Κυριακή 5 Αυγούστου 2012

Τεταρταυγουστιανά μεζεδάκια

7:06 π.μ.

 http://sarantakos.wordpress.com

Και αναρωτιέται κανείς -είναι τάχα μεζεδάκια που αφορούντην 4η Αυγούστου, τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά δηλαδή, που επιβλήθηκε στις 4 Αυγούστου 1936 ή ονομάστηκαν έτσι απλώς και μόνο επειδή σήμερα Σάββατο, που το μενού του ιστολογίου γράφει “Μεζεδάκια”, έτυχε να πέσει 4 Αυγούστου; Και τα δύο. Τα κανονικά μεζεδάκια είναι λιγοστά, λόγω καύσωνα και γενικότερης ραστώνης (είναι αυτό που είχε πει ο Ουμπέρτο Έκο: τον Αύγουστο δεν υπάρχουν μεζεδάκια), οπότε είπα να τα συμπληρώσω με ένα παλιότερο άρθρο με τεταρταυγουστιανό θέμα.  Βλέπετε, δεν παρακολουθώ και τους Ολυμπιακούς, οπότε θα μάζευα, είμαι βέβαιος, αρκετά μεζεδάκια (αλλά είναι σαν να κλέβεις εκκλησία!).
Και ξεκινάω με τη σχιζολεξία της εβδομάδας, που είναι μια ευγενική προσφορά του skai.gr : Την ενόχλησή της εξέφρασε η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ που συνεδρίασε για τη διαδικασία του κατ’ επείγοντος, με την οποία θα εισαχθεί το νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Και στον τίτλο του άρθρου, πιο συνοπτικά,  με άλλη διατύπωση, αλλά η σχιζολεξία σχιζολεξία: ΚΟ ΠΑΣΟΚ: Ενόχληση για το κατ΄ επείγον στο ν/σ της ανώτατης εκπαίδευσης. Πάλι καλά να λέτε, που δεν έγραψαν ότι με τη δια-δικασία του κατ’ επείγοντος θα εισ-αχθεί το νόμο-σχέδιο για την εκ-παίδευση!

Στα μεζεδάκια της περασμένης εβδομάδας είχαμε δει δυο αλλαγές φύλου τοπωνυμίων, πρόσφατα το κακό τρίτωσε, και πάλι με ευγενική χορηγία του skai.gr (λέω να το βάλω και στην προμετωπίδα του ιστολογίου -Χορηγός κοτσανολογίας: skai.gr, αλλά θα διαμαρτυρηθούν τόσα άλλα μουμουέ!). Τρίτωσε το κακό, και μάλιστα με σχετικά γνωστό τοπωνύμιο: Σε ύφεση βρίσκεται η πυρκαγιά στο Βιάννο Ηρακλείου Κρήτης. Κι ας είναι η Βιάννο πατρίδα του Κονδυλάκη και τόπος μαρτυρικός που τον έκαψαν οι Γερμανοί.


Το τρίτο και τελευταίο μεζεδάκι της σοδειάς μας είναι το μεγαλύτερο και θα μπορούσε κάλλιστα να του αφιερωθεί ολόκληρο άρθρο, πολύ περισσότερο που είναι μεζεδάκι μαθηματικό και πρωθυπουργικό. Σε συνάντηση που είχε με τους νέους που διακρίθηκαν στη Μαθηματική Ολυμπιάδα, ο κ. Σαμαράς είπε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Για μένα τα μαθηματικά είναι ακρίβεια, είναι πληρότητα, είναι και αρμονία. Και πιστεύω πραγματικά ότι αυτά συνδέονται και με το απαύγασμα της Ελληνικής σκέψης. Γιατί θα πρέπει να ξέρετε ότι το δεύτερο πιο διαβασμένο βιβλίο στην Ιστορία, μετά βέβαια τη Βίβλο, είναι τα Στοιχεία του Ευκλείδη. Όπως επίσης, μυστήριο για μένα να παραμένει πώς ο Αρχιμήδης έφτασε τόσο κοντά στο διαφορικό λογισμό και χρειάστηκαν μετά 19 αιώνες για να κάνει μικρά βήματα- όπως οι ίδιοι παραδέχτηκαν- τόσο ο Νεύτωνας όσο και ο Leibniz, και τρεις αιώνες μετά να αποδείξει το βασικό θεώρημα ο Riemann. Ο Αρχιμήδης είχε φτάσει τόσους αιώνες πριν, τόσο πιο μπροστά.
Προσέχω καταρχάς κάτι ασήμαντο, ότι το γραφείο πρωθυπουργού δεν έχει κάποιον να χτενίζει τα κείμενα και τα αφήνει έτσι όπως εκφωνήθηκαν με τις ατέλειες του προφορικού λόγου (“μυστήριο για μένα να παραμένει”). Δεύτερον, απορώ για τον ισχυρισμό ότι τα Στοιχεία του Ευκλείδη είναι, μετά τη Βίβλο, το πιο διαβασμένο βιβλίο της ιστορίας. Και το βιβλιαράκι του Μάο; Μου φαίνεται ότι ο κ. πρωθυπουργός άλλο διάβασε και το παρερμήνευσε. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, τα Στοιχεία του Ευκλείδη είναι ίσως το βιβλίο που έχει πραγματοποιήσει τις περισσότερες εκδόσεις στον κόσμο μετά τη Βίβλο, κάπου 1000 εκδόσεις. Όμως, επειδή οι πιο πολλές έγιναν σε παλιά χρόνια (πρώτη έκδοση από τυπογραφείο το 1482) δεν είχαν μεγάλο αριθμό αντιτύπων. Άλλο το ένα και άλλο το άλλο.
Αλλά απορώ επίσης πού στηρίζεται το ότι “έφτασε τόσο κοντά στον διαφορικό λογισμό ο Αρχιμήδης” αιώνες πριν από την άλγεβρα. Ίσως κάποιος μαθηματικός να μας διαφωτίσει.
Και ύστερα από τα λιτά μας μεζεδάκια, θυμόμαστε και την επέτειο και αναδημοσιεύω εδώ ένα παλιό μου άρθρο με σατιρικά ποιήματα για την 4η Αυγούστου. Τα χάπια του Πινκ, που εμφανίζονται σε ένα ποίημα, είναι αυτά εδώ.
Στο επετειακό αυτό σημείωμα δεν έχω ούτε τον χρόνο ούτε και τα φόντα εδώ που τα λέμε να κάνω διεξοδική αποτίμηση της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, που σήμερα συμπληρώνονται 73 χρόνια από την κήρυξή της. Θα παραθέσω απλώς μερικά ποιήματα που γράφτηκαν είτε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας είτε αμέσως μετά.
Βέβαια, δεν κατάγγειλαν όλοι οι λόγιοι το καθεστώς του Μεταξά. Κάποιοι συνεργάστηκαν ενεργά –θα θυμηθούμε τον Άριστο Καμπάνη με το περιοδικό Νέον Κράτος, γερόν φιλόλογο και καλόν ποιητή, που αργότερα, επί κατοχής, γέρος πια, κατάντησε και φερέφωνο των ναζιστών. (Η εκδίκηση της ιστορίας είναι ότι σήμερα όσοι τον θυμούνται τον γράφουν “Αρίστο”). Πιο ελαφρός και με μεγαλύτερη απήχηση, ο ευθυμογράφος Τίμος Μωραϊτίνης έγραψε τους στίχους στο τραγούδι της Τετάρτης Αυγούστου, το «Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά πατέρα». Κάπου υπάρχει μια παράφρασή του, αλλά δεν τη βρίσκω τώρα –αν κανείς την έχει πρόχειρη, ας την προσθέσει.
Άλλοι πάλι πνευματικοί άνθρωποι περιορίστηκαν σε δηλώσεις υπέρ του καθεστώτος και του δικτάτορα –καταδικαστέες ή υποχρεωτικές για όσους δεν ήταν από στόφα ήρωα και είχαν στόματα να θρέψουν; Άλλοι σιώπησαν. Άλλοι επιστράτευσαν τη σάτιρα. Σε συνθήκες δικτατορίας ακόμα και ο παραμικρός υπαινιγμός παίρνει διαστάσεις. Η Βαρβάρα του Τούντα μπορεί να μην περιείχε υπαινιγμό για την κόρη του δικτάτορα, όμως έτσι θεωρήθηκε κι έγινε θρυλική. Ο Πέτρος Κυριακός είχε πει «Θα το πω κι ας το πιω» (το ρετσινόλαδο).
Ο σατιρικός ποιητής και επιθεωρησιογράφος Πωλ Νορ προτίμησε κάτι άλλο: έγραφε στη Βραδυνή γλυκανάλατα ποιήματα που όμως είχαν ακροστιχίδα. Ένα παράδειγμα, οι Λυρικοί λήροι, δημοσιευμένοι το 1937:
Χαρά απ΄ άκρη σ΄ άκρη!
Εστέρεψε το δάκρυ.
Σ΄ όλα τα μάτια λάμπει
ελπίδας άγιο φως!
Μέρα με την ημέρα
εδώ σ΄ αυτή τη σφαίρα
σε κάθε καρδιά θάμπει
ανασασμός κρυφός.
Σ΄ όνειρα πλάνα
τώρα θα ζήσω!
Όλα τα πλάνα
φευ, παρατώ!
Άστα κι ας πάνε!
Σαν θα ψοφήσω,
ίσως γυρίσω
στον κόσμο αυτό
μα με άλλη μούρη
όρθιο γαϊδούρι.
Σαν ποίημα δεν λέει και πολλά, αλλά βέβαια το γούστο ήταν στην ακροστιχίδα.Κάποτε το μυστικό το έμαθαν πολλοί και κάποιος καλοθελητής το σφύριξε στον Μανιαδάκη. Ο Πωλ Νορ όμως πρόλαβε να φύγει στο εξωτερικό. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Ο καλός ποιητής Μάρκος Τσιριμώκος, τεχνίτης της αθηναϊκής σχολής, έγραψε πολλές παρωδίες και σάτιρες για το καθεστώς, που διαβάζονταν σε συναντήσεις μεταξύ φίλων. Ξεσηκώνω ένα ποίημα:
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Ποτέ σου να μην πεις τη σκάφη σκάφη
κι ούτε πως βρίσκεις την Ελλάδα σάπια.
Στείλαν πολλούς ως τώρα στην Ανάφη
κι ήρθε ο καιρός να κάνουμε την πάπια.
Κι αν βάλθηκε να υμνεί του Πινκ τα χάπια,
κι αν μας περνάει το μπρούτζο για χρυσάφι,
ο τύπος τά που γράφει άλλος τα γράφει!
Στ’ αυγά σου κάτσε, κάνοντας την πάπια.
Περισσότερα ποιήματά του μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Κι αν κάποιος με ενημερώσει τι ήταν τα χάπια του Πινκ θα του χρωστώ χάρη.
Με τον θάνατο του δικτάτορα, κι ενώ μαινόταν ο πόλεμος στην Αλβανία, ο Γιώργος Κοτζιούλας έγραψε ένα ποίημα στο οποίο δεν μασάει τα λόγια του. Καθώς είναι πολύ μεγάλο, παραθέτω μόνο το πρώτο τετράστιχο που δίνει μια καλή ιδέα για το υπόλοιπο, που μπορείτε να το διαβάσετε εδώ.
29 Γενάρη – ετούτη, ετούτη δω
τη μέρα ξεφαντώνω εγώ, κι όχι την άλλη
πού ’θελε εκείνος ο φριχτός, ο Οξαποδώ,
το πενταπίθαμο ανθρωπόμοιαστο βουβάλι.
Να πω ότι υπεραγαπώ τον ποιητή και άνθρωπο Κοτζιούλα, αλλά βρίσκω ότι ένας άλλος ποιητής έσφαξε με το μπαμπάκι τον διχτάτορα με πολύ λιγότερους στίχους. Είναι βέβαια ο Ασημάκης Πανσέληνος, που έγραψε το εξής αριστουργηματικό τετράστιχο για τον θάνατο του δικτάτορα:
Στα χέρια επάνω οι φίλοι μου οι πιστοί
με φέρανε στο σπίτι το στερνό μου,
δι’ εγκυκλίου με κλάψαν όλοι οι Έλληνες
που με είχαν αγαπήσει διά νόμου.
Πάντως, για μένα η 4η Αυγούστου δεν είναι αποφράς ημέρα. Όχι επειδή έχω ενστερνιστεί τις νεότερες αναλύσεις για τις θετικές πλευρές του δικτατορικού καθεστώτος (που είχε και τέτοιες), αλλά για έναν εντελώς εγωιστικό λόγο: στις 4 Αυγούστου, όχι όμως το 1936 σπεύδω να διευκρινίσω αλλά πολύ αργότερα, γνωρίστηκαν η μητέρα μου κι ο πατέρας μου, στα μπάνια. Οπότε…

Written by

We are Creative Blogger Theme Wavers which provides user friendly, effective and easy to use themes. Each support has free and providing HD support screen casting.

 

© 2013 "στο... Επτά". All rights resevered. Designed by Templateism

Back To Top