα, ο Γιώργος Μήλλας φωτίζει τη ζωή ανθρώπων που ζούσαν –και ενίοτε πέθαιναν- στο σκοτάδι των μεταλλείων και τον αγώνα τους για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας. Έναν αγώνα που πήρε τη μορφή άγριας απεργίας, αφού στηρίχθηκε πάνω σε ένα νεοπαγές σωματείο και στη συσσωρευμένη -από την εκμετάλλευση και τις μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας- οργή εκατοντάδων εργαζόμενων στη μεταλλευτική «Σέριφος Σπηλιαλέζα».
Η παρεξηγημένη μορφή του αναρχοσυνδικαλιστή Σπέρα (που συκοφαντήθηκε τόσο για την επιλογή του να ζητήσει την προστασία των γαλλικών στρατευμάτων μεσούσης της απεργίας, όσο και για τη μετέπειτα αποκλίνουσα από την ‘‘κομμουνιστική ορθοδοξία’’ συνδικαλιστική του δράση) μοιάζει να διαπνέεται από έναν απενοχοποιημένο από ιδεοληψίες ανθρωπισμό μαζί με μια καθαρή ταξική συνείδηση. Όμως, από το «ξύπνημα του Κύκλωπα» κανείς δεν βγαίνει άγιος ή ήρωας. Η μυθιστορία ανασυνθέτει την εποχή στις πραγματικές της διαστάσεις και τους ανθρώπους με αληθινά πάθη και δικαιολογημένα λάθη (που μπορούν να αποδοθούν από τον αναγνώστη στις πολιτικές ταραχές, στην απειρία στο συνδικαλισμό ή στην ελλιπή οργανωτική προεργασία).
Προτέρημα της αφήγησης είναι η απλή γλώσσα που ενσωματώνει στοιχεία τόσο από την αργκό των εργατών όσο και από τη ντοπιολαλιά του νησιού. Και καθώς έρχεται σε αντίθεση με τον ξύλινο καθαρευουσιάνικο λόγο των «γραμματιζούμενων» τοπικών αρχόντων και της κεντρικής εξουσίας, θέτει παρεμπιπτόντως και το καίριο, για εκείνη την περίοδο, γλωσσικό ζήτημα.
Το βιβλίο προστίθεται στην εξαιρετικά μικρή βιβλιογραφία που υπάρχει αναφορικά με την απεργία στα μεταλλωρυχεία της Σερίφου και μπορεί να διαβαστεί ως ένα αφήγημα εποχής. Όμως ταυτόχρονα «Το ξύπνημα του Κύκλωπα» συνδέει μέσω ενός αόρατου νήματος τους άγουρους εργατικούς αγώνες των αρχών του 20ουαιώνα στην Ελλάδα με τις τότε απεργίες στα ανθρακωρυχεία του Κολοράντο των ΗΠΑ, με τις αιματηρές συγκρούσεις των νοτιοαφρικανών ανθρακωρύχων το 2012 και με όλες τις μελλοντικές εξεγέρσεις εργατών ενάντια στους εκμεταλλευτές τους.
Written by Το Ρήγμα που Ενώνει
We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου