Πρώτη ελεγεία
Προϊστορία
Τώρα πια δε ζω εκεί...
Πούσκιν
Η Ρωσία του Ντοστογιέφσκι. Το φεγγάρι
Σχεδόν το ένα τέταρτο του είναι κρυμμένο από το καμπαναριό.
Παζαρεύουν τα καπηλειά, τρέχουν τα αμάξια,
Πενταώροφοι υψώνονται οι όγκοι
Στη Γκοροχοβάγια, στη Ζναμενιάγια, κοντά στο Σμόλνι.
Παντού σχολές χορού, πινακίδες αλλάζουν,
Κι από κοντά: «Henriette», «Basile», «Andre»
Και πλουμιστά φέρετρα: «Σουμίλοφ ο πρεσβύτερος».
Όμως, παρόλα αυτά, η πόλη ελάχιστα άλλαξε.
Δεν είμαι η μόνη, και άλλοι έχουν
Παρατηρήσει πως μπορεί ταυτόχρονα
Να μοιάζει με παλιά λιθογραφία,
Δευτέρας κατηγορίας, μα απολύτως αξιοπρεπής,
Της δεκαετίας του 1870, θαρρώ.
Ιδιαίτερα το χειμώνα, πριν το
χάραμα
Ή στο λυκόφως – όταν πίσω από τις
πόρτες
Σκοτεινιάζει η σκληρή και ευθεία
λεωφόρος Λιτέϊνι,
Πριν ακόμη την ευτελίσει το μοντέρνο,
Και ο Σαλτικόφ .
. .. Και για τους δύο έχουν τοποθετήσει
Από μία αναμνηστική πινακίδα. Ω,
πόσο πολύ θα τρόμαζαν
Σαν έβλεπαν τούτες τις πινακίδες!
Προσπερνάω.
Στην Αρχαία Ρους οι πλουμιστές γούμενες
Στα κηπάρια τα σαπισμένα παγκάκια,
Τα τζάμια των παραθύρων είναι τόσο μαύρα, σα καμινάδες,
Και νομίζεις πως κάτι συνέβη εκεί, τέτοιο
Που καλύτερα να μην κοιτάξουμε και να φύγουμε.
Δεν μπορείς με κάθε μέρος να συμφωνήσεις,
Έτσι που να σου αποκαλύψει το μυστικό του
Το θρόισμα από τις φούστες, δικτυωτά σάλια,
Οι καρυδένιες κορνίζες στους καθρέφτες,
Με της Καρένινα το χρώμα έκπληκτες,
Και στους διαδρόμους οι στενές ταπετσαρίες,
Τις οποίες θαυμάζαμε στα παιδικά μας χρόνια,
Στο φως της κίτρινης λάμπας με κηροζίνη,
Κι εκείνος ο κατιφές στις πολυθρόνες…
Όλα λίγα, βιαστικά, όπως να τύχει…
Πατέρες και παππούδες ακατανόητοι.
Τα κτήματα
Υποθηκευμένα. Και στον Μπάντεν – η
ρουλέτα.
Και η γυναίκα με το διάφανο βλέμμα
(γαλάζιο τόσο βαθύ, που είναι αδύνατο
Τη θάλασσα να μη θυμηθείς, σαν κοιτάξεις σ’ αυτό),
Με σπανιότατο όνομα και λευκό χέρι,
Και καλοσύνη, την οποία από αυτήν
Κατά κάποιο τρόπο θαρρείς πως κληρονόμησα,-
Ένα άχρηστο δώρο στη σκληρή μου ζωή…
Η χώρα αναριγά, μα ο κατάδικος του Ομσκ
Τα κατάλαβε όλα και σε όλα έβαλε τέλος.
Να, τώρα, όλα τα
μετακινεί
Κι ο ίδιος πάνω από το προαιώνιο χάος
Σαν κάποιος δαίμονας, πετάει. Τα μεσάνυχτα χτυπούν.
Η πένα τρίζει, και πολλές σελίδες
Βρωμοκοπούν από το δάχτυλο του Συμεών.
Τότε κι εμείς σκεφτήκαμε να γεννηθούμε
Και, μετρώντας χωρίς λάθος το χρόνο,
Για να μη χάσουμε κανένα από τα πρωτόγνωρα
Θεάματα, αποχαιρετήσαμε το μη Είναι.
3 Σεπτεμβρίου 1940
Λένινγκραντ
Οκτώβριος 1943
Τασκένδη
Μετάφραση από τα
ρωσικά Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης ©
ПЕРВАЯ
Предыстория
Я теперь живу
не там...
|
Пушкин
|
Россия Достоевского. Луна
Почти на четверть скрыта
колокольней.
Торгуют кабаки, летят пролетки,
Пятиэтажные растут громады
В Гороховой, у Знаменья, под
Смольным.
Везде танцклассы, вывески менял,
А рядом: "Henriette", "Basile", "Andre"
И пышные гроба:
"Шумилов-старший".
Но, впрочем, город мало
изменился.
Не я одна, но и другие тоже
Заметили, что он подчас умеет
Казаться литографией старинной,
Не первоклассной, но вполне
пристойной,
Семидесятых, кажется, годов.
Особенно зимой, перед рассветом,
Иль в сумерки - тогда за воротами
Темнеет жесткий и прямой
Литейный,
Еще не опозоренный модерном,
И визави меня живут - Некрасов
И Салтыков... Обоим по доске
Мемориальной. О, как было б
страшно
Им видеть эти доски! Прохожу.
А в Старой Руссе пышные канавы,
И в садиках подгнившие беседки,
И стекла окон так черны, как
прорубь,
И мнится, там такое приключилось,
Что лучше не заглядывать, уйдем.
Не с каждым местом сговориться
можно,
Чтобы оно свою открыло тайну
(А в Оптиной мне больше не
бывать...).
Шуршанье юбок, клетчатые пледы,
Ореховые рамы у зеркал,
Каренинской красою изумленных,
И в коридорах узких те обои,
Которыми мы любовались в детстве,
Под желтой керосиновою лампой,
И тот же плюш на креслах...
Все разночинно, наспех,
как-нибудь...
Отцы и деды непонятны. Земли
Заложены. И в Бадене - рулетка.
И женщина с прозрачными глазами
(Такой глубокой синевы, что море
Нельзя не вспомнить, поглядевши в
них),
С редчайшим именем и белой
ручкой,
И добротой, которую в наследство
Я от нее как будто получила,
Ненужный дар моей жестокой жизни.
Страну знобит, а омский
каторжанин
Все понял и на всем поставил
крест.
Вот он сейчас перемешает все
И сам над первозданным
беспорядком,
Как некий дух, взнесется. Полночь
бьет.
Перо скрипит, и многие страницы
Семеновским припахивают плацем.
Так вот когда мы вздумали
родиться
И безошибочно отмерив время.
Чтоб ничего не пропустить из
зрелищ
Невиданных, простились с
небытьем.
3
сентября 1940
Ленинград
Октябрь
1943
Ташкент
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου